@article { author = {sanchuli, ardeshir and صالحی نیا, مریم}, title = {A Cognitive Study of ancient Persian Ideas on the Formation of Court Metaphors in Nizami Ganjavi's Khamsa (Quinary)}, journal = {Journal of Poetry Studies (boostan Adab)}, volume = {10}, number = {4}, pages = {137-158}, year = {2019}, publisher = {Shiraz University}, issn = {2008-8183}, eissn = {2980-7751}, doi = {10.22099/jba.2018.24891.2622}, abstract = {  Abstract The ideas of ancient Iranians are the main sources of the thoughts and ideas of Nizami Ganjavi. His major interest was in ancient Iran and the ancient Pahlavi language. He had applied pre-Islamic context of Iran in several of his poems, hence the formation of many court metaphors in Khamsa. This paper studies the effect of ancient thoughts on formation of court metaphors based on theory of cognitive metaphor. It is argued that metaphors such as Mohammad is the king, the sun is the king, king is the light, and Khovarnegh is utopia illustrate that notions of Iranshahri and its components such as belief in utopia and utopian king, blessing of God and Mithraic rituals have played a significant role in formation of the most important court metaphors of Nizami Ganjavi.  }, keywords = {Keywords: Nizami’s Khamsa,Court Metaphors,Cognitive Metaphor,Ancient Persia}, title_fa = {تحلیل و بررسی تاثیر اندیشه‌های ایران باستان بر شکل‌گیری استعاره‌های درباری در خمسه‌ی نظامی از منظر شناختی}, abstract_fa = {اندیشه های ایران باستان از خاستگاه های مهم و اصلی نظام فکری و اندیشه ای نظامی گنجوی است. او به ایران باستان و زبان پهلوی دلبستگی خاصی داشت و برخی داستان‌هایش نیز در فضای ایران پیش از اسلام رقم می خورد. مطالعه و بررسی آثار وی نشان می دهد که او بسیار تحت تاثیر این نوع اندیشه‌ها قرار دارد و این اندیشه ها باعث شده است تا استعاره‌های درباری متنوعی در خمسه‌ی نظامی شکل بگیرد؛ استعاره‌هایی که به دلیل انسجامی که در متن خمسه ایجاد کرده، به یکی از شاخصه های سبکی برجسته و قابل توجه در سطح بلاغی خمسه تبدیل شده است. با توجه به همین موضوع و اهمیت نقش استعاره های درباری در خمسه، این پژوهش تلاش دارد با مبنا قرار دادن نظریه‌ی استعاره‌ی شناختی، به بررسی نقش اندیشه های ایران باستان در شکل گیری استعاره های درباری بپردازد و از رهگذر تحلیل برخی از استعاره‌های مهم درباری، تاثیر این نوع اندیشه‌ها را بر ذهن و روان نظامی مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. نتایج این تحقیق نشان می دهد، کاربرد استعاره‌هایی نظیر محمد شاه است، خورشید شاه است، شاه نور است و خورنق آرمانشهر است در خمسه‌ی نظامی، حاکی از این است که اندیشه-هایی همچون اندیشه ی ایرانشهری و برخی از مولفه های آن مانند اعتقاد به شاه آرمانی و آرمانشهر و همچنین باورهای مربوط به فره ایزدی و آیین میتراییسم نقش به‌سزایی در شکل گیری برخی از مهم ترین استعاره های درباری نظامی داشته اند.}, keywords_fa = {خمسه‌ی نظامی,استعاره‌های درباری,استعاره‌ی شناختی,اندیشه‌های ایران باستان}, url = {https://jba.shirazu.ac.ir/article_4739.html}, eprint = {https://jba.shirazu.ac.ir/article_4739_730c4a24be5836bd86ed39bcd81457f9.pdf} }