%0 Journal Article %T تحلیل ساختار اسطوره‌‌ی «باد» در شاهنامه %J شعر پژوهی(بوستان ادب) %I معاونت پژوهشی دانشگاه شیراز %Z 2008-8183 %A واثق عباسی, عبدالله %A مشهدی, محمدامیر %A رضایی, رؤیا %D 2015 %\ 12/21/2015 %V 7 %N 3 %P 153-170 %! تحلیل ساختار اسطوره‌‌ی «باد» در شاهنامه %K اسطوره %K باد %K شاهنامه %K کیخسرو %K وای %R 10.22099/jba.2015.3032 %X باد، این قدرت نیرومند و نامرئی طبیعت، که بخش بزرگی از اساطیر کهن ایرانی را به خود اختصاص داده است، با نام‌های «وای» یا «وایو»، «وات»، «واته» و...در گستره‌ی اساطیر ایران و برخی ملل دیگر، چهره‌های متفاوت و پیچیده و مرموزی دارد. در باورهای ایران باستان، ایزدی است که دو چهره‌ی کاملاً متضاد دارد؛ یکی وایِ خوب با صفات سازنده، مبارک، برکت دهنده و حامی آفرینش نیک و دیگر وایّ بد با صفات ویرانگر، شوم ، ترسناک، مرگ‌آور و حامی آفرینش خبیث. با توجه به ارتباط نزدیک اسطوره با حماسه از یکسو و تأثیرپذیری چشمگیر فردوسی از متون کهن و اساطیری ایران باستان از سوی دیگر، ردپای این ایزد را در برخی جنگ‌ها و حوادث شاهنامه به وضوح می‌بینیم. بعضی از شخصیّت‌های بزرگ ایرانی در شاهنامه نظیر رستم، سیاوش و بیش از همه کیخسرو که مظهر خوی و سرشت و آفرینش نیک هستند، در مواقع حساس و سرنوشت‌ساز زندگی، به ویژه در نبردها، مورد پشتیبانی این ایزد که تجسم مادی او به شکل باد است، قرار می‌گیرند و این موضوعی است که اگرچه فردوسی بطور مستقیم به آن اشاره ای نکرده‌است اما با توجه به شواهد و قرائن فراوان مبنی بر حضور پررنگ این عنصر در برخی داستان ها و یاری‌رساندن به قهرمانان ایرانی، می‌توان به بنیان‌های اسطوره‌ای آن پی‌برد. در این جستار برآنیم تا تجلی اسطوره‌ای باد را به عنوان ایزد جنگ و حامی شخصیت های اهورایی در بخش‌های اسطوره‌ای و حماسی شاهنامه نشان دهیم. %U https://jba.shirazu.ac.ir/article_3032_6e1973660968216619719eb7f040532c.pdf