%0 Journal Article %T درنگی بر چگونگی پیوند ابیات الحاقی در چاپ‌های سنگی مکتوبات صدی %J شعر پژوهی(بوستان ادب) %I معاونت پژوهشی دانشگاه شیراز %Z 2008-8183 %A خاتمی, محمّدصادق %A ساکت, سلمان %D 2021 %\ 02/19/2021 %V 12 %N 4 %P 139-170 %! درنگی بر چگونگی پیوند ابیات الحاقی در چاپ‌های سنگی مکتوبات صدی %K واژه‌های کلیدی: ابیات الحاقی %K چاپ­های سنگی %K شرف‌الدّین منیری %K مکتوبات صدی %R 10.22099/jba.2019.33809.3412 %X به باور نسخه‌پژوهان، خوانندگان نسخ خطّی به هنگام مطالعه، اگر روایت‌های دیگری از داستان‌ها و عبارت­ها یا اشعاری مرتبط با متن را در ذهن ‌داشتند، آن­ها را در حاشیه­ی نسخه می‌افزودند. این افزوده‌ها چندی بعد به‌وسیله­ی برخی از کاتبان به متن وارد شده است. این تصرّفات را می‌توان به دو دسته­ی عمدی و غیرعمدی تقسیم کرد. تصرّفات عمدی معمولاً به دست کاتبانی وارد متن می‌شود که یا نسخه را برای خود می‌نویسند، یا هم نقش کاتب و هم وظیفه­ی مصحّح را بر عهده دارند. موضوع اخیر به‌ویژه در چاپ‌های سنگی مکتوبات صدی، مهم­ترین اثر فارسی شرف‌الدّین مَنیَری (661 ؟ – 782 ق) نمود یافته است؛ زیرا در چاپ‌های سنگی صد مکتوب، ابیاتی از سوی کاتبان به متن افزوده شده است که در دست‌نویس‌های کهن مکتوبات صدی وجود ندارد. نگارندگان در این نوشتار، ابیات افزوده به متن را شناسایی کرده و سپس چگونگی پیوند آن­ها را با مکتوبات صدی نشان داده‌اند. بر این اساس، ابیات الحاقی را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد: نخست ابیات سخنورانی که پیش از درگذشت شیخ منیری می‌زیسته‌اند و دیگر، اشعار گویندگانِ پس از شرف‌الدّین و سوم ابیاتی که شاعران آن­ها را نمی‌شناسیم. به باور نگارندگان، گذشته از ابیاتی که هیچ پیوندی با متن ندارند، دیگر ابیات افزوده به چاپ‌های سنگی به شش دلیل: 1. تأکید و تأیید معنا؛ 2. ایضاح متن؛ 3. تکمیل و تتمیم معنای اشعار؛ 4. برگرداندن منظوم معنا؛ 5. تداعی معانی؛ 6. تمثیل و مثل، با مکتوبات صدی پیوند می‌یابند.   %U https://jba.shirazu.ac.ir/article_5454_483bc9dfe968ab1673fd361a3b39464d.pdf