TY - JOUR ID - 268 TI - بررسی چند واژه‌ی لری منطقه‌ی کهگیلویه و بویراحمد در شاهنامه‌ی فردوسی JO - شعر پژوهی(بوستان ادب) JA - JBA LA - fa SN - 2008-8183 AU - نیکروز, یوسف AD - دانشگاه یاسوج Y1 - 2012 PY - 2012 VL - 3 IS - 4 SP - 187 EP - 202 KW - زبان فارسی KW - شاهنامه‌ KW - قوم لر KW - لهجه‌ی لری KW - کهگیلویه و بویراحمد DO - 10.22099/jba.2012.268 N2 - بررسی چند واژه‌ی لری منطقه‌ی کهگیلویه و بویراحمد در شاهنامه‌ی فردوسی     دکتر یوسف نیک‌روز* دانشگاه ‌یاسوج چکیده نگارنده در جریان تدریس شاهنامه‌ی فردوسی با برخی ابیات مبهم و واژه‌های نامفهومی که به درستی ریشه‌یابی و معنا نشده است، روبه‌رو گردید. این امر سبب شد تا با نگاهی تازه و با دقت بیش‌تر، ابیات و واژه‌های این اثر مهم، مورد بررسی قرار گیرد. دستاورد بررسی این شد که در شاهنامه‌ی فردوسی که گنجینه‌ی بسیار غنی و پربار زبان فارسی است، واژه‌هایی به لهجه‌های مختلف محلی وجود دارد که در اغلب فرهنگ‌های عمومی و تخصصی شاهنامه، نه به دقت ریشه‌شناسی شده و نه معنای درستی متناسب با مفهوم بیت از آن‌ها داده شده است که این امر باعث ابهام و دشواری در فهم برخی ابیات گردیده است. بنابراین در این پژوهش، سعی شده است برخی از واژه‌های محلی مربوط به لهجه‌ی لری منطقه‌ی کهگیلویه و بویراحمد که در شاهنامه‌ی فردوسی به کار رفته است، ریشه‌یابی و متناسب با مفهوم ابیات مشکل و مغلق، به درستی معنی شود؛ زیرا نگارنده سخت بر این باور است که در میان لهجه‌های مختلف ایران، لهجه‌ی لری منطقه‌ی یاد شده، قرابت و پیوندی  بسیار نزدیک با فارسی میانه و فارسی امروزی دارد. بخشی از این پیوند در مقاله‌ی حاضر نشان داده شده است. شاید در سایه‌ی همین پیوند لهجه‌ی لری با زبان شاهنامه است که این اثر بزرگ بعد از کتاب قرآن کریم، پایگاه و جایگاهی منحصر به فرد در میان اقوام لر به خصوص قوم لر منطقه‌ی کهگیلویه و بویر احمد، داشته است.      *  استادیار زبان و ادبیات فارسی ynikrouz@mail.yu.ac.ir تاریخ دریافت مقاله: 830/1/90              تاریخ پذیرش مقاله: 23/5/90 UR - https://jba.shirazu.ac.ir/article_268.html L1 - https://jba.shirazu.ac.ir/article_268_b0dddc693b1d32164d2654a97647842f.pdf ER -