TY - JOUR ID - 5186 TI - تحلیلِ نگاشت مفهومیِ «بهار» و خوشه‌های‌ استعاری آن در غزلیّات شمس JO - شعر پژوهی(بوستان ادب) JA - JBA LA - fa SN - 2008-8183 AU - توفیقی, حسن AU - تسنیمی, علی AU - علوی مقدّم, مهیار AU - استاجی, ابراهیم AD - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری،سبزوار،ایران AD - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار،ایران AD - دانشیارزبان وادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری سبزوار،ایران AD - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری ،سبزوار،ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 12 IS - 2 SP - 26 EP - 52 KW - استعاره­ی مفهومی KW - خرده­استعاره و کلان­استعاره KW - غزلیات مولانا KW - معناشناسی شناختی KW - نگاشت مفهومی بهار DO - 10.22099/jba.2019.32023.3266 N2 - «استعاره­ی مفهومی» در چارچوب معناشناسی ­شناختی، بر نقش تجربیّات در ساختاربخشیدن به مقوله­های ذهن و ادراک مفاهیم، تأکید می­ورزد. فصول سال، یکی از تجربی‌ترین حوزه­ها، برای تبیین جهان­بینی عرفانی هستند. در این میان، توجّه مولانا بیش از همه­ی فصل­ها، به «بهار» است. پژوهش نشان می­دهد، «بهار» در غزلیّات مولانا، به­عنوان یک نگاشت مفهومی کلان، با همه­ی نمودهای دیدنی، شنیدنی، بوییدنی، چشیدنی و بسودنی خود، در خدمت تبیین جهان­بینی­ای شهودی و تبیین مفاهیمی چون «حق»، «غیب»، «عشق»، «عاشق»، «روح»، «تجلّی» و «وصال» است. این نگاشت مرکزی توانسته است، با بهره­گیری از جنبه­های استعاره­ساز بهار و خوشه­های تصویری مرتبط و متضادّ و نیز قدرت تناظرپذیری استعاره­ها، شبکه­ای از ­استعاره­ها را گرد خود بیافریند؛ استعاره­هایی که به دلیلِ وابستگی با نگاشت مرکزی، در اصالت هنری سبک مولانا و انسجام درون‌متنی غزل­ها نقش بسزایی دارند. همچنین کاربرد این نگاشت مفهومی در بافت غزل مولانا، از نظر فکری، مولانا را عارفی اهل بسط ­معرفّی می­کند و نشان می­دهد همه­ی استعاره­های مربوط به «بهار» خرده­استعاره­هایی هستند که در حمایت از کلان­استعاره­ی «معرفت تجربه­ای خوشایند و انبساط­انگیز است» به­وجودآمده­اند؛ ازاین­رو انبساط روحی مولانا در غزلیّات، پابه­پای خوشه­های استعاری پیش می­رود و اصالتِ بینش را با اصالتِ سبک درمی­آمیزد. واژه­های کلیدی: UR - https://jba.shirazu.ac.ir/article_5186.html L1 - https://jba.shirazu.ac.ir/article_5186_2675801f06dc9b9a834081ec766395fa.pdf ER -