شکل گیری نهضت پیش ـ رمانتیسم ادبی در شعر فارسی (با تکیه برمثنوی ناظر و منظور وحشی بافقی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه یزد

2 آموزش و پرورش

چکیده

شکل گیری نهضت پیش ـ رمانتیسم ادبی در شعر فارسی
(با تکیه برمثنوی ناظر و منظور وحشی بافقی)

چکیده
رمانتی‌سیزم، مکتبی اجتماعی ـ سیاسی ـ اقتصادی است که پس از ایجاد آرامش نسبی در جوامع مختلف بشری شکل گرفته و بر ابعاد هنری و ادبی تأثیر فراوان گذاشته است. ارزشمندترین تحول ایجاد شده به وسیله‌ی این مکتب، خارج کردن اندیشه‌ی انسانی از ذهنیت قدسی و نوع‌گرا به ذهنیت فردی و غیر مقدس است.
در مقاله‌ی حاضر، جایگاه فردیت‌گرایی را در خوانش وحشی بافقی شاعر قرن دهم هـ . ق، از نوع ادبی عاشقانه در مثنوی ناظر و منظور، بررسی کرده‌ایم. حاصل کار نشان می‌دهد که شاعر با توجه به تجارب زیسته‌ی فقر و تنگدستی و عشق نافرجام که وی را به انزوا و گوشه گیری و جدال با اجتماع کشانده، نه تنها در حوزه‌ی بازآفرینی محتوای اثر، بلکه در حوزه‌ی زبان و ساختار آن نیز از شاعران پیش از خود فاصله گرفته است. همسو با این تجارب، وی با خلق تصاویر جاندارپندار بر اساس اجزای طبیعت که عمدتاً عواطف وی را بازتاب می دهند و نه غیر، جزء اولین پیشگامان پیش ـ رمانتیسم ایرانی به حساب می‌آید؛ همان نواندیشی که در شعر شاعران معاصر همچون نیما یوشیج به اوج خود رسیده است.

کلیدواژه ها: تخیل، رمانتیسم ادبی، فردیت‌گرایی، نوع عاشقانه، وحشی بافقی.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The shaping of pre- Romanticism in Persian Poetry (According to Nazer and Manzur from Vahshi Bafghi)

نویسندگان [English]

  • Sakineh Abbasi 1
  • ruh Allah Hashemi 2
1 Yazd Yniversity
2 Educator- Education
چکیده [English]

Romanticism is a social, economic and political school shaped in various communities after a period of relative peace, leaving a profound influence upon literature and art. The most significant change brought about by this school is that it moved man's intellectual orientation out of the holy and the objective, into the unholy and the subjective.In this research, the writers study the status of individualism in  Vahshī Bāfqī's lyric poetry as manifested in Nāzir and Manzūr. Researches indicate that the poet, due to his lived experience of poverty, destitution and unrequited love that had forced him into seclusion, isolation and an antisocial disposition, departed from his predecessors not only in the content, but also in the structural and linguistic scope of his work. In line with such experiences, he creates vivid natural imagery to represent his own emotions and thence, he can be considered the pioneer of romanticism in Persian literature and the forefather of such Romantics as Nīmā Yūshīj. 
Key Words: Vahshī Bāfqī, Literal Romanticism, Lyric Genre, Imagination.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Vahshi Bafghi
  • Literal Romanticism
  • Lyric Genre
  • Imagination
آزادگان، جمشید. (1372). ادیان ابتدایی؛ تحقیقی در توتمیسم. تهران: مؤسسه مطالعات و انتشارات تاریخی میراث ملل.
اسکندرنامه. (1388). به کوشش ایرج افشار، تهران: چشمه.
افلاطون. (1362). پنج رساله. ترجمه محمود صناعی، تهران: علمی- فرهنگی.
بهار، مهرداد. (1384). از اسطوره تا تاریخ. تهران: چشمه.
ـــــــــــ . (1386). پژوهشی در اساطیر ایران. تهران: آگاه.
پراپ، ولادیمیر. (1371). ریشه­های تاریخی قصه­های پریان. ترجمه‌ی فریدون بدره­ای، تهران: توس.
پریستلی، جی. بی. (1372). سیری در ادبیات غرب. تهران: امیرکبیر.
جعفری، مسعود. (1378).سیر رمانتیسم در اروپا. تهران: مرکز.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1380). صور خیال در شعر فارسی. تهران: آگاه.
ـــــــــــــــــــــــــ . (1359). ادوار شعر فارسی. تهران: طوس.
شمیسا، سیروس. (1379). سبک‌شناسی شعر فارسی. تهران: فردوس.
ـــــــــــــــ . (1381). شاهدبازی در ادبیات فارسی. تهران: فردوس.
صفا، ذبیح اله. (1378). تاریخ ادبیات ایران. ج4، تهران: فردوسی.
فرای، نورتروپ. (1377).تحلیل نقد. ترجمه‌ی صالح حسینی، تهران: نیلوفر.
فتوحی رودمعجنی، محمود. (1389). بلاغت تصویر. تهران: سخن.
فضایلی، سودابه. (1384). فرهنگ غرایب. تهران: افکار و پژوهشکده مردم شناسی.
فورست، لیلیان. (1375). رمانتیسم. ترجمه‌ی مسعود جعفری. تهران: مرکز.
کاسیرر، ارنست. (1390) فلسفه صورت­های سمبولیک. ترجمه‌ی یدالله موقن، ج2، تهران: هرمس.
مارزلف، اولریش. (1371).طبقه­بندی قصه های ایرانی. ترجمه‌ی کیکاووس جهانداری، تهران: سروش.
مظفری، علیرضا. (1381). «فرضیه­ای در باب همانندی­های آناهیتا و معشوق شاعران ایرانی». مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه مشهد، سال35، شماره­ 1 و 2، صص83-100.
میرعابدینی، حسن. (1383). صد سال داستان‌نویسی در ایران. ج1، تهران: چشمه.
وحشی بافقی، کمال الدین. (1371).دیوان اشعار. با مقدمه و تصحیح سعید نفیسی، با تحشیه حسن مخابر، تهران: نامک.
کوبیچکو، ورا. (1367). نگرشی بر ادبیات نوین ایران، ترجمه و تدوین یعقوب آژند، تهران: طوس.
ولک، رنه. (1389). تاریخ نقد جدید. ترجمه‌ی سعید ارباب شیرانی، ج1، تهران: نیلوفر.
هاوکس، ترنس. (1377). استعاره. ترجمه‌ی فرزانه طاهری، تهران: مرکز.
یوشیج، نیما. (1370). مجموعه کامل اشعار نیما یوشیج. به کوشش سیروس طاهباز، تهران: نگاه.
Losensky, Paul. (2004). "Vahshi Bafghi" in Encyclopedia Iranica online, available at www.iranicaonline.org.
Utter, Hans-Jorge. (2004) .the Types of International Folktales, Academia Scientiarum Fennica, Helsinki.