بررسی تداوم زمان روایت در حکایت‌های فرعی کلیله و دمنه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه پیام نور بوشهر

2 خلیج فارس بوشهر

چکیده

بررسی تداوم زمان روایت در حکایت‌های فرعی کلیله و دمنه
 
دکتر عباس جاهدجاه*              دکتر لیلا رضایی**
                  دانشگاه پیام نور بوشهر        دانشگاه خلیج فارس بوشهر
 
چکیده
بررسی و تحلیل زمان در دانش روایت​شناسی در سه بخش نظم (order)، تداوم (duration) و بسامد (frequency) انجام می​شود. تداوم، نسبت میان طول مدت داستان و طول مدت بیان آن است که در سه شکل، نمود می​یابد:  شتاب ثابت؛ شتاب مثبت و شتاب منفی. گذشته از بخش «تداوم»، در دو بخش «نظم» و «بسامد» نیز می​توان ردپاهایی از عوامل ایجاد شتاب ثابت، مثبت و منفی روایت را به دست آورد. کتاب «کلیله و دمنه» - به قلم نصرالله منشی– به دلیل داشتن نثر فنی، همواره یکی از آثار مطنب دانسته شده است. بررسی حکایت​های فرعی این کتاب بر پایه​ی عوامل سبب​ساز شتاب مثبت و منفی روایت، نشان می​دهد از میان حالت​های سه​گانه​ی تداوم زمان روایت، سهم عوامل ایجادکننده​ی شتاب مثبت در این حکایت​ها، بیش از دیگر عوامل است و روایت کلیله و دمنه با وجود برخورداری از نثر فنی، همچنان رنگ و بوی ایجاز و اعتدال را در حکایت​های خود حفظ کرده است. 
 
 
* استادیار زبان و ادبیات فارسی jahedjah@gmail.com
** استادیار زبان و ادبیات فارسی leili.rezaei@gmail.com (نویسنده‌ی مسئول)
تاریخ دریافت مقاله: 25/3/89             تاریخ پذیرش مقاله: 25/3/90

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study of Duration in Episodes of Kelileh & Demneh

چکیده [English]

 Jahedjah*    L. Rezaei**
Payame Noor University of Boushehr    Persian Gulf University of Boushehr
 
Time analysis in narratology is concerned with three topics: order, duration, and frequency. Duration is the ratio of the duration of the story to the time length of narration, which occurs in three forms: isochronous presentation, acceleration, and deceleration. Besides duration, one can find traces of these three forms in order and frequency. Kelileh & Demneh by Nasrollah Monshi, is well-known as an expatiated work because of the technical style of its prose. Reviewing the episodes of this literary work based on acceleration and deceleration factors shows that from among the three forms of duration, acceleration has the largest share. So Kelileh & Demneh, in spite of having a technical prose style, has maintained a kind of conciseness and  balance in its style, too.
 
 
* Assistant professor in Persian Language & Literature, jahedjah@gmail.com
** Assistant professor in Persian Language & Literature, leili.rezaei@gmail.com
Received: 6/15/2010             Accepted: 6/15/2011

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Narrative
  • Time
  • Duration
  • Kelileh & Demneh

مراجع

اخوت، احمد. (1371). دستور زبان داستان. صفهان: فردا
اردلانی، شمس​الحاجیه. (1387). «عامل زمان در رمان سووشون». مجله‌ی زبان و ادبیات فارسی، سال 4، شماره‌ی 10، صص 9-35.
امامی، نصراله. (1387). «روایت و دامنه زمانی روایت در قصه​های مثنوی».  ادب‌پژوهی، شماره‌ی 5، صص 129-160.
پروینی، خلیل. (1387). «الگوی ساختارگرایی ولادیمیر پراپ و کاربردهای آن در روایت شناسی». پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شماره 11، صص 183-203.
تولان، مایکل جی. (1383). درآمدی نقادانه- زبان‌شناختی بر روایت. ترجمه​ی ابوالفضل حری، تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
رجبی، زهرا. (1388). «بررسی رابطه زمان و تعلیق در روایت پادشاه و کنیزک». پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شماره‌ی 12، صص 75-98.
ریکور، پل. (1383). زمان و حکایت. ترجمه​ی مهشید نونهالی، تهران: گام نو
ریمون کنان، شلیموت. (1387). بوطیقای روایت. ترجمه​ی ابوالفضل حری، تهران: نیلوفر.
صهبا، فروغ. (1387). «بررسی زمان در تاریخ بیهقی بر اساس نظریه ژنت». پژوهش​های ادبی، سال 5، شماره‌ی 21، صص 89-112.
غلامحسین​زاده، غلامحسین. (1386). بررسی عنصر زمان در روایت با تأکید بر حکایت اعرابی درویش در مثنوی». پژوهش​های ادبی، شماره‌ی 16، صص 199-217.
فورستر، ای. ام. (1369). جنبه​های رمان. ترجمه​ی ابراهیم یونسی، تهران: نگاه.
مارتین، والاس. (1382). نظریه​های روایت. ترجمه​ی محمد شهبا، تهران: هرمس.
منشی، نصراله. (1373). کلیله و دمنه. تصحیح و توضیح مجتبی مینوی، تهران: امیرکبیر.
Chatman, Seymour.(1978). "Story and Discourse: Narrative Structure in Fiction and Film". Ithaca and London:Cornell UP.
Genette, Gérard. (1980 [1972]). "Narrative Discourse". Trans. Jane E. Lewin. Oxford: Blackwell.
Jahn, Manfred. (2005). "Narratology: A Guide to the Theory of Narrative". English Department, University of Cologne.
Ricoeur, P. (1992). Oneself as another, Chicago: University of Chicago Press
Rimmon-Kenan, Shlomith. (1983). "Narrative Fiction: Contemporary Poetics". London: Methuen.
Toolan, Michael J. (1988). "Narrative: A Critical Linguistic Introduction". London: Routledge.
White, Hayden. (1980). "The value of narrativity in the representation of reality". Critical Inquiry, Vol. 7, No. 1, On Narrative. Autumn, pp. 5-27.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار