بررسی تصویرپردازی در حکایتی از کلیله و دمنه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی

چکیده

 
بررسی تصویرپردازی در حکایتی از کلیله و دمنه
 
دکتر منیژه عبدالهی*
دانشگاه علوم پزشکی شیراز
 
چکیده
ادبیات فارسی به شکلی انکارناپذیر، با حکایت‌های اخلاقی گره خورده است. در این میان، برخی پدیدآورندگان آثار منثور برای رهایی از قید گرایش‌های شعری، به ابداع روش‌های بیانی و هنری خلاقه‌ای روی آورده‌اند که ساخت بیان آن‌ها را نه تنها در برابر شعر که در برابر سایر آثار مشابه، متمایز می‌سازد. کتاب کلیله‌ و دمنه‌، انشای نصرالله منشی، نمونه‌ای بارز از این‌گونه هنرورزی‌ها به شمار می‌رود. در این کتاب، افزون بر بهره‌مندی از تمام جذابیت‌های نثر فنی و مصنوع فارسی، جلوه‌ای ابتکاری از هنر روایت‌پردازی نیز به کار گرفته شده که آن را در نوع خود، یگانه ساخته است. چنان‌که در برخی داستان‌های این کتاب، با بهرهمندی از صنعت تصویرگری (Imagery)، فضاسازی و ضرباهنگ قصه به گونه‌ای پرداخته می‌شود که با شخصیت و منش قهرمان و یا سایر اشخاص درگیر در داستان، هماهنگ است.      نوشتار حاضر بر آن است که با تحلیل و بررسی داستان «کبک نجیر و خرگوش و گربه‌ی روزه‌دار» (باب هشتم، بوف و زاغ) و مقایسه‌ی آن با سایر گزارش‌های این داستان، این جلوه‌گری ویژه‌ی روایت‌پردازی را در کلیله و دمنه انشای نصرالله منشی بازنمایی کند.
 
 
*  دانشیار زبان و ادبیات فارسی manijeh.abdolahi@gmail.com
تاریخ دریافت مقاله: 8/3/89               تاریخ پذیرش مقاله: 12/4/90

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Survey of Imagery in an Anecdote From Kellile & Demneh

چکیده [English]

 Abdollahi*
Paramedical School, Shiraz University of Medical Sciences
 
Persian literature is considerably enriched with moral anecdotes; meanwhile, some of the prose writers have devised creative, artistic and rhetorical methods, which distinguish their structure not only from poetry (poem) but also from other similar works. Kellile and Demneh written by N. Monshi is considered as an example of such artistic works. In this book in addition to exploitation of all the attractions of technical Persian prose, an innovative form of  narration has been employed, which makes it unique in its type. This book, in addition to enjoying all the attractions created by the Persian technical prose, is characterized by its innovative narrative style. That is, in some of the anecdotes of this book, through using the imagery technique, the story’s harmony is designed in such a way that it is in line with the manners and personality of the hero or other characters in the story. The present study aims to review and analyze the story “ kabkangir , rabbit and fasting cat” (chapter 8 owl and raving) and elucidate this specific method of narration in Kellile Demneh.
 
 
*Associate Professor in Persian Language & Literature, manijeh.abdolahi@gmail.com
Received: 5/29/2010             Accepted: 7/3/2011

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Story
  • Imagery
  • Animals anecdotes
  •   Kellile & Demneh
ابن مقفع، عبدالله. (2001). کلیله و دمنه. بیروت: دار و مکتبه الهلال.
بارت، رولان. (1382). لذت متن. ترجمه‌ی پیام یزدان‌جو، تهران: مرکز.
بخاری، محمد بن عبدالله. (1369). داستان‌های بیدپای. تصحیح پرویز ناتل خانلری، تهران: خوارزمی.
حسام‌پور، سعید. (1388). «بررسی تطبیقی ساختار داستان‌های شیر و گاو در کلیله ‌و دمنه و افراسیاب و سیاوش در شاهنامه». مجله‌ی بوستان ادب دانشگاه شیراز، دوره1، شماره 1، پیاپی 1، صص73-89.
رجایی، محمدخلیل. (1359). معالم‌البلاغه در علم معانی‌ و بیان و بدیع. شیراز: دانشگاه شیراز.
رضایی دشت‌ارژنه، محمود. (1382). «دو قصه‌ی کهن در بوته نقدی ساختارگرا». ادبیات داستانی، شماره‌ی 72، صص52-54.
رضایی دشت‌ارژنه، محمود. (1382). «نقد تطبیقی سه قصه‌ی کهن از کلیله و دمنه و مرزبان‌نامه». ادبیات داستانی، شماره‌ی 74، صص56-54.
شیکهر، ایندو. (1341). پنچاتنترا. تهران: دانشگاه تهران.
عبدالهی، منیژه. (1381). فرهنگ‌نامه‌ی جانوران. تهران: پژوهنده.
عبدالهی، منیژه. (1385). «شیوه‌های روایت‌پردازی در گلستان». مجله‌ی علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، شماره‌ی 48، صص133-146.
غفرانی، محمد. (1350). «نصوص ناشناخته از کتاب کلیله و دمنه». مقالات و بررسی‌ها، شماره‌ی 7 و8، صص54-97.
غفرانی، محمد. (1358). «پژوهشی درباره‌ی سبک ابن مقفع و ابوالمعالی در کلیله و دمنه». مقالات و بررسی‌ها، شماره‌ی 32 و 33، صص41-56.
قزوینی، محمد. (1332). بیست مقاله‌ی قزوینی. تهران: ابن سینا.
مجمل التواریخ و القصص. (1381). تصحیح محمدتقی بهار،‌ تهران: دنیای کتاب.
محجوب، محمدجعفر. (1336). درباره‌ی کلیله و دمنه. تهران: خوارزمی.
مشکور، محمدجواد. (1341) «مقایسه‌ی اجمالی پنچتنترا (کلیله و دمنه) با ترجمه‌های سریانی و عربی و پارسی». یغما، شماره‌ی 166، صص81-89.
معین‌الدینی، فاطمه. (1382). «شگردهای ایجاد انسجام متن در کلیله و دمنه». فرهنگ، شماره‌ی 46 و47، صص303-326.
منشی، نصرالله. (1362). کلیله و دمنه. تصحیح مجتبی مینوی، تهران: دانشگاه تهران.
نفیسی، سعید. (1382). محیط زندگی و احوال و اشعار رودکی. تهران: امیرکبیر.
واعظ کاشفی، حسین بن علی بیهقی. (1341). انوار سهیلی. تهران:‌ امیرکبیر.
هاشمی، فرانک. (1386). «کلیله ‌و دمنه به عنوان نمونه‌ای از ادبیات جهانی: بازتاب آن در ادبیات ایران و آلمان». پژوهش زبان‌های خارجی، شماره‌ی40، صص133-150.