بررسی ساخت کلان‌دوبیتی‌های باباطاهر همدانی (عریان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شیراز

چکیده

بررسی ساخت کلان‌دوبیتی­های باباطاهر همدانی (عریان)
 
دکتر ناصر رشیدی*                 ایوب انصاری**
    دانشگاه شیراز                 دانشگاه پیام‌نور یاسوج
چکیده
هدف از تحقیق حاضر، بررسی ساخت کلان دوبیتی­های باباطاهر همدانی (عریان) است. این تحقیق از دیدگاه نظری بر پایه­ی تجزیه و تحلیل ساخت کلان رباعیات و چهارپاره­های خیام که دربرگیرنده­ی سه سازه­ی «توصیف»، «توصیه» و «تعلیل» است استوار می­باشد. (یارمحمدی، 1374) نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که 1. سازه­ی محوری و اصلی در دوبیتی­های باباطاهر همدانی سازه­ی توصیف است، به طوری که از مجموع 437 سازه­ی به دست آمده در این بررسی، 291 سازه، یعنی 59/66% از کل سازه‌ها، به این سازه اختصاص یافته است؛ 2. بررسی حاضر، سازه­ی توصیف به چهار زیرسازه تقسیم شده که از این میان، سازه‌ی «شرح حال خود» 57/85% از کل سازه­های توصیف را به خود اختصاص داده است؛ بنابراین، 3. همچنان که نتایج  مطالعه کینیوی (1971، نقل از سویلز،1990) در طبقه­بندی انواع گفتمان بر اساس مرکزیت اجزای سیستم ارتباطی نشان داده است،  نتایج تحقیق حاضر موید آن است که چون در سیستم ارتباطی دوبیتی­های باباطاهر، جزء فرستنده، در مرکزیت و کانون توجه قرار دارد، از این نظر، گفتمان دوبیتی­های باباطاهر از نوع توصیفی است؛ بالاخره، 4. علاوه بر سه‌سازه­ی پیشنهادی یارمحمدی (1374) برای توصیف رباعیات خیام، در ساخت کلان دوبیتی­های باباطاهر، دو سازه­ی «گله و شکایت» و «آرزو و تمنا» نیز قابل تشخیص است.
 
 
*  استادیار آموزش زبان انگلیسی nrashidi@rose.shirazu.ac.ir (نویسنده‌ی مسئول)
**  مربی زبان‌شناسی همگانی ansari_ayoub@yahoo.com
دریافت مقاله: 12/2/ 1389                    پذیرش مقاله: 18/12/1389

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Macro- Structure of Babatahir's Couplets

چکیده [English]

Rashidi*                  A. Ansari**

       Shiraz University       Payam noor University of Yasouj
 
The objective of the present study was the analysis of the macro-structure of Babatahir’s couplets based on Yarmohammadi's (1374) formalistic model with three components or constructs of Description, Reasoning, and Recommendation. As a whole, the results of the analysis showed that three components of the model were recognizable in the macro-structure of Babatahir's couplets. In addition to these constructs, two other constructs of Complaint and Request were recognized in the corpus. The results of the analysis also showed that from among 437 observed constructs, 291 Description constructs were found in which the poet mostly gave an account of his own condition.  Even in the other constructs, there were some traces of the Description constructs. The results also indicated that since in the communication system of these poems the conveyer of the information was concentrated on, the dominant discourse type of the poems was that of description.
 
 
* Assistant professor of TEFL. nrashidi@rose.shirazu.ac.ir.
** Lecturer of General Linguistics. ansari_ayoub@yahoo.com.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Macro-linguistics
  • . Macro-structure
  • Discoursal and textual structure
  • Yarmohammadi(1374). Babatahir's couplets
افراسیابی، فرامرز. (1380). تجزیه و تحلیل زبان‌شناسانه‌یِ اشعارِ فروغِ فرخزاد. پایان‌نامه‌ی کارشناسیِ ارشد دانشگاهِ شیراز.
انصاری، ایوب. (1388). بررسی چارچوب فکری (ساخت کلان) حکایات بوستان سعدی بر اساس رویکرد زبان‌شناسی صورت‌گرا. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد  دانشگاه پیام نور مرکز تهران.
باباطاهر همدانی. (1386). دوبیتی­های باباطاهر عریان. تصحیح علی‌رضا اسدی و خط مسعود فضل‌اللهی، تهران: کارگاه نشر جمهوری.
 حسینی، شهیدقلی. (1379). تجزیه و تحلیلِ گفتمانی و متنیِ غزلیاتِ ترکیِ مأذون (شاعر قشقایی). پایان‌نامه­یِ کارشناسیِ ارشد دانشگاهِ شیراز.
خانزاده امیری، ناهید. (1379). تحلیل زبان‌شناختیِ منطق‌الطیر بر مبنایِ دورویکردِ صورت‌گرایی و نقش‌گرایی. پایان­نامه­یِ کارشناسیِ ارشد دانشگاه شیراز.
ریچارد، جک و همکاران. (1375). فرهنگِ توضیحی - زبان‌شناسی و کاربردی لانگمن. ترجمه­یِ ح، وثوقی و الف، میرحسنی، تهران: مرکز ترجمه و نشر کتاب.
شهبازی، ایرج. (1378). تجزیه و تحلیلِ گفتمانی و متنیِ غزلـیاتِ عاشقانه‌یِ سعدی. پایان‌نامه­یِ کارشناسیِ ارشد دانشگاه شیراز.     
صفوی، کورش. (1373). از زبان‌شناسی به ادبیات. ج1، نظم، تهران: نشر نی.
صلح­جو، علی. (1377). گفتمان و ترجمه. تهران: نشر مرکز.
کمپانی زارع، فاطمه. (1381). بررسیِ زبان‌شناختیِ حماسه­یِ رستم و سهرابِ فردوسی. پایان‌نامه­یِ کارشناسیِ ارشد دانشگاهِ شیراز.
لطفی پورساعدی، کاظم. (1371). «درآمدی به سخن کاوی».  مجله­یِ زبان‌شناسی، بهار و تابستان، سال 9، شماره‌یِ 1، صص 9-39.
مومنی، آرزو. (1380). تجزیه و تحلیلِ گفتمانیِ داستانِ مدیرِ مدرسه‌یِ جلال آل‌احمد در دو سطح خرد و کلان. پایان‌نامه­یِ کارشناسیِ ارشد دانشگاه شیراز.
یارمحمدی، لطف‌اله. (1374). پانزده مقاله در زبان‌شناسی مقابله­ای و ساختِ زبانِ فارسی: دستور، متن و گفتمان. تهران: رهنما.
یارمحمدی، لطف‌اله. (1372). شانزده مقاله در زبان‌شناسی کاربردی و ترجمه. شیراز: نوید.
Bhatia, V. K. (1993). Analyzing genre: Language use in professional settings. New York: Longman Publishing.
Coulthard, M. (1985). An introduction to discourse analysis. London: Longman.     
Fabb, N. (1997). Linguistics and   literature. Oxford: Blackwell.
Ghaffarpour, H. (2008). Evolutionary nature of genre: Abstracts in TEFL and Astrophysics. Unpublished MA thesis in Shiraz University.
Ghaedi, H. (2010). An analysis of move, thematic structure, and evaluative that in the conclusion sections of TEFL and geology research articles. Unpublished MA thesis in Shiraz University.
Halliday, M. A. k. & Hassan. R. (1976). Cohesion in English. London: Longman.
Hatch, E. (1992). Discourse and language education. Cambridge: Cambridge University Press.
Mobashernia, R. (1992). A discoursal analysis of scientific writings in English and Persian with concentration on medical texts. Unpublished MA Thesis in Shiraz University.
Stubbs, M. (1993). British tradition in text analysis from Firth to Sinclair. In: M. Baker, G.Francis & B. Togmini (Eds), Text and technology. Philadelphia: John Benjamin publishing company.
Swales, J.M. (1990). Genre analysis: English in academic and research setting. Cambridge: Cambridge University Press.                                                                           
Widdowson, H .G. (1975). Stylistics and the teaching of literature. London: Longman.
Zangenehmadar, S. (2009). Evolutionary nature of genre: Introductions in psychology and environmental science. Unpublished MA thesis in Shiraz University.