روایتی دیگر از برزونامه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شیراز

چکیده

روایتی دیگر از برزونامه
 
دکتر سعید حسام‌پور*                                  عظیم جباره ناصرو**
دانشگاه شیراز
                                                     
                         چکیده
در میان حماسه‌هایی که پس از شاهنامه‌ی فردوسی به نظم درآمده‌اند، "برزونامه" نسبتا رواج بیشتری در میان عامه‌ی مردم داشته ‌است. طرح داستانی ساده و عامه­پسند، زبان روان و خالی از آرایه‌های دشوار بیانی و بدیعی، زودیاب بودن موقعیت‌های داستانی، بافت حماسی و سرگرم‌کننده و... سبب شده است این داستان بیش از دیگر حماسه‌های ملی و تاریخی پس از شاهنامه در اندیشه‌ی مردم برخی از مناطق ایران جای‌گیر شود و با حفظ ویژگی‌های حماسی خود در ردیف داستان‌هایی مانند امیر ارسلان نامدار و حسین کرد شبستری، در حافظه‌ی تاریخی مردم رخنه کند و بماند.رواج این متن در گوشه و کنار ایران سبب شده است که در گذر زمان، روایت نخستین این منظومه دست‌خوش دگرگونی شود و روایت‌های شفاهی گوناگونی از آن در میان مردم پدیدار شود که گاه با یکدیگر کاملاً متفاوت هستند.در این جستار کوشش شده است، نخست روایتی شفاهی از این منظومه که در منطقه‌ی کوهمره‌سرخی رواج دارد، معرفی و سپس به واکاوی شباهت‌ها، تفاوت‌ها و بررسی تطبیقی این روایت و روایت مکتوب و منظوم موجود، پرداخته شود.
 
 
 
*  استادیار بخش زبان و ادبیات فارسی
** دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A New Version of Borzunameh

چکیده [English]

Dr. S. Hesampour                     A. Jabbareh
Shiraz University
 
Abstract
Among the many epics written after Shahnameh, Borzunameh enjoys more popularity with the public in Iran. With its uncomplicated plot, simple language, and entertaining story it has been intertwined with the peoples' life and seeped into the memory of people like other popular stories such as Amir Arsalan-e Namdar and Hussein Kord-e Shabestari.  The popularity of Borzunameh in different parts of Iran over the years has caused the first version to undergo changes and different oral versions have appeared which are sometimes very different from each other. In this paper an oral version which is popular in Kohmareh Sorkhi is introduced.  The differences and similarities of this version with the written version are discussed.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords:  Borzunameh  . Poetic Narration  . Rostam  . Borzu Susan
  • e Rameshgar . Kohmareh Sorkhi
انجوی شیرازی. (1375). فردوسی و مردم. چاپ اول. تهران: طرح نو.
سلمی، عباس. (1373). پژوهشی در برزونامه و زمینه‌های مختلف آن. مشهد: مجله‌ی دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی. 27 (1).
صفا، ذبیح الله. (1369). حماسه سرایی در ایران. چاپ پنجم. تهران: امیرکبیر.
عالی‌نژاد، علی‌حسین. گویشور محلی منطقه‌ی کوهمره سرخی فارس.
عطاء‌بن‌یعقوب.  (1384). حماسه‌ی برزونامه. به کوشش علی محمدی، همدان: دانشگاه بوعلی سینا.
عطاء‌بن‌یعقوب، خواجه‌عمید (عطایی رازی). (1382). برزونامه. به کوشش سیدمحمد دبیر سیاقی، چاپ اول. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
فردوسی، ابوالقاسم. (1382). شاهنامه. چاپ اول. تهران: هرمس.
کوسج، شمس‌االدین‌محمد. (1387). برزونامه (بخش کهن). مقدمه و تصحیح اکبر نحوی، تهران: نشر میراث مکتوب.
محمدی، احمد. (1354). سرگذشت برزو. تهران: مجله‌ی هنر و مردم.
مرادی، شکرالله. گویشور محلی منطقه‌ی کوهمره سرخی فارس.
نحوی، اکبر. (1381). ناگفته‌هایی درباره‌ی برزونامه. مشهد: مجله‌ی دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی، 34.