تحلیل و بررسی سروده‌ی "نادر یا اسکندر" اخوان ثالث

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه کردستان

چکیده

تحلیل و بررسی سروده‌ی "نادر یا اسکندر" اخوان ثالث
 
دکتر سید احمد پارسا*
دانشگاه کردستان
 
چکیده
یکی از جریانات مهم شعر نو فارسی، سمبولیسم اجتماعی است که با نیما یوشیج آغاز شد و در دهه‌ی چهل به دلیل شرایط اجتماعی آن زمان به اوج خود رسید. هدف پژوهش حاضر تحلیل و بررسی سروده‌ی «نادر یا اسکندر» اخوان ثالث از این منظر است. این سروده ترسیم آمیزه‌ای از "تعهد اجتماعی و هنر شاعری اخوان" به شمار می‌رود. توصیف، نمایش و استنتاج بافت اصلی این سروده را تشکیل می‌دهند. شاعر در این سروده از طریق کنایات, نمادها و روابط حاکم بر آن‌ها, مفاهیم مورد نظر خود را به خواننده القا می‌کند. انسجام مطالب و آفرینش تصاویر شاعرانه, تجربه‌های ملموس اخوان را از وضعیت اجتماعی بعد ازکودتای28 مرداد 1332 به خوبی ترسیم می‌کند. نتیجه نشان می‌دهد با این پژوهش می‌توان به شناخت بهتری از این سروده به ویژه از منظر سمبولیسم اجتماعی و جامعه شناسی ادبی دست یافت.
 
 
* دانشیار بخش زبان و ادبیات فارسی

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study of “Nader or Eskandar” by Akhavan Sales

چکیده [English]

A Study of “Nader or Eskandar” by Akhavan Sales
 
Dr. S. A. Parsa
University of Kurdistan
 
ABSTRACT
Persian blank verse through its long journey has faced many important schools and processes. One of these processes is social symbolism. Social Symbolism is a process in which blank verse carries a state of duty toward the society and humanistic ideals, and it considers a political and social responsibility for poetry. On the other hand, poets in this process believe that art and poetry should be at the service of all people. Feeling responsibility toward their society, poets of this process, by using symbolic language, try to portray the existing condition of their society. The purpose of this research is to analyze ‘Nader or Eskandar’ from this point of view. This poem which is the first poem of the 33 published ones in the collection of ‘Akhare Shahnameh’ [The End of Shahname], was composed on ordibehasht 1335 by Akhavan.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Social Symbolism  . Symbol  . Akhavan Sales  . The Coup d’etat of Mordad 28   . Literary Criticism

مراجع

اخوان ثالث، مهدی. (1370). آخرشاهنامه. چاپ دهم، تهران: مروارید.
اخوان ثالث، مهدی. (1369). ارغنون. چاپ هشتم، تهران: مروارید.
امینی، محمدرضا. (1384). تاملی درباره‌ی جنبه‌های نمایشی ادبیات فارسی. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 22 (1)، بهار، پیاپی42.
براهنی، رضا. (1371). طلا در مس. تهران، ناشر: نویسنده.
براهنی، رضا. (1366). کیمیا و خاک (موخره‌ای بر فلسفه‌ی ادبیات). تهران: مرغ آمین.
بهبهانی، سیمین. (1370). "شبی که آینه تب کرد". باغ بی برگی. (یادنامه اخوان ثالث)، به اهتمام مرتضی کاخی، تهران: آگاه و دیگران.
حسن لی، کاووس. (1383). گونه‌های نوآوری در شعر معاصر ایران. تهران: نشر ثالث با همکاری انتشارات دبیر خانه شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی.
حقوقی، محمد. (1379). شعر زمان ما (2). چاپ هفتم، تهران: نگاه.
دریابندری، نجف. (1370). "اخوان شاعر شکست". باغ بی برگی، (یادنامه مهدی اخوان ثالث). به اهتمام مرتضی کاخی، تهران: آگاه و دیگران.
رحیمیان، جلال و بتولی آرانی، عباس. (1381). منظور شناسی جمله‌های پرسشی در اشعار اخوان ثالث. مجله‌ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 21 (1)، پیاپی 40.
رحیمی، مصطفی. (1370). "صفحه‌ای از افکار اجتماعی اخوان". باغ بی برگی، (یادنامه مهدی اخوان ثالث). به اهتمام مرتضی کاخی، تهران: آگاه و دیگران.
زرقانی، سیدمهدی. (1382). اخوان در آینه‌ی شعرش. مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، 36 (3)، پیاپی 142.
سیدحسینی، رضا. (1365 ). مکتب‌های ادبی. چاپ دوم، تهران: کتاب زمان.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1380). ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت. تهران: سخن.
شمیسا، سیروس و حسین‌پور، علی. (1380). جریان سمبولیسم اجتماعی در شعر معاصر ایران. نشریه مدرس، 5 (3).
صنعتی، محمد. (1380). تحلیل‌های روانشناختی در هنر و ادبیات. تهران: مرکز.
معری، ابوالعلاء. (1998). سقط الزند. جمع شرحه و ضبط نصوصه و قدمه له دکتر عمر فاروق طباع، الطبعة الاولی، بیروت: شرکة دارالارقم.
لنگرودی، شمس. (1377). تاریخ تحلیلی شعر نو. جلددوم، تهران دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
ناصر، محمد. (1381). معانی در شعر مهدی اخوان ثالث. نامه پارسی، 7 (1)، پیاپی 24.
Abrams M. H. (2005). A Glossary of Literary Terms. Eighth edition, London: Thomson and Wadsworth.
Chadwick Charles. (1971). The Critical Idiom (Symbolism). Printed in Great Britain London.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار