بررسی عناصر روایت در شعر خوان هشتم و آدمک اخوان ثالث

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی شعر خوان هشتم و آدمک مهدی اخوان ثالث اختصاص دارد و دو عنصر روایت و زمان بر اساس نظریات ژار زنت و دیگر روایت‌شناسان در این دو شعر، مورد بررسی قرار گرفته است و پنج مفهوم لحن یا صدا، حالت یا وجه، نظم و ترتیب، تداوم و بسامد در این دو شعر مطالعه و بررسی شده است. در حوزه‌ی راوی با یک راوی برون‌داستانی روبه‎رو هستیم که گاهی به صورت مستقیم و گاهی از طریق شخصیت‌های داستان، با نظریّات و اندیشه‌های او روبه‌رو می‌شویم. در حوزه‌ی مخاطب، شاعر مردم جامعه‌ی خود را به عنوان مخاطب مستتر این متن در نظر گرفته است و شعر را ابزاری برای بیان اندیشه‌های خود قرار داده است. در بررسی زمانی، شاعر بدون آن که روایت خود را در بند زمان خاصی قرار دهد، با بهره‌گیری از شگردهای هنرمندانه روایتی فرازمانی ارائه کرده است که در هر مقطع تاریخی می‌تواند کارکرد داشته باشد. از منظر چندصدایی نیز با دو متن تک‌صدا روبه‌رو هستیم و شاعر با به تمسخر گرفتن رهاورد مدرنیزم(تلویزیون) در پی بیان این اندیشه است که مدرنیزم وارداتی نمی‌تواند در جوامع سنتی موجب ایجاد چندصدایی گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Study of Narrative of Khan-e-Hashtom and Adamak Poetry of Akhavan-e-Sales

چکیده [English]

A Study of Narrative in Two Poems by Akhavan Sales, "Khan-e-Hashtom" (The Eighth Labor) and "Adamak" (Stick Figure)
 
M. HajiaghBabaei*                N. Salehi**
Allame Tabatabaei University of Tehran
 
Abstract
The paper is a study of  time and narrative in two poems by Akhavan Sales, Khan-e-Hashtom and Adamak based on Gérard Genette. Order, frequency, duration, voice and mode are analyzed in these poems. There is an outside narrator whose views are expressed sometimes directly and sometimes through the characters of the narrative. The poet considers people as implied audience using poetry as a tool to deliver his thoughts. He is not limiting his narrative to a certain time so that it can be applied to any era.  From the perspective of Polyphony, the poems are two single monophony and poet mocked modernism approach (TV) and sought to express the idea that modernism in traditional societies, creating polyphony cannot be imported. From the perspective of Polyphony, the poems use monophony as the poet mocks modernist technology (TV) expressing the idea that imported modernism cannot create polyphony in traditional societies.
Keywords: Text Analysis, Narratology, Akhavān Sāles, Khan-e-Hashtom, Adamak
 
 
 



* Assistant Prof of Persian Language & Literature, rezaeimehdi56@gmail.com


** M.A. Student in Comparative Literature, n.sadvandi@gmail.com  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Text Analysis
  • Narratology
  • Akhavān-Sāles
  • Khan-e-Hashtom
  • Adamak
اخوان ثالث، مهدی. (1390). آن گاه پس از تندر،منتخب هشت دفتر شعر. تهران: سخن.
ــــــــــــــــــ. (1382). آخر شاهنامه.تهران: زمستان.
اخوت، احمد. (1371). دستور زبان داستان.اصفهان: فردا.
پورنامداریان، تقی و حسن‎پور، هیوا. (1394). «بی‎نظمی زمانی در منظومه‎ی خسرو و شیرین نظامی». کهن‌نامه ادب پارسی، سال 6، شماره‎ 2، صص 1- 29.
تودورف، تزوتان. (1382). بوطیقای ساختگرا. ترجمه‏ی محمّد نبوی، تهران: اگه.
تولان، مایکل جی. (1383). درآمدی نقّادانه-زبان‏شناختی بر روایت. ترجمه‎ی ابوالفضل حری، تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
ریمون-کنان، شلومیت. (1387). روایت داستانی: بوطیقای معاصر.ترجمه‌ی ابوالفضل حری،  تهران: نیلوفر.
زرقانی، مهدی. (1391). چشم‌انداز شعر معاصر ایران. تهران: ثالث. شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1394). با چراغ و آینه. تهران: سخن.
شمیسا، سیروس. (1390). راهنمای ادبیات معاصر ایران.تهران: میترا.
شمس لنگرودی، محمد. (1392). تاریخ تحلیلی شعر نو. تهران: مرکز.
صافی پیرلوجه، حسین. (1393). «ساختارشناسی روایت در سطح داستان با نگاهی به رمان پاگرد». نقد ادبی،سال7، شماره 26، صص 123-146.
قنبری عدیوی، عبّاس. (1388). «گذر از خوان هشتم». فصل‌نامهی دانشکدهی ادبیّات و علوم انسانی، سال 4، شماره 14 و 15، صص 167-185.
مارتین، والاس. (1383). نظریّههای روایت. ترجمه‎ی محمّد شهبا، تهران: هرمس.
محمّدزاده، اسدالله. (1387). «خوان هشتم، بررسی شعری از مهدی اخوان ثالث». آموزش زبان و ادبیّات فارسی، دوره‌ی 21، شماره‎ 3، صص 3-30.
ملاحاجی‏آقایی، محمّدحسن. (1376). «قصّه‏ی غمگین غربت؛ تأملی بر شعر خوان هشتم و آدمک، سروده‎ی مهدی اخوان ثالث». آموزش زبان و ادبیّات فارسی، شماره 45، صص 19-23.
Genette, Gerard. (1980). Narrative Discourse.An essay in method. Translated. Jane E. Lewin. Ithaca New York: Cornell University Press.