مبانی رویکرد فروغ فرخ زاد به اخلاق بر پایه بازیابی هویّت و عشق ورزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری

2 دانشگاه یاسوج

چکیده

مجموعه‌های آغازین شعر فروغ فرخ‌زاد(1345ـ1313ش) به اعتقاد غالب منتقدان و صاحب‌نظران نشان‌دهنده‌ی ظهور شاعری سنّت‌شکن در بازتاب احساسات صریح و عریان زنانه بود. اخلاق سنتی، این سه گانه‌های متقّدم فروغ را برنتافت و انتقادات و اعتراضات در جامعه سنّتی آن روز نشان از عدم پذیرش این سنّت‌شکنی و عریان گویی بود. آن‌چه که فروغ در آن سه مجموعه بیان کرده بود لازمه ی هویّت‌جویی و عشق‌ورزی صریح و زنانه او بود و بعدها با تولّدی دیگر و ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد، «هویّت‌جویی» و «عشق‌ورزی» مرتبط با جنسیت زنانه او را بهتر از هر مستند و دلیل دیگر تبیین کرد. این دو مولّفه به عنوان دو مقوله‌ی اخلاقی مدرن در شعر او در این مقاله بحث و بررسی شده است. اخلاقی که تحت تأثیر مدرنیته مولّفه‌های جدیدی را به خود دیده و در بستر شعر فروغ در مقام شاعری محتواگرا ـ بخصوص در دو مجموعه اخیر ـ موقعیّتی ممتاز پیدا می‌کند. از رهگذر این مقاله متوجّه می شویم که شعر فروغ شعری است محتواگرا و در آن به «اخلاق» به ویژه اخلاقی که در اثر رویارویی با مدرنیته، دگرگون شده ، توجّهی خاص شده است. می‌توان گفت که در شعر فروغ با سه نوع «هویّت» که دایره‌وار در یکدیگر جای گرفته‌اند، روبرو هستیم: هویّت انسانی، هویّت زنانه و هویّت فردی.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Foundations of Forugh Farrokhzad`s approach towards morality based on retrieving identity and loving.

نویسندگان [English]

  • davoud Ramezani parsa 1
  • mohamadhosein nikdarasl 2
2 yasuj university
چکیده [English]

Forugh Farrokhzad`s Approach Towards Morality Through
Love and  Retrieving Identity
 
  D. Ramezani Parsa*                        M. Nikdarasl**           G. Salari***
Yasouj University
 
Many critics believe that early poetry anthologies of Forough Farrokhzad (1935-1967) indicate the emergence of a poet breaking down traditions in expressing explicit and frank female emotions.  Traditional morality could not bear this trilogy; criticism and protests of the traditional society of the time prove the lack of acceptance towards this divergence and candor. What Forough Farrokhzad expressed in this trilogy was a requisite to her feminine search for identity and love. Rebirth and Let Us Believe in the Beginning of the cold Season proved her search for identity and love connected with regard ti her femininity clearly. In this paper these two components are discussed and investigated as two modern moral categories in her poems. Morality under the influence of modernism is finding an illustrious status in Forough`s poetry especially in her latter two anthologies. It is argued that Forough`s poems are content oriented and has a special tendency towards morality, especially morality that is changed deeply coming face to face with modernism. In Forough`s poetry we face three entangled kinds of identity: Human identity, Feminine identity and individual identity.
Keywords: Modern poetry, Forough Farrokhzad, Morality, Search for identity, Love, Modernism



* PH. D. candidate in Persian Language & Literature, ramezani.parsa@gmail.com


** Assistant Prof of Persian Language & Literature, mohammadnikdar@yahoo.com


*** Assistant Prof of Persian Language & Literature, gsalari2000@yahoo.com


 


 

کلیدواژه‌ها [English]

  • modern poetry
  • Forough Farrokhzad
  • Morality
  • Search for identity
  • Loving
  • Modernism
آبوت، پاملا. (1393). جامعه­شناسی زنان. ترجمه­ی منیژه نجم­عراقی، تهران: نی.
اشرافی، منصوره. (1392). فریاد بلند عصیان. تهران: شورآفرین.
افلاطون. (1380).دوره­ی آثار افلاطون. ج1، ترجمه­ی محمدحسن لطفی و رضا کاویانی، تهران: خوارزمی.
امامی، صابر. (1392). آینه­های دور و نزدیک.تهران: خانه­ی کتاب.
باقی­نژاد، عباس. (1385). «فروغ شاعر عاطفه و شکست». ادبیات عرفانی و اسطورهشناسی، سال 1، شماره2، صص1-28.
تانگ، رزماری. (1395). اخلاق زنانه­نگر. ترجمه­ی مریم خدادادی، تهران: ققنوس.
تلطّف، کامران. (1393). «عصیان فردی و شورش اجتماعی در آثار فروغ فرّخ­زاد». نگاه نو، شماره 103، صص 151-172.
جلالی، بهروز. (1373). جاودانه زیستن. تهران: مروارید.
حبیبی، علی­اصغر و دیگران. (1393). «بررسی تطبیقی درون­مایه­های اجتماعی مشترک در شعر فروغ و سعادالصّباح». مجله­ی ادبیات تطبیقی، سال 6، شماره­ 11، صص95-118.
حسن­لی، کاووس. (1391). گونه­های نوآوری در شعر معاصر ایران. تهران: ثالث.
حقوقی، محمد. (1387). شعر زمان ما. تهران: نگاه.
دوبووار، سیمون. (1385). جنس دوّم. ج2، ترجمه­ی قاسم صنعوی، تهران: توس.
رفعت­جاه، مریم. (1387). تأملی در هویت زن ایرانی. تهران: دانشگاه تهران.
زرقانی، مهدی. (1391). چشم­انداز شعر فارسی. تهران: ثالث.
زرّین­کوب، حمید. (1354). «نظری به محتوای شعر فروغ فرّخ­زاد». جستارهای ادبی، شماره­ 44، صص677-687.
زوّاریان، مرضیه. (1385). «شاعران زن معاصر و اندیشه­های فمنیستی فروغ فرّخ­زاد». رودکی، شماره­ 27، صص 20-25.
سارتر، ژان­پل. (1361). اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر. ترجمه­ی مصطفی رحیمی، تهران: مروارید.
سلدن، رامان. (1392). راهنمای نظریه­ی ادبی معاصر. تهران: طرح نو.
سلزام، هوارد. (1387). اخلاق و پیشرفت. ترجمه­ی مجید مددی، تهران: ثالث.
شاپور، کامیار. (1387). اوّلین تپش­های عاشقانه­ی قلبم. تهران: مروارید.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1389). مفلس کیمیا فروش. تهران: سخن.
ـــــــــــــــــــــــــ. (1390). با چراغ و آینه. تهران: سخن.
شمس­لنگرودی، محمّد. (1387). تاریخ تحلیلی شعر نو. ج1، تهران: مرکز.
شمیسا، سیروس. (1374). نگاهی به فروغ فرّخ­زاد. تهران: مروارید.
صاعدی، عبدالعظیم. (1386). خداباوری در شعر فروغ. تهران: زوّار.
صانعی دره­بیدی، منوچهر. (1387). فلسفه­ی اخلاق و مبانی رفتار. تهران: سروش.
عالی، یوسف. (1391). جریان­شناسی شعر فارسی. تهران: ثالث.
عطاش، عبدالرضا. (1392). «سیمای زن در شعر نزار قبانی و فروغ فرّخ­زاد». مطالعات ادبیات تطبیقی، سال 7، شماره 7، صص 83-105.
فاضلی، مهبود. (1392). «بازتاب نگاه به جنس مخالف در آثار هدایت و فروغ». فصل‌نامه‌ی پژوهش­های ادبی، سال 10، شماره­42، صص 81-112.
فرّخ­زاد، پوران. (1380). کسی که مثل هیچ­کس نیست. تهران: کاروان.
فرّخ­زاد، فروغ. (1383). مجموعه شعر. تهران: مرز فکر.
فروم، اریک. (1394). هنر عشق ورزیدن. ترجمه­ی پوری سلطانی، تهران: مروارید.
کریمی­حکّاک، احمد. (1389). طلیعه­ی تجدّد در شعر فارسی. ترجمه­ی مسعود جعفری، تهران: مروارید.
گیدنز، آنتونی. (1394). تجدّد و تشخّص. ترجمه­ی ناصر موفّقیان، تهران: نی.
مختاری، محمد. (1391). انسان در شعر معاصر. تهران: توس.
مدرّسی، محمدرضا. (1388). فلسفه­ی اخلاق. تهران: سروش.
مشرف­آزاد­تهرانی، محمود. (1393). پریشادخت شعر. تهران: ثالث.
مولوی، جلال­الدین‌محمّد.(1390). مثنوی­معنوی. تصحیح رینولد.ا.نیکلسون، تهران: هرمس.
نبئی، زهرا. (1389). «بررسی افکار و اندیشه­های فروغ فرّخ­زاد». فصل­نامه­ی ادبیات فارسی، شماره­ 15، صص 153-186.
واحددوست، مهوش. (1392). «نمودهای تفکّر زنانه در شعر فروغ فرّخ­زاد». مطالعات و تحقیقات ادبی، شماره­ 17، صص133-153.
هولمز، رابرت ال. (1391). مبانی فلسفه اخلاق. ترجمه‌ی  مسعود علیا، تهران: ققنوس.