بحران هویت در شعر پست‌مدرنیستی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه ادبیات فارسی، واحد ماهشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماهشهر، ایران.

چکیده

در این مقاله به مفهوم هویت و انواع آن در علم روان­­شناسی و علوم اجتماعی پرداخته و مفهوم بحران هویت از وجوه گوناگون بررسی شده است؛ پس از آن ازمکتب پست­مدرنیسم، مشخصه­ها و ورود آن به شعر امروز ایران سخن رفته و درباره­ی بحران هویت و دلایل آن در شعر پست­مدرنیستی ایران بحث و گفت­وگو شده­است. در ادامه، برآیند طبقه­بندی شاخصه‌های این بحران به شانزده عنوان تقسیم و ضمن تشریح هر یک از عناوین، برای تبیین بیشتر، نمونه­هایی از شعر پست­مدرنیستی ایران به عناوین افزوده شد تا نتیجه­ی بحث بر این نکته تاکید کند که شعر پست­مدرن ایران در یکی دو دهه­ی گذشته، دچار بحرانی هویتی است؛ هرچند این بحران لزوما ماهیتی منفی ندارد و می­تواند نشانه­ای از گذاری شخصیتی و فرهنگی به وضعیتی متفاوت و دیگر­گونه­تر باشد.
واژه­های کلیدی: هویت، بحران، پست­مدرنیسم، شعرایران، شعرپست­مدرن.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Identity Crisis in Postmodern Poetry of Iran

نویسنده [English]

  • behzad khajat
Department of Persian Literature, Mahshahr Branch, Islamic Azad University, Mahshahr, Iran
چکیده [English]

Identity Crisis in Postmodern Poetry of Iran
 
 
In this paper identity and the concept of identity crisis in psychology and sociology are discussed followed by Postmodernism, its characteristics and its entry into Iranian poetry in the 1970s. Sixteen indicators of this crisis of identity are mentioned and samples are presented. The past one or two decades of identity crisis is not necessarily negative; it could point to individual and cultural transformation leading to new experiences in Iranian poetry.
 another to something  from
 
Keywords: Identity crisis, postmodernism, classical poetry, ,modern poetry, Postmodern poetry

کلیدواژه‌ها [English]

  • Identity crisis
  • postmodernism
  • classic poetry
  • modern poetry
  • Postmodern poetry

مراجع

آرمات، سعید. (1386). بوسه بر نخاع مخاطب. تهران: کانون هنر.
آقاجانی، شمس.(1377). مخاطب اجباری. تهران: خیام.
احدی، حسن و بنی­جمالی، شکوه­السادات.(1380). روان­شناختی رشد. تهران: پردیس.
احمدی، بابک. (1374). مدرنیته واندیشه‌ی انتقادی. تهران: مرکز.
ـــــــــــــ. (1377). کتاب تردید. تهران: مرکز.
احمدی، پگاه.(1383). این روزهایم گلوست. تهران: ثالث.
اخوت، احمد.(1371). نشانه­شناسی مطایبه. اصفهان: فردا.
ارسطویی، شیوا.(1373). گُـم. تهران: روشنگران.
اکسیر، اکبر.(1385). زنبورهای عسل دیابت گرفته­اند. تهران: ابتکار نو.
باباچاهی، علی.(1375). نم نم بارانم. تهران: دارینوش.
ــــــــــــــ.(1383). رفته بودم صید نهنگ. تهران: پاندا.
ــــــــــــــ.(1392الف). در غارهای پر از نرگس. تهران: نگاه.
ــــــــــــــ.(1392ب). عقل عذابم می­دهد. تهران: زاوش.
بازرگانی، بهمن. (1381). ماتریس زیبایی. تهران: اختران.
براهنی، رضا. (1378). «چه­گونه پاره­ای از شعرهایم را گفتم». مجله­ی بایا، شماره­ی 1و2، صص 12-19.
بشیریه، حسین. (1378). انقلاب و بسیج سیاسی. ج2، تهران: دانشگاه تهران.
بهار، مهرداد. (1384). پژوهشی در اساطیر ایران. تهران:آگاه.
بهنام، علی­رضا. (1392). دانه­های برف در کسوف تابستان. تهران: نصیرا.
بیدنی، دیوید. (1373). «اسطوره، نمادگرایی و حقیقت». ترجمه­ی بهار مختاریان، ارغنون، شماره­ی 4، صص 161-181.
پاشا، ابوالفضل. (1376). راه­های در راه. تهران: نارنج.
ــــــــــــــ. (1381). اینجا را ورق بزن. شیراز: نیم­نگاه.
ــــــــــــــ. (1382). نام ابوالفضل من پاشاست. تهران: داستان­سرا.
پورمحسن، مجتبی.(1385). هفت­ها. تهران: هزاره­ی سوم اندیشه.
تامپسون، فیلیپ.(1369). گروتسک در ادبیات. ترجمه­ی غلامرضا امامی، شیراز: شیوا.
جمالی، رزا.(1377). این مرده سیب نیست یا خیار است یا گلابی. تهران: ویستار.
جنسن، ه.و.(1379). پست­مدرنیسم. ترجمه­ی شهره شریفی، تهران: فرآیند.
جنکینز،ریچاردن.(1381). هویت اجتماعی. ترجمه­ی تورج یاراحمدی، تهران: شیرازه.
حبیبی بدرآبادی، عباس.(1376). از کلید تا آخر. تهران: خیام.
خواجات، بهزاد. (1380). جمهور. شیراز: نیم­نگاه.
ــــــــــــــ. (1382). مثل اروند از درِ مخفی. تهران: داستان­سرا.
دستغیب، عبدالعلی.(1386). مدرن و پسامدرن. شیراز: آدینه­ی جنوب.
دوران، بهزاد.(1386). هویت اجتماعی و فضای سایبرنتیک. تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
رضوانیان، قدسیه و خلیلی، احمد. (1393). «گفتمان­شناسی شعر پست­مدرن». جامعه‌شناسی هنر و ادبیات، دوره­ی 6، شماره­ی 2 ،صص 263-285.
زرین­پور، بهزاد. (1375). ای کاش آفتاب از چارسو بتابد. تهران: هالی.
زهیری، علی­رضا. (1384). «چیستی هویت ملی». مجله­ی علوم سیاسی، سال 8، شماره‌ی 29، صص 29-50.
ساراپ، مادان. (1382). راهنمایی مقدماتی بر پساساختارگرایی و پسامدرنیسم. ترجمه‌ی محمدرضا تاجیک، تهران: نی.
ساروخانی، باقر و رفعت­جاه، مریم. (1383). «زبان و بازتعریف هویت اجتماعی». مجله­ی جامعه­شناسی ایران، دوره­ی5، شماره­ی 2، صص 133-160.
سبزی، سیاوش. (1383). درباره­ات بودم. تهران: داستان­سرا.
ستوده، هدایت­الله. (1372). مقدمه­ای بر آسیب­شناسی اجتماعی. تهران: آوای نور.
 سلحشور، یزدان. (1382). دیوان خشم. تهران: رخ­نگار.
شایگان، داریوش. (1386). افسون­زدگی جدید. ترجمه­ی فاطمه ولیانی، تهران: فرزان‌مهر.
شولتس، دوآن و شولتس، سیدنی­آلن.(1396). تاریخ روان­شناسی نوین. ترجمه­ی علی‌اکبر سیف و حسن پاشاشریفی، تهران: دوران.
شیخاوندی، داور. (1380). ناسیونالیسم و هویت ایران. تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
طاووسی، سهراب. (1391). آیین صورتگری. تهران: ققنوس.
عبدالرضایی، علی. (1377). این گربه­ی عزیز. تهران: نارنج.
ــــــــــــــــ (1379). فی­البداهه. شیراز: نیم­نگاه.
ــــــــــــــــ (1380). جامعه. شیراز: نیم­نگاه.
عنقایی، کسرا. (1370). بر پلکان برج قدیمی. تهران: شفا.
عیسی­وند، لیلا و توحیدفام، محمد. (1391). «فمینیسم پست­مدرن در مفهوم دموکراسی». دانشنامه­ی حقوق و سیاست، شماره­ی 17، صص 61-86.
عیوضی، محمدرحیم.(1380). طبقات اجتماعی و رژیم شاه. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
فلاح، مهرداد.(1378). دارم دوباره­ کلاغ می­شوم. تهران: آرویج.
قربانعلی، مهرنوش.(1388). به وقت البرز. تهران: آهنگ دیگر.
قطبی، علی­اکبر. (1387). «مفهوم هویت و معماری امروز ایران». آینه­ی خیال، شماره­ی 10، صص17-25.
کاجی، حسین. (1378). کیستی ما. تهران: روزنه.
کاستلز، مانوئل. (1380). عصر اطلاعات ،جامعه و فرهنگ. ترجمه­ی حسن چاوشیان و همکاران، ج2، تهران: طرح نو.
کریچلی، سیمون. (1384). در باب طنز. ترجمه­ی سهیل سُمّی، تهران: ققنوس.
کوپر، مارتا. (1380). «وجوه اخلاقی حمایت سیاسی از دیگاه پست­مدرن». مدرنیته و پست­مدرنیسم، ترجمه و تدوین حسینعلی نوذری، تهران: نقش جهان.
کیانی، آذر. (1385). پلاژ مردگان شاد. تهران: اشاره.
گلرخ، ثمین. (1391). «مکان و هویت شهری». مجله­ی شهر و معماری بومی، شماره­ی 3، صص11-15.
گل­محمدی، احمد. (1381). جهانی­شدن فرهنگ و هویت. تهران: نشر نی.
مجتهدزاده، پیروز. (1377). «هویت ایرانی در آستانه­ی سده­ی بیست­ویکم». اطلاعات سیاسی اقتصادی، سال 12، شماره­ی 129-130، صص124-137.
مختاری، محمد. (1378). انسان در شعر معاصر. تهران: توس.
ـــــــــــــــ. (1393). چشم مرکب. تهران: توس.
مرتجا، محمدحسن.(1384). اتاقی که لزوما مرکز جهان نیست. تهران: بوتیمار.
معین، محمد. (1371). فرهنگ معین. تهران: امیرکبیر.
موثقی، رامین و آیمرلو، سحر.(1385). «عناصر هویت فرهنگی در شهر». مجموعه مقالات اولین همایش شهر برتر ،طرح برتر، همدان.
میری­آشتیانی، الهام. (1382). مقدمه­ای بر آسیب­شناسی مسائل اجتماعی ایران. تهران: فرهنگ.
نصری، قدیر. (1385). «پست­مدرنیسم و مطالعات راهبردی». فصلنامه­ی مطالعات راهبردی، دوره­ی 9، شماره­ی 31، صص 7-31.
نظام­شهیدی، نازنین. (1377). اما من معاصر بادها هستم. مشهد: نیکا.
نوردبی، ورنون و هال، کالوین.(1377). راهنمای زندگی­نامه و نظریه­های روان­شناسان بزرگ، ترجمه­ی احمد به­پژوه و رمضان دولتی، تهران: ترتیب.
وقفی­پور، شهریار.(1379). «تک­صدایی­بودن یک متن». مجله­ی آدینه، شماره­ی 114، صص26-30.
هاج، یوانا.(1377). «فمینیسم و پسامدرنیته». ترجمه­ی فرزان سجودی، مجله­ی فارابی، شماره­ی 29، صص 52-67.
هریج، حسین و ایزدی، هجرت.(1392). «هویت­های پلورال عالم پست­مدرن ثمره­ی سیاست قدرت­مداران مدرن». مجله­ی غرب­شناسی بنیادی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال4، شماره­ی1،صص 135-161.
یعقوبی، حسن و میرمحمودی، سیدهادی.(1395). «مدگرایی و بحران هویت». نخستین همایش ملی علوم اسلامی، قم.
یونان، رسول.(1392). روز به خیر محبوب من. تهران: مینا.
Bloland, Harland.(1995).”Postmodernism and Higher Education”, Journal of Higher Education,66(5)
Hunsberger,B.,Pratt,M., Pancer, S.M.(2001) .adolescent identity formation: Religious exploration and commitment. Identity: An international journal of theory and research, (4),365-386
Olsen.D. (1986).The city as a work of art, Yala university press
Oxford Advanced Learners Dictionary. (2001)

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار