طاهره ایشانی؛ حسین رضایی لاکسار
چکیده
بررسی اصالت متون مختلف ادب فارسی با استفاده از الگوهای علمی و چارچوب‌های مشخص، می‌تواند از طرفی، معیاری واحد برای داوری دربارة اصالت این متون به دست دهد، و از طرف دیگر، بسیاری از این متون را که هنوز ...
بیشتر
بررسی اصالت متون مختلف ادب فارسی با استفاده از الگوهای علمی و چارچوب‌های مشخص، می‌تواند از طرفی، معیاری واحد برای داوری دربارة اصالت این متون به دست دهد، و از طرف دیگر، بسیاری از این متون را که هنوز اصالتشان مورد تردید است از بلاتکلیفی خارج کند. رباعیات خیام از جملة آثاری است که علیرغم پژوهشهای فراوانی که دربارة آن انجام شده است، هنوز بر سر آن اختلاف بسیاری وجود دارد و تعداد رباعیات اصیل این شاعر همچنان نامشخص است. از این رو، در مقالة حاضر کوشیدیم تا با بهکارگیری الگویی زبانشناختی، و با استفاده از روشی توصیفی-تحلیلی و آماری به بررسی و مقایسة 20 رباعی اصیل و 20 رباعی منسوب به خیام از منظر ساخت موضوعی بپردازیم، و پس از تجزیه و تحلیل دادهها دریافتیم که ویژگی رباعیات اصیل خیام سادگی بیشتر و استفادة کمتر از ساختهای پیچیده است، در حالی که رباعیات منسوب گرایش بیشتری به پیچیدهگویی و استفاده از ساختهای نشاندار دارند. بدین ترتیب، با توجه به تفاوت قابل توجه دو پیکره از منظر ساخت موضوعی، به این نتیجه رسیدیم که رباعیات منسوبی که در مقالة حاضر بررسی شدهاند، دست کم از این منظر، متعلق به خیام نیستند.
