میثم جعفریان هریس؛ اسدالله واحد
چکیده
اهمیت متون علمی در شرح و تصحیح چند بیت از حافظ میثم جعفریان هریس*اسدالله واحد ** چکیدهحافظ نه مانند خواجوست که یکسره به قصد خلق ایهام، واژه‌ای را در بیت بی‌پروا یله کند و نه مانند خاقانی است که لطف ...
بیشتر
اهمیت متون علمی در شرح و تصحیح چند بیت از حافظ میثم جعفریان هریس*اسدالله واحد ** چکیدهحافظ نه مانند خواجوست که یکسره به قصد خلق ایهام، واژه‌ای را در بیت بی‌پروا یله کند و نه مانند خاقانی است که لطف سخنش در تزاحم اظهار علم و فضل یاوه شود. ایهامات علمی او همه برخاسته از مراتب دانشش است. نمونه‌های پیش روی، سنتزی است متعادل از وجه علمی سخن با بُعد شاعرانگی کلام، ازاین‌روی لازم است اجزای آن دسته از بیت‌هایی که پس‌زمینه‌هایی علمی دارند، از هر نظر دقیق بررسی شود. فرض ما این است که در این‌گونه بیت‌ها کمتر جزء عبث و نمایشی وجود دارد. هرچند بسیاری از معارف قرون وسطایی ما در قیاس با علوم روز چندان سهمی از علم ندارد، با این همه سخن شاعرانی چون خاقانی و حافظ در بیشتر موارد به‌طوردقیق بر همان‌گونه داده‌های آن اعصار قابل‌تطبیق است. در این نوشته، بیت‌هایی از حافظ را ضمن توجه تام به روایت نسخه‌ها و بوطیقای وی به دستیاری متون متداول علمی عصری‌اش مورد تصحیح علمی-انتقادی- تحقیقی قرار داده‌ایم. درصورتی‌که این روش ازمنظر حافظ‌پژوهان رهیافتی اطمینان‌بخش به شمار آید، می‌توان امیدوار بود که در موارد دیگری از دیوان حافظ نیز که محل اختلاف است، گره‌گشا باشد.واژه‌های کلیدی: دیوان حافظ، متون علمی، تصحیح انتقادی، بوطیقا. * دانش‌آموخته‌ی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز lawmeisamjafarian@gmail.com(نویسنده‌ی مسئول) ** استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز avahed@tabrizu.ac.irتاریخ دریافت مقاله: 16/7/1399 تاریخ پذیرش مقاله: 12/5/1400
