لیلا غلامپور آهنگرکلایی؛ محمود طاووسی؛ شهین اوجاقعلی زاده
چکیده
تحلیل و مقایسه ی کلیت گرایی در منطق الطیر عطار و فیزیک نوین لیلا غلامپور آهنگر کلایی*محمود طاووسی **شهین اوجاقعلی‌زاده*** چکیدهاز یونان باستان تاکنون ارائهی مدلی کلی از جهان موردتوجه ...
بیشتر
تحلیل و مقایسه ی کلیت گرایی در منطق الطیر عطار و فیزیک نوین لیلا غلامپور آهنگر کلایی*محمود طاووسی **شهین اوجاقعلی‌زاده*** چکیدهاز یونان باستان تاکنون ارائهی مدلی کلی از جهان موردتوجه فیزیک‌دانان و فیلسوفان بسیاری بوده است. ازآنجاکه به نظر میرسد اندیشهی مذکور، اساس اندیشههای عطار را در منطقالطیر تشکیل میدهد؛ بنابراین این پژوهش به مقایسه و تحلیل کلیتگرایی در اندیشههای عرفانی عطار و فیزیک نوین میپردازد. مطابق نتایج، هم عطار در منطقالطیر و هم فیزیک نوین در جست‌وجوی کل یکپارچهاند. در منطقالطیر انگیزهی سفر گروهی تمام مرغان جهان برای رسیدن به سیمرغ، درواقع رسیدن به کل یکپارچه بوده است که در عرفان اسلامی به «وحدت وجود» تعبیر میشود. انتخاب آگاهانهی واژهی سیمرغ در برابر سی مرغ بیش از واژهی دیگر میتواند ارتباط، نظم، تقارن و یکپارچگی تمام موجودات جهان را برخلاف وجود اختلاف ظاهری (سی مرغ مختلف) و گوناگونی نیروهای هستی بیان کند. انیشتین (Albert Einstein) میخواست با نظریهی یکپارچگی، ذهن خدا را بخواند؛ اما تمام تلاشهای فیزیک‌دانان تاکنون برای رسیدن به کل یکپارچه با شکست مواجه شده است. ازنظر عطار هم یکپارچگی با حقیقت غایی (سیمرغ حقیقیگوهر) غیر ممکن است و سی مرغ تنها با حقیقت وجودی خویش (سیمرغ یا نخستین فعل الهی) به وحدت رسیدند که دیوید بوهم (David Bohm) این کل را «نیمهتمامیتهای نسبتاً مستقل» میخواند.واژه‌های کلیدی: تقارن، سیمرغ، عطار، کلیتگرایی، فیزیک نوین، منطق الطیر. * دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران lailagholampour@gmail.com (نویسنده‌ی مسئول) ** استاد زبان و ادبیات فارسی واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران tavoosi@riau.ac.ir*** استادیار زبان و ادبیات فارسی واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران alizade@riau.ac.ir تاریخ دریافت مقاله: 16/7/1399 تاریخ پذیرش مقاله: 2/9/1400
