مجله علمی پژوهشی شعرپژوهی (بوستان ادب) دانشگاه شیراز
جهاد تبیین درسبکِ شعری کمینه گرا:واکاوی ترامتنی کوته سروده های غلامرضا کافی
جهاد تبیین درسبکِ شعری کمینه گرا:واکاوی ترامتنی کوته سروده های غلامرضا کافی

محمد هادی جهاندیده؛ رباب آدم زاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 تیر 1403

https://doi.org/10.22099/jba.2024.49715.4511

چکیده
  اشعار کمینه‌گرا سهمی ویژه در ادبیات پایداری معاصر دارند و در راستای جهاد تبیین بر سه محور عمده‌ی یادآوری، بازخواست و واگویه مطرح می‌شوند. غلامرضا کافی با پیروی از اصول کمینه‌گرایی، کوتاه‌سروده‌‌هایی ...  بیشتر
اخوان ثالث و رجعت رمانتیک ملاحظاتی پیرامون مبانی نظری باستان‌گرایی مهدی اخوان ثالث
اخوان ثالث و رجعت رمانتیک ملاحظاتی پیرامون مبانی نظری باستان‌گرایی مهدی اخوان ثالث

جعفر فسایی؛ سمیه رضایی؛ رسول محمدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 بهمن 1403

https://doi.org/10.22099/jba.2025.50757.4547

چکیده
  اخوان ثالث به زعم بسیاری از پژوهشگران، از مومنین به سنّت‌ در عصر جدید به شمار می‌آید؛ بررسی‌‌ها نشان می‌دهد که این نظریه که عموماً بر اساس قراین متنی برآمده از روی‌ساخت شعر اخوان صورتبندی شده‌است، ...  بیشتر
بررسی عوامل تاثیرگذار در نامگذاری مجموعه شعرهای دهه سی
بررسی عوامل تاثیرگذار در نامگذاری مجموعه شعرهای دهه سی

فاطمه صادقی تبار؛ یحیی کاردگر

دوره 16، شماره 1 ، خرداد 1403، ، صفحه 85-110

https://doi.org/10.22099/jba.2024.48338.4449

چکیده
  عنوان یک مجموعه شعر در اولین نگاه، پلی‌ست بین شاعر و خواننده که می‌تواند قسمت مهمی از تفکر خویش را قبل از شروع خوانش کتاب با خواننده در میان بگذارد. عنوان‌گذاری بر مجموعه‌ها در سده‌ی اخیر رواج یافته ...  بیشتر
بررسی جلوه های فرجام گرایی در اشعار احمد شاملو
بررسی جلوه های فرجام گرایی در اشعار احمد شاملو

غلامرضا کافی؛ ندا حاتمی

دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، ، صفحه 113-138

https://doi.org/10.22099/jba.2023.47017.4373

چکیده
  جستار حاضر در پی بررسی نمودهای فرجا‌م‌گرایی در اشعار شاملو است. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی مجموعه اشعار احمد شاملو بررسی شده‌ و اشعاری که فرم فرجام­گرایانه دارند، موردتحلیل و وارسی ...  بیشتر
رده‌شناسی پادمتن سیاه
رده‌شناسی پادمتن سیاه

فرّخ لطیف نژاد رودسری

دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، ، صفحه 139-162

https://doi.org/10.22099/jba.2023.45226.4331

چکیده
  پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به نقد و بررسی یک نمونه از متن‌های سیاه می‌پردازد که هم‌عرض با فیلم سینمایی «رقص در غبار» سروده شده  و از خلال آن به این پرسش پاسخ می‌دهد که متن سیاه مهدی خبّازی ...  بیشتر
تحلیل گفتمان «قصیده‌ی در‌از راه رنج تا راه رستاخیز» با الگوی لاکلائو و موف
تحلیل گفتمان «قصیده‌ی در‌از راه رنج تا راه رستاخیز» با الگوی لاکلائو و موف

حافظ صادق پور؛ محمد پارسانسب

دوره 12، شماره 4 ، اسفند 1399، ، صفحه 193-218

https://doi.org/10.22099/jba.2019.33615.3399

چکیده
    مقاله‌ی پیش رو، شعر روایی «قصیده‌ی دراز راه رنج تا رستاخیز» کسرایی را با رویکرد تحلیل گفتمان لاکلائو و موف بررسی و تحلیل می‌کند تا ستیز اجتماعی و هویت سوژه‌ها را به لحاظ کسب قدرت در دل گفتمان ...  بیشتر
جستجوی انگاره خانه در آثار «سهراب سپهری» بر مبنای پدیدارشناسی تخیل «گاستون باشلار»
جستجوی انگاره خانه در آثار «سهراب سپهری» بر مبنای پدیدارشناسی تخیل «گاستون باشلار»

زیبا پریشانی؛ مجید سرمدی؛ فاطمه کوپا؛ حسین یزدانی

دوره 12، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 1-25

https://doi.org/10.22099/jba.2019.30640.3139

چکیده
  «خانه» یکی از مؤلفه‌های اصلی در تخیّل ادبی است که انگاره‌های متفاوتی را صورت‌بندی می‌کند. در انگاره­ی خانه، مفاهیمی چون هویت­یابی، دلبستگی، فضائیت وجود (به تعبیر هایدگر)، مکان­کاوی روان ...  بیشتر
نزاع بر سر معنا در گفتمان شعر انقلاب
نزاع بر سر معنا در گفتمان شعر انقلاب

فرهاد کرمی؛ حسن حیدری؛ علی صباغی؛ محسن ذوالفقاری

دوره 12، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 176-204

https://doi.org/10.22099/jba.2019.30927.3163

چکیده
  شعر انقلاب محصول کشمکش گفتمان‌های مختلفی است که از اواخر دهة چهل تا اواخر دهة پنجاه فضای ادبی جامعه را با مفاهیم و مضامین انقلابی و اعتراضی خود انباشته بودند. در این پژوهش موضوع کشمکش گفتمان ادبی سکولار ...  بیشتر
واکاوی نگاه‌ها‌ به مرگ در غزل معاصر (مرگ‌اندیشی، مرگ‌زدگی یا مرگ‌مشتاقی؟)
واکاوی نگاه‌ها‌ به مرگ در غزل معاصر (مرگ‌اندیشی، مرگ‌زدگی یا مرگ‌مشتاقی؟)

علی محمد محمودی؛ اسحاق طغیانی

دوره 12، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 205-233

https://doi.org/10.22099/jba.2019.30378.3106

چکیده
  ادبیات یکی از تجلی‌گاه‌های مهم و اصیل تفکر و احساس انسان دربارة مرگ است. قدیمی‌ترین حماسة جهان، «گیل گمش» و آثار ادبی و فلسفی دوران جدید، این نگرش را همواره متجلی ساخته‌اند. شعر فارسی نیز از این ...  بیشتر
تحلیل قاعده‌کاهی گونه‌ای جغرافیایی و جلوه‌های بومی زبان در غزل معاصر
تحلیل قاعده‌کاهی گونه‌ای جغرافیایی و جلوه‌های بومی زبان در غزل معاصر

عبدالله حسن زاده میرعلی؛ یدالله شکری؛ جواد جعفری نسب

دوره 11، شماره 4 ، اسفند 1398، ، صفحه 25-46

https://doi.org/10.22099/jba.2019.30457.3116

چکیده
  هدف مقاله­ی حاضر آن است که با نگاهی تحلیلی، چگونگی کاربرد قاعده­کاهی گونه‌ای جغرافیایی را به­عنوان یک «هنرسازه» و جلوه­ی بومی زبان در غزل معاصر نشان دهد. سوال مقاله این است که انگیزه­های ...  بیشتر
بحران هویت در شعر پست‌مدرنیستی ایران
بحران هویت در شعر پست‌مدرنیستی ایران

بهزاد خواجات

دوره 11، شماره 4 ، اسفند 1398، ، صفحه 71-94

https://doi.org/10.22099/jba.2019.30415.3111

چکیده
  در این مقاله به مفهوم هویت و انواع آن در علم روان­­شناسی و علوم اجتماعی پرداخته و مفهوم بحران هویت از وجوه گوناگون بررسی شده است؛ پس از آن ازمکتب پست­مدرنیسم، مشخصه­ها و ورود آن به شعر امروز ایران ...  بیشتر
تحلیل گفتمان شعر حجم و شعر انقلاب اسلامی
تحلیل گفتمان شعر حجم و شعر انقلاب اسلامی

علیرضا رعیت حسن آبادی

دوره 11، شماره 4 ، اسفند 1398، ، صفحه 95-112

https://doi.org/10.22099/jba.2018.30268.3093

چکیده
  جریان شعر حجم( حجم گرایی) و جریان شعر انقلاب اسلامی دو جریان معاصر هستند که در دو سوی مناسبات و رخدادهای شعری پنج دهه اخیر ایران قرار دارند. جریان شعر انقلاب داعیه دار و مروج شعر متعهد است و جریان شعر حجم ...  بیشتر
ردیابی برخی بدعت کاری های ساختاری دررباعی معاصرفارس
ردیابی برخی بدعت کاری های ساختاری دررباعی معاصرفارس

غلامرضا کافی؛ مرضیه مرادی

دوره 11، شماره 4 ، اسفند 1398، ، صفحه 211-230

https://doi.org/10.22099/jba.2018.12633.1843

چکیده
  چکیده رباعی یکی از قالب‌های کوتاه ادبیات فارسی است که با وزنی مشخص و ساختاری ویژه، سروده می-شود و دست شاعر را برای دیگرگونه بودن در زمینه‌ی وزن و ساختار می‌بندد. گرچه در زمینه‌های گفته شده بستری مناسب ...  بیشتر
خوانش دو شعر از علی باباچاهی بر اساس نظریه ی طرح واره در سبک شناسی شناختی
خوانش دو شعر از علی باباچاهی بر اساس نظریه ی طرح واره در سبک شناسی شناختی

ابراهیم محبی؛ مظاهر نیکخواه؛ محمد حکیم‌آذر

دوره 11، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 149-168

https://doi.org/10.22099/jba.2018.29382.3017

چکیده
  خوانش دو شعر از علی باباچاهی بر اساس نظریه ی طرح واره در سبک شناسی شناختی در این مقاله سعی بر این است که در ابتدا با استفاده از نظریه ی طرح واره در سبک شناسی شناختی، از یک سو بعضی از دگرگونی های سبکیِ شعر ...  بیشتر
خوانش شعر شفیعی کدکنی در دهه 50 بر اساس نظریه ایدئولوژی آلتوسر
خوانش شعر شفیعی کدکنی در دهه 50 بر اساس نظریه ایدئولوژی آلتوسر

حسن محمدیان؛ غلامرضا پیروز؛ مرتضی محسنی

دوره 11، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 169-188

https://doi.org/10.22099/jba.2018.29459.3025

چکیده
  شفیعی کدکنی یکی از نمایندگان شعر اجتماعی و سیاسی معاصر است و در این پژوهش، با تکیه بر نظریه ایدئولوژی آلتوسر به بررسی لایه‌ اجتماعی-سیاسی شعر او در دهه 50 پرداخته شده است. آلتوسر ادبیات و هنر را بخشی از ...  بیشتر
جریان شعر زبان در دهۀ هفتاد، با تأکید بر شعر رضا براهنی
جریان شعر زبان در دهۀ هفتاد، با تأکید بر شعر رضا براهنی

اسماعیل شفق؛ بلال بحرانی

دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1398، ، صفحه 141-182

https://doi.org/10.22099/jba.2018.29579.3039

چکیده
  در دهه‌ی هفتاد خورشیدی، جریان­هایی در شعر فارسی ظهور کردند که شعر آن­هاهم از نظر زبان و بیان و هم از نظر محتوا، با شعر دوره­های گذشته به کلی متفاوت بود. وجه مشترک همه‌ی جریان­های شعری دهه‌ی هفتاد، ...  بیشتر
مؤلفه‌های معناباختگی در شعر کتیبه مهدی اخوان ثالث
مؤلفه‌های معناباختگی در شعر کتیبه مهدی اخوان ثالث

یحیی طالبیان؛ عباسعلی وفایی؛ حمید عبدللهیان؛ علی اصغر باقری

دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1398، ، صفحه 31-50

https://doi.org/10.22099/jba.2018.26758.2793

چکیده
  یکی از جریان‌های ادبی که متأثر از اتفاقات سیاسیِ اروپای قرن بیستم است، معناباختگی است. این جریان، نخست در تئاتر فرانسه پدید آمد و به‌ سرعت در اروپا منتشر شدو بعداز مدتی بر دیگر گونه‌های ادبی تأثیر گذاشت. ...  بیشتر
بررسی نمودهای پست مدرنیسم در ما هیچ ما نگاه سهراب سپهری
بررسی نمودهای پست مدرنیسم در ما هیچ ما نگاه سهراب سپهری

محمد طالبی؛ طاهره صادقی تحصیلی

دوره 11، شماره 1 ، خرداد 1398، ، صفحه 65-82

https://doi.org/10.22099/jba.2018.27496.2843

چکیده
  یکی از آخرین مجموعه های سهراب سپهری، «ما هیچ ما نگاه» است که از نظر زبان، بیان، ساختار و تصاویر شعری، با دیگر مجموعه های شعری او تفاوت آشکاری دارد. در دیگر آثارش، او از آموزه های ادیان مشرق زمین، ...  بیشتر
تلقی‌های بوطیقایی فروغ فرخزاد و سیمین بهبهانی: متنی و فرامتنی
تلقی‌های بوطیقایی فروغ فرخزاد و سیمین بهبهانی: متنی و فرامتنی

پارسا یعقوبی جنبه سرایی؛ سیدمحسن حسینی موخر؛ شادی احمدی

دوره 11، شماره 1 ، خرداد 1398، ، صفحه 175-196

https://doi.org/10.22099/jba.2018.27978.2882

چکیده
  فروغ فرخزاد و سیمین بهبهانی از جمله زنان شاعر معاصر هستند که هم بصورت متنی در لابه لای شعرها و هم به صورت فرامتنی در سخنرانی‌ها، مصاحبه‌ها، نامه‌ها و مقالات، دربارۀ شعر و شاعری سخن گفته‌اند. این اظهارات ...  بیشتر
بررسی نوآوری در اشعار سلمان هراتی در پرتو استعاره‌ی مفهومی
بررسی نوآوری در اشعار سلمان هراتی در پرتو استعاره‌ی مفهومی

اسماعیل ذاکری؛ زهره ملاکی

دوره 10، شماره 4 ، اسفند 1397، ، صفحه 89-112

https://doi.org/10.22099/jba.2018.27212.2822

چکیده
  استعاره‌ی مفهومی مبحثی در زبان­شناسی شناختی است که با کمک­ آن می‌توان نظام فکری و ساختار ذهنی اهل زبان را به‌خوبی شناخت و محتوای بینش کلی ملت‌ها را در بستر تجربه مشخص کرد. کاربرد این نظریه در ادبیات ...  بیشتر
بررسی ساختارها و ظرفیت‌های معناسازی در اشعار فاضل نظری (مطالعه‌ی سبک‌شناختی پنج مجموعه‌ی شعری)
بررسی ساختارها و ظرفیت‌های معناسازی در اشعار فاضل نظری (مطالعه‌ی سبک‌شناختی پنج مجموعه‌ی شعری)

خسرو قاسمیان؛ ساناز مجرد

دوره 10، شماره 4 ، اسفند 1397، ، صفحه 159-180

https://doi.org/10.22099/jba.2018.27713.2862

چکیده
  از میان غزل‌سرایان معاصر، «فاضل نظری» یکی از شاعرانی است که در غزل، نامی برآورده است. شعر فاضل نظری از یک سو زیر نفوذ سبک هندی قرار دارد؛ اما از سوی دیگر، دارای ویژگی‌هایی است که می‌توان آن را پلی ...  بیشتر
تعهد به پویاییِ اخلاق تعهد؛ مطالعه جامعه‌شناختی اشعار قیصر امین‌پور
تعهد به پویاییِ اخلاق تعهد؛ مطالعه جامعه‌شناختی اشعار قیصر امین‌پور

جهانگیر جهانگیری؛ محمدحسن حیدریان؛ منصور طبیعی

دوره 10، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 25-46

https://doi.org/10.22099/jba.2018.26231.2754

چکیده
  بازنمایی جامعه در ادبیات ایران، پس‌ از انقلاب 57، اشکال جدیدتری به خود گرفت. مسئله «تعهد» که از مفاهیم کلیدی انقلاب اسلامی بود، به‌زودی به شاخصی برای داوری آثار ادبی تبدیل شد، بااین‌وجود حتی تا ...  بیشتر
بازتاب رخداد های سیاسی و اجتماعی در شعر حمیدی شیرازی
بازتاب رخداد های سیاسی و اجتماعی در شعر حمیدی شیرازی

محتشم محمدی؛ بشیر علوی

دوره 10، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 141-166

https://doi.org/10.22099/jba.2017.24154.2560

چکیده
  همزمان با تحولات سیاسی و اجتماعی معاصر، نوع تلقی و برداشت شاعران ونویسندگان از رویدادهای پیرامون، دگرگون شد و به تبع آن، بازتاب این تحولات و دگرگونی ها در آثار ادبی، نسبت به گذشته، تغییر اساسی پیدا کرد. ...  بیشتر
بررسی عناصر روایت در شعر خوان هشتم و آدمک اخوان ثالث
بررسی عناصر روایت در شعر خوان هشتم و آدمک اخوان ثالث

محمدرضا حاجی آقا بابایی؛ نرگس صالحی

دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 45-68

https://doi.org/10.22099/jba.2017.24190.2564

چکیده
  پژوهش حاضر به بررسی شعر خوان هشتم و آدمک مهدی اخوان ثالث اختصاص دارد و دو عنصر روایت و زمان بر اساس نظریات ژار زنت و دیگر روایت‌شناسان در این دو شعر، مورد بررسی قرار گرفته است و پنج مفهوم لحن یا صدا، حالت ...  بیشتر
مبانی رویکرد فروغ فرخ زاد به اخلاق بر پایه بازیابی هویّت و عشق ورزی
مبانی رویکرد فروغ فرخ زاد به اخلاق بر پایه بازیابی هویّت و عشق ورزی

داوود رمضانی پارسا؛ محمدحسین نیکداراصل؛ قاسم سالاری

دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 105-128

https://doi.org/10.22099/jba.2017.24498.2594

چکیده
  مجموعه‌های آغازین شعر فروغ فرخ‌زاد(1345ـ1313ش) به اعتقاد غالب منتقدان و صاحب‌نظران نشان‌دهنده‌ی ظهور شاعری سنّت‌شکن در بازتاب احساسات صریح و عریان زنانه بود. اخلاق سنتی، این سه گانه‌های متقّدم فروغ ...  بیشتر