دوره 16 (1403)
دوره 15 (1402)
دوره 14 (1401)
دوره 13 (1400)
دوره 12 (1399)
دوره 11 (1398)
دوره 10 (1397)
دوره 9 (1396)
دوره 8 (1395)
دوره 7 (1394)
دوره 6 (1393)
دوره 5 (1392)
دوره 4 (1391)
دوره 3 (1390)
دوره 2 (1389)
دوره 1 (1388)
موضوعات = متون عرفانی
تعداد مقالات: 32
سیر تکاملی سلوک در داستان شیخ صنعان عطار بر اساس مفهوم «امتزاج افقها»ی هرمنوتیک گادامر
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 شهریور 1403
چکیده
در طبقهبندی آثار منظوم عطار، «منطقالطیر» جایگاه خاصی دارد و در این منظومه داستان بلند «شیخ صنعان» چه از نظر مهارت قصهپردازی و چه از دیدگاه پرداختن به معانی بلند عرفانی موقعیتی ممتاز دارد. ... بیشترمنظومه ی «اسرارالولایة» راز شیرازی: حماسهای دینیعرفانی
دوره 16، شماره 3 ، آذر 1403، ، صفحه 99-146
چکیده
منظومهی اسرارالولایه از آثار میرزاابوالقاسم رازشیرازی، عارف شیعی قرن سیزدهم هجریقمری، است. پژوهش حاضر که به شیوهی توصیفی-تحلیلی و با کمک منابع کتابخانهای و مراجعه به چهار نسخهی خطّی و یک نسخهی ... بیشترتجلّی آوای مرغان به مثابه عنصر بلاغی و بوطیقایی در منتخب شعر پارسی بر مبنای نظریة زائوم
دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، ، صفحه 31-56
چکیده
آفرینش صورخیال آوای مرغان (ایماژ) در ادب فارسی به سه صورت تجلی یافته است: اول ازطریق جاندارپنداری و نهادن کلام به زبان مرغان، دوم ازطریق حسی که صدای پرندگان به شاعر یا نویسنده میدهد و سوم بازتاب عینی ... بیشترضرورت تصحیح مجدد «مثنویّات ستّه» شاه داعی الله شیرازی
دوره 14، شماره 4 ، اسفند 1401، ، صفحه 81-96
چکیده
ضرورت تصحیح مجدّد «مثنویّات ستّه» شاهداعیالله شیرازی خدیجه کیانی*محسن محمدی فشارکی** چکیده شاهداعیالله شیرازی از بزرگترین عارفانی است که در قرن نهم هجری میزیسته و آثار ... بیشتربررسی فنا و بقا از منظر سنایی بر مبنای سنت اول عرفانی
دوره 12، شماره 4 ، اسفند 1399، ، صفحه 65-90
چکیده
فنا و بقا از مهمترین مباحث سنت اول عرفانی است و در عرفان اسلامی جایگاه ویژهای دارد و در آثار شعرا و عرفا به شکلهای گوناگونی متجلی شده است. هریک از عرفا کوشیدهاند تا با استفاده از تجارب شخصی خود ... بیشترنقش تشبیه در خوشه خوشه کردن حکایتهای تمثیلی دفتر سوم مثنوی معنوی
دوره 12، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 264-289
چکیده
«تشبیه» در پدیدآمدن حکایتها در دفتر سوم مثنوی معنوی نقش بسزایی دارد و باعث پدیدآمدن نوع خاصی از حکایتهای تمثیلی گردیده است که در این مقاله از آنها با عنوان «حکایتهای تمثیلی خوشهای ... بیشترتحلیل طرحوارههای قدرتی در غزلیّات شمس و پیوندآن باالگوی جهانبینی مولانا
دوره 11، شماره 4 ، اسفند 1398، ، صفحه 1-24
چکیده
«طرحوارههای تصویری» که در حوزۀ زبانشناسی شناختی، بر نقش تجربه در شناخت تأکید میورزند، طرحهایی از تجربههای جسمانی هستند که در ذهن شکل میگیرند و انسان را قادر میسازند مفاهیم پیچیده و ... بیشترسیر تحول مفهومی واژة "خود" در منطقالطیر بر اساس فرایند فردیت
دوره 11، شماره 4 ، اسفند 1398، ، صفحه 165-184
چکیده
واژهی "خود"یا "خویشتن" در دو حوزة دستور زبان فارسی و روانشناسی کاربرد فراوانی دارد. خود به همراه خویش و خویشتن در دستور زبان فارسی به عنوان ضمیر مشترک به کار میرود و در روانشناسی یونگ، خود مظهر "تمامیت" ... بیشترگونه شناسی ساخت های قالبی در رباعیات مولوی
دوره 11، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 1-18
چکیده
گفتار قالبیشده یا کلیشههای زبانی، از جمله امکانات زبان عامیانه برای بیان مطلب هستند که به ویژه در محاورههای عادی روزمره، کاربردی گسترده دارند. بسامد کاربرد عبارتها و گزارههای قالبی در متون ادبی ... بیشترخدای وحدت وجودی و تصاویر برآمده از آن در آثار منظوم عطار نیشابوری
دوره 11، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 19-42
چکیده
اندیشه وحدت وجود یکی از اندیشه های غالب در عرفان است. عطار نیشابوری نیز به عنوان یکی از نمایندگان عرفان اسلامی، طبیعتاً از اندیشه وحدت وجود متاثر بوده است. بسیاری از تصاویری که عطار نیشابوری از خداوند ... بیشتربازشناسی شعر و اندیشة مشرقی شیرازی
دوره 11، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 63-88
چکیده
چکیده حکیم حسن مشرقی شیرازی از عرفای شیعی و از سخنسرایان اواخر قرن دهم و نیمة اوّل قرن یازدهم ه.ق است که در هیچیک از تذکرهها مطلبی در بارة او نیامده است. مجموعه آثار مشرقی شیرازی در یک دیوان گردآوری ... بیشترواکاوی مقایسهای کهنالگوی پیردانا در سه منظومهی منطقالطیر، مصیبتنامه و الهینامه عطار (با بیان تقابل پیردانا با مفهوم انسان کامل در عرفان و فلسفه)
دوره 11، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 105-128
چکیده
تجلی روح الهی در وجود انسان کامل را در عرفان تعبیر به عشق به ذات حق میکنند. در عرفان روح انسان در حال تعالی و سلوک به سوی حق است. انسان کامل در آخرین مرحلهی سلوک (فنا) حقیقتی خداوندوار همچون سی مرغ عطار ... بیشترهمانندیهای دیالکتیکی مولانا و هگل
دوره 10، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 191-214
چکیده
برخی به شکلی گذرا به همانندیهای دیالکتیکیِ هگل و مولانا پرداختهاند، امّا حاصل کارشان بیشتر ادبی است تا فلسفی؛ زیرا از هگل که به غموض در نوشتههایش حتّی در زبان آلمانی شهره است، آن گونه که باید اطّلاعی ... بیشترپارادوکس محتوایی در شعر فارسی
دوره 10، شماره 2 ، شهریور 1397، ، صفحه 129-152
چکیده
چکیده متناقضنمای محتوایی، کلامی است که در آن خود مفاهیم دارای تناقض بوده و با هر زبانی بیان شود، باز هم، تعجبانگیز و متناقض به نظر میرسد، مثلاً اگر به جای «آزادی را گرفتاری دانستن» «گرفتارِ ... بیشترتحلیل کهنالگویی الهی نامه ی عطار (داستان زن صالحه) بر اساس نظریات یونگ
دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 23-44
چکیده
نقد کهنالگویی یکی از رهیافتهای اصلی نقد ادبی معاصر و مبتنی بر نقد روانشناختی است که به کشف ماهیت کهنالگوها و نقش آنها در ادبیات میپردازد. آثار عرفانی همچون بسیاری از آثار ادبی دیگر منعکس کننده ... بیشترتحلیل اسطورهی آفرینش در منطقالطیر عطار با تکیه بر قداست اصل و بن
دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 129-150
چکیده
تحلیل اسطورة آفرینش در منطقالطیر عطار چکیده اسطورة آفرینش یکی از مضامین محوری اساطیر جهان را تشکیل میدهد. این پژوهش بر آن است تا نمادهای بکار رفته در منطقالطیر را به عنوان یک اثر نمادین با اسطورة ... بیشتربررسی رابطه ی «حافظ و خدا» در ساحت همسخنی و گفتگویی
دوره 9، شماره 4 ، اسفند 1396، ، صفحه 19-38
چکیده
یکی از دستاوردهای ارزشمند میراث صوفیه در مقام مقایسه با فقه ، فلسفه و کلام ، تعریف و تلقی خاصی از رابطه ی انسان با خداست که آن را ازرابطه ی انسان و خدا در نظام فقهی ، فلسفی و کلامی متمایز می سازد و به رابطه ... بیشترتحلیل منطق الطیر و مصیبت نامهی عطار نیشابوری بر اساس نظریهی سازنده گرایی ویگوتسکی و برونر
دوره 9، شماره 3 ، آذر 1396، ، صفحه 19-44
چکیده
سازندهگرایی به عنوان نظریهای نوین در حوزهی فلسفهی تعلیم و یادگیری، قابلیت تحلیل و بررسی متنهای تعلیمی و عرفانی را داراست. طبق این نظریه، انسانها در درک و یادگیری مفاهیم و واقعیتها به نحو بارزی ... بیشترمطالعۀ بینامتنی تمثیل در معارف بهاءولد و مثنوی مولانا
دوره 9، شماره 3 ، آذر 1396، ، صفحه 45-68
چکیده
معارف بهاءولد یکی از مهمترین آثاری است که بر مثنوی تأثیر شگرفی داشته است و تاکنون دربارۀ برخی از وجوه این تأثیرگذاری مطالعه نشده است؛ تمثیل از این جمله است. در این تحقیق ضمن لحاظ نظریۀ بینامتنیّت، تأثیرگذاری ... بیشترآسیب شناسی شروح مثنوی از حیث بی توجهی به سنت عرفانی مولانا
دوره 9، شماره 3 ، آذر 1396، ، صفحه 93-116
چکیده
جایگاه و اهمیت مثنوی در بیان موضوعات عرفانی و اقبال مخاطبان به آن موجب شد شرح نویسی بر این منظومهی مهم آغاز شود و اندک اندک به عنوان جریانی ادبی- عرفانی در زمانها و مناطق گوناگون رواج یابد. شروح مثنوی ... بیشترداستان دقوقی از منظر ادبیات شگرف
دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1396، ، صفحه 141-166
چکیده
ادبیات وهمناک یکی از انواع ادبی است که اگر در آثار ادبی فارسی، جستجو شود، نمونههایی عالی از این نوع ادبی و زیرشاخههای آن یافتمیشود. از جمله ویژگیهای بارز داستانهای وهمناک، وجود رویدادهایی ... بیشترجلوه های هنری و تصویری در رباعیات مولوی
دوره 8، شماره 4 ، اسفند 1395، ، صفحه 71-104
چکیده
چکیده جلوه های هنری و تصویری در رباعیات مولوی تصاویر شعری از عوامل مهمّ ایجاد زیبایی، گیرایی و تأثیرگذاری، کلام بهویژه در شعرند که سخن را بلاغت و تازگی میبخشند. این نوع زیباییها نظیر تشبیه، استعاره، ... بیشترنقد و بررسی نمودهای خودشکوفایی در منطقالطیر عطار بر اساس نظریهی راجرز
دوره 8، شماره 3 ، آذر 1395، ، صفحه 95-112
چکیده
گرایش فطری انسان به خودشکوفایی و کمال، بهویژه وقتی که ادبیات به حوزهی عرفان قدم میگذارد و با چاشنی شریعت و طریقت آمیخته میگردد، گسترهی عظیمی از ادبیات ایرانشهر را به خود اختصاص داده است. منطقالطیر ... بیشترشطح و شیوۀ بیان آن در مثنوی
دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 41-62
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی مقولۀ شطح در مثنوی انجام شده است. برای این منظور به شیوۀ تحلیلی- توصیفی؛ نخست با مطالعۀ دو کتاب شرح شطحیات و تذکرة الأولیاء و برخی از کتب و مقالاتی که به این موضوع پرداختهاند، ... بیشترکرشمه ی حسن و کرشمه ی معشوقی در سوانح العشاق غزالی و غزلیات سعدی
دوره 7، شماره 2 ، مرداد 1394، ، صفحه 91-110