مجله علمی پژوهشی شعرپژوهی (بوستان ادب) دانشگاه شیراز
بررسی تطبیقی «مرگ» در اشعار مولانا و هنری وان بر اساس نظریه‌ی حرکت جوهری ملاصدرا
بررسی تطبیقی «مرگ» در اشعار مولانا و هنری وان بر اساس نظریه‌ی حرکت جوهری ملاصدرا

نرگس باقری؛ محمدنبی تولایی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 آبان 1403

https://doi.org/10.22099/jba.2024.48728.4464

چکیده
  مسأله‌‌ی‌ مرگ از موضوعات اصلی مورد توجه اکثر شاعران و فیلسوفان جهان بوده و هست. شاعران عارف مسلکی مانند مولانا در شعر فارسی و هنری وان در شعر انگلیسی در اشعار خویش بسیار به این مسئله پرداخته‌اند. آنها ...  بیشتر
بررسی عشق‌‌ورزی خسرو و شیرین نظامی از دیدگاه فلسفۀ «میل به زیستن» شوپنهاور
بررسی عشق‌‌ورزی خسرو و شیرین نظامی از دیدگاه فلسفۀ «میل به زیستن» شوپنهاور

هیرود سلطانیان؛ سعید حسام پور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 دی 1403

https://doi.org/10.22099/jba.2024.48892.4478

چکیده
  روایت‌های عاشقانه، رکن مهمی از تاریخ فرهنگ بشری هستند. در این میان، منظومۀ خسرو و شیرینِ نظامی که دارای اهمیت و شهرتی جهانی است، هنوز ویژگی‌هایی پنهان دارد که با ابزار بینارشته‌ای می‌توان از زاویه‌های ...  بیشتر
بررسی ترجمه‌های انگلیسی منطق‌الطّیر عطّار بر پایة برداشت درست از متن مبدأ (مطالعة موردی ترجمه‌های شعله وُلپی و دیک دیویس از داستان شیخ صنعان)
بررسی ترجمه‌های انگلیسی منطق‌الطّیر عطّار بر پایة برداشت درست از متن مبدأ (مطالعة موردی ترجمه‌های شعله وُلپی و دیک دیویس از داستان شیخ صنعان)

سونیا نوروزی جعفرلو؛ محمدحسین نیکداراصل؛ عبدالواحد ظریفی؛ الهام خلیلی جهرمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 شهریور 1403

https://doi.org/10.22099/jba.2024.50161.4525

چکیده
  ترجمه‌ی شعر، مستلزم فهم درست آن است. دشواری فهم شعر، معمولاً سبب برداشت نادرست مترجمین از آن و بروز خطا در ترجمه می‌شود. پژوهش حاضر به شیوه‌ی توصیفی و با رویکرد انتقادی به واکاوی ترجمه‌های شعله وُلپی ...  بیشتر
نقش خواننده فرضی در سرایش دو مرثیه فارسی و عربی سعدی در سوگ بغداد
نقش خواننده فرضی در سرایش دو مرثیه فارسی و عربی سعدی در سوگ بغداد

محمد حسن حسن زاده نیری؛ فاطمه گل بابائی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 بهمن 1403

https://doi.org/10.22099/jba.2025.51161.4561

چکیده
  رویکرد خواننده‌محوری از نیمه دوم قرن بیستم با عطف توجه ویژه به نقش خواننده در فرآیند فهم و ادراک متن و معناسازی از آن، دامنه دریافت معانی متون ادبی را به تناسب افق انتظارات مخاطبان گسترش داده‌است. بر ...  بیشتر
تأملی انتقادی بر تصحیح حبیب یغمایی از گرشاسب‌نامه‌ی اسدی طوسی
تأملی انتقادی بر تصحیح حبیب یغمایی از گرشاسب‌نامه‌ی اسدی طوسی

علی افراخته؛ یوسف نیک روز؛ علی اصغر غفوری؛ علی رضا شانظری

دوره 16، شماره 3 ، آذر 1403، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22099/jba.2024.49706.4516

چکیده
  اگر آوازه و محبوبیّت شاهنامه‌ی فردوسی را اوّلین و مهم‌ّترین عامل ناشناختگی و کتابخانه‌نشینی گرشاسب­نامه بدانیم، بی­شک دوّمین عامل این گمنامی را باید مربوط به تنها تصحیح موجود این اثر ادبی دانست. ...  بیشتر
گفتمان «شعوبی گرایی» در روایت شاهنامۀ فردوسی (براساس تحلیل گفتمانی ارنستو لاکلائو و شنتال موفه)
گفتمان «شعوبی گرایی» در روایت شاهنامۀ فردوسی (براساس تحلیل گفتمانی ارنستو لاکلائو و شنتال موفه)

علی اکبر کمالی نهاد

دوره 16، شماره 1 ، خرداد 1403، ، صفحه 137-164

https://doi.org/10.22099/jba.2023.47077.4375

چکیده
  گفتمان شعوبیه واکنشی دربرابر سروری حاکمیت غیرایرانی بر جان و ناموس ایرانیان بود که از حدود قرن اول تا قرن‌های ششم و هفتم هجری قمری ادامه یافت. این مقاله روایت شعوبی را براساس الگوی تحلیل گفتمانی لاکلائو ...  بیشتر
تأثیر جنسیت بر رفتارهای سوگواری در مرثیه‌های شخصی فارسی
تأثیر جنسیت بر رفتارهای سوگواری در مرثیه‌های شخصی فارسی

زهرا اسمعیل‌یان آذری؛ نرگس اسکویی؛ حسین داداشی

دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، ، صفحه 1-30

https://doi.org/10.22099/jba.2023.47274.4387

چکیده
  سوگ‌سروده‌های شخصی در میان گونه‌های غنایی، بسیار به حسیّات طبیعی و عواطف راستین انسانی نزدیک است. ظهور فردیت شاعر در مرثیه‌های شخصی، امکان مطالعات روان‌شناختی/ مؤلف‌محور را در این گونه‌ی ادبی فراهم ...  بیشتر
آشنایی زدایی از عناصر دیوانی در غزل شاعران سبک هندی
آشنایی زدایی از عناصر دیوانی در غزل شاعران سبک هندی

میر جلیل اکرمی؛ دادرس محمدی

دوره 12، شماره 3 ، آذر 1399، ، صفحه 1-30

https://doi.org/10.22099/jba.2019.31198.3178

چکیده
  آشنایی‌زدایی از مهم‌ترین فنون گریز از ابتذال، در هر دو حوزه‌ی ساختار و محتوای هنرِ شعر است که ابزارِ خیال شاعران برای دریافتی متمایز و مهیّج از زبان و انتقال آن به مخاطب واقع ‌شده ‌است. این مبحث مهم ...  بیشتر
تجزیه و تحلیل گفتمانی و متنی رباعیات مولوی
تجزیه و تحلیل گفتمانی و متنی رباعیات مولوی

احمد سنچولی

دوره 12، شماره 3 ، آذر 1399، ، صفحه 87-112

https://doi.org/10.22099/jba.2019.30958.3165

چکیده
  در تجزیه و تحلیل گفتمانی رباعیات مولوی که برپایه‌ی ساخت گفتمانی و متنی پیشنهادی لطف‌الله یارمحمدی در خصوص رباعیات خیام صورت گرفته، نخست رباعیات مولوی به دو دسته‌ی متمکن و مغلوب تقسیم گردیده و سپس سازه‌های ...  بیشتر
نقد و تحلیل روایت حکایت « زن صالحه که شوهرش به سفر رفته بود » در الهی‌نامه عطار بر اساس نظریه گرماس
نقد و تحلیل روایت حکایت « زن صالحه که شوهرش به سفر رفته بود » در الهی‌نامه عطار بر اساس نظریه گرماس

محمد قدمیاری؛ سید محمود سید صادقی؛ سید جعفر حمیدی

دوره 12، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 188-213

https://doi.org/10.22099/jba.2019.31812.3248

چکیده
  آلزیرداس ژولین­گریماس (algirdas julien greimas) یکی از نظریه­پردازان حوزه‌ی روایت است که پس از پراپ در زمینه‌ی ساختارگرایی الگویی ارائه می‌کند که به الگوی کنشی معروف است. این الگو دربردارنده­ی مؤلفه‌هایی ...  بیشتر
واکاوی«تأثیرات سراسربینی» و «خودسانسوری» در پرتو نقد هنر خویشتن
واکاوی«تأثیرات سراسربینی» و «خودسانسوری» در پرتو نقد هنر خویشتن

مهرداد نصرتی

دوره 12، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 262-290

https://doi.org/10.22099/jba.2019.29697.3046

چکیده
  در تاریخ ادبیات ملل جهان شواهد متعددی را می‌توان یافت که نشان می‌دهد گاهی پدیدآوران، به‌ناچار، از بیان مطلب و یا تصریح بر آن، پرهیز کرده‌اند و حتی اصول زیباشناختی را برای رعایت احتیاط و پوشیده‌گویی ...  بیشتر
تحلیل نوستالژیِ وطن در میراثِ شعری بانوی تاجیک، گل‏رخسار صفی‏ اوا
تحلیل نوستالژیِ وطن در میراثِ شعری بانوی تاجیک، گل‏رخسار صفی‏ اوا

ابراهیم خدایار

دوره 11، شماره 4 ، اسفند 1398، ، صفحه 47-70

https://doi.org/10.22099/jba.2019.30530.3123

چکیده
  گل‏رخسار صفی‏ اوا (تولد 1947م) یکی از برجسته ‏ترین نمایندگان ملی‏ گرایِ شعرِ معاصر تاجیک است. وی با قرار گرفتن در فضای ناسیونالیسم فرهنگی و پناه بردن به خاطرات قومی ـ ملی، حسِ نوستالژیک عمیقی در مخاطب ...  بیشتر
بازتاب شیوه استیلایی زمامداران غزنوی و سلجوقی در اشعار درباری آن دوره(با نیم نگاهی به اندیشه ماکیاولی)
بازتاب شیوه استیلایی زمامداران غزنوی و سلجوقی در اشعار درباری آن دوره(با نیم نگاهی به اندیشه ماکیاولی)

محمد جواد سام خانیانی؛ احمدنور وحیدی

دوره 11، شماره 4 ، اسفند 1398، ، صفحه 113-138

https://doi.org/10.22099/jba.2018.27709.2863

چکیده
  نظریه استیلایی قدرت در ایران پس از اسلام، در دوره‌هایی که مذهب تسنن رواج داشته و کارآمدی و مصلحت‌نگری را جزء اصلی اندیشه‌های سیاسی خویش قرار داده، نمود بیشتری داشته است. بدین ترتیب، در دوره‌ی استیلای ...  بیشتر
تحلیل و نقد تصحیح دیوان مشتاق اصفهانی
تحلیل و نقد تصحیح دیوان مشتاق اصفهانی

محبوبه مجیدی نیا؛ علی اکبر احمدی دارانی

دوره 11، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 129-148

https://doi.org/10.22099/jba.2018.29863.3054

چکیده
  میرسیّد علی مشتاق اصفهانی از شاعران بنام قرن دوازدهم و از تأثیرگذاران مکتب بازگشت است. روی‌گردانی از سبک هندی که همزمان با دورة فترت صفویان بود، زمینه‌ای را برای مشتاق و دوستانش فراهم کرد تا شیوة شاعران ...  بیشتر
سبک شناسی گفتمان راوی در بوستان سعدی
سبک شناسی گفتمان راوی در بوستان سعدی

مهدی شریفیان؛ سید شهاب الدین حسینی

دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1398، ، صفحه 123-140

https://doi.org/10.22099/jba.2018.29195.2990

چکیده
  چکیده  پژوهش حاضر در پی ارائه‌ی تصویری از ماهیت راوی بوستان سعدی و به‌تبع آن مخاطبی است که راوی در انتظار اوست. هدف دیگر دریافتن سبک راوی بر اساس تحلیل زبانی کلام وی و پاسخ به این پرسش است که آیا راوی ...  بیشتر
ساخت های گرافیکی و منطق ارجاع در غزل های حافظ
ساخت های گرافیکی و منطق ارجاع در غزل های حافظ

احمد گلی؛ هما رفیعی مقدم

دوره 11، شماره 1 ، خرداد 1398، ، صفحه 83-104

https://doi.org/10.22099/jba.2018.28558.2935

چکیده
  ساخت هندسی غزل‌های حافظ، یکی از بارزترین ویژگی‌های شعر حافظ است که در تحقیقات حافظ ‌‌پژوهی بارها مورد توجه قرار گرفته است. اگرچه دربارۀ انسجام عمودی غزل‌های حافظ، دیدگاه‌های متفاوت و حتی متباینی ...  بیشتر
بررسی صور خیال شعر نابینایان با تأکید بر شعر شوریده شیرازی و مهین زورقی
بررسی صور خیال شعر نابینایان با تأکید بر شعر شوریده شیرازی و مهین زورقی

یحیی کاردگر؛ فاطمه صادقی تبار

دوره 10، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 95-118

https://doi.org/10.22099/jba.2018.26764.2794

چکیده
  صور خیال شعر شاعران نابینا، از موضوعاتی است که تاکنون مورد توجّه، نقد و بررسی قرار نگرفته است. در این مقاله، صور خیال این شاعران با توجّه به محرومیتشان از درک زیبایی‌های بصری، در روشی توصیفی-تحلیلی مورد ...  بیشتر
تحلیل نظام شَوِشی در غزل کمال خجندی: رویکرد نشانه- معناشناختی
تحلیل نظام شَوِشی در غزل کمال خجندی: رویکرد نشانه- معناشناختی

ابراهیم کنعانی

دوره 10، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 119-140

https://doi.org/10.22099/jba.2017.25530.2681

چکیده
  کمال خجندی، غزل‌سرای نام‌آشنا و لطیف‌جان قرن هشتم و آغاز قرن نهم است. غزل های کمال، در مایه‌های عاشقانه، رندانه و ملامتی سروده شده است. ستایش عشق و رندی، تبیین فضاهای مربوط به عشق، عشق‌بازی و عشق‌باری ...  بیشتر
بهره گیری ادبی از اصطلاحات و لغزش‌های عروض و قافیه در ساخت تصویر و مضمون شعر
بهره گیری ادبی از اصطلاحات و لغزش‌های عروض و قافیه در ساخت تصویر و مضمون شعر

مهدی دهرامی

دوره 10، شماره 2 ، شهریور 1397، ، صفحه 73-92

https://doi.org/10.22099/jba.2017.26942.2808

چکیده
  شاعران فارسی در دوره‌های مختلف از حوزه‌های متنوعی جهت ساخت تصویر و مضمون بهره جسته‌اند. یکی از این موارد خلق مضمون و تصویر برپایة اصطلاحات شعری است. هدف این مقاله نشان دادن وجوه مختلف به‌کارگیری اصطلاحات ...  بیشتر
تحلیل روانشناختی شخصیت
تحلیل روانشناختی شخصیت "بهرام" در هفت پیکر نظامی با تکیه بر فرآیند قصه درمانی

مریم کهنسال

دوره 10، شماره 2 ، شهریور 1397، ، صفحه 109-128

https://doi.org/10.22099/jba.2017.23779.2515

چکیده
  منظومه ی هفت پیکر به لحاظ ساختار داستانی و قصه گویی های پی در پی که در متن روایت اصلی رخ می دهند، روند ویژه ای را در شخصیت پردازی و حادثه آفرینی طی می کند. داستان های تو در تو بیش از آن که در پی رسیدن به آخرین ...  بیشتر
مکاشفات پیشگویانه در اشعار حافظ شیرازی
مکاشفات پیشگویانه در اشعار حافظ شیرازی

نرگس اسکویی

دوره 9، شماره 4 ، اسفند 1396، ، صفحه 1-18

https://doi.org/10.22099/jba.2017.22836.2437

چکیده
  ادبیات مکاشفه‌ای، به عنوان یک نوع ادبی در حوزۀ متون ادبیِ دینی و عرفانی مطرح است و با کارکرد امیدآفرینی و نویدبخشی برای "آینده"، در عین خبر دادن از اسرار و رموز "گذشته"، مورد توجه و استقبال بوده‌ است. این ...  بیشتر
بررسی تطبیقی شخصیت «زن پارسا»ی عطار و «ورتا»ی پرده نئی از بهرام بیضایی براساس نظریه ارسطو
بررسی تطبیقی شخصیت «زن پارسا»ی عطار و «ورتا»ی پرده نئی از بهرام بیضایی براساس نظریه ارسطو

احسان زیورعالم؛ سید فضل الله میرقادری

دوره 9، شماره 4 ، اسفند 1396، ، صفحه 99-118

https://doi.org/10.22099/jba.2017.22098.2372

چکیده
  متون ادبی فارسی منبع مناسبی برای نمایشنامه‌نویسان و فیلمنامه‌نویسان است تا دست‌مایه اثری نمایشی شوند؛ لیکن فقدان مولفه‌ها و جنبه‌های دراماتیک در آنها موجب می‌شود یا متون درخوری به نگارش درنیایند ...  بیشتر
تأثیر مکرّرها در ایجاد لحن در غزلیّات شمس از دیدگاه فرمالیستی
تأثیر مکرّرها در ایجاد لحن در غزلیّات شمس از دیدگاه فرمالیستی

فاطمه یاوری؛ عباسعلی وفایی

دوره 9، شماره 4 ، اسفند 1396، ، صفحه 163-180

https://doi.org/10.22099/jba.2017.25007.2633

چکیده
  چکیده تحلیل بافت اثر ادبی و عناصر سازنده آن در این تحقیق از طریق واژه های مکّرر ، توازن ، تصویر سازی ، استعاره ، شیوۀ بیان ، درنگ ، تکیه و تأکید... ، لحن های حماسی ، ستایشی ، شادی ، غم ، نیایشی را در این ابیات ...  بیشتر
نقد بوم گرایانه ی دفتر شعر «از زبان برگ» سروده ی محمدرضا شفیعی کدکنی
نقد بوم گرایانه ی دفتر شعر «از زبان برگ» سروده ی محمدرضا شفیعی کدکنی

فرهاد بشیریان؛ اکبر شایان سرشت

دوره 9، شماره 3 ، آذر 1396، ، صفحه 1-18

https://doi.org/10.22099/jba.2017.4064

چکیده
  شاعران و نویسندگان معاصرهر یک از زاویه ای خاص و با دغدغه های بعضاً متفاوت به طبیعت و حیات وحش نگریسته و درباب آن سخن رانده اند.طبیعت بکر و دست نخورده، محیط زیست، انسان، حیوانات و گیاهان از جمله مباحثی ...  بیشتر
بررسی و تحلیل فرایندهای فرانقش اندیشگانی در شعر «کسی که مثل هیچ کس نیست» اثر فروغ فرخزاد در چارچوب نظریه‌ی نقش گرای هلیدی
بررسی و تحلیل فرایندهای فرانقش اندیشگانی در شعر «کسی که مثل هیچ کس نیست» اثر فروغ فرخزاد در چارچوب نظریه‌ی نقش گرای هلیدی

مژگان صفایی؛ سید محمدرضا عادل؛ محمود رمضان زاده لک

دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1396، ، صفحه 97-120

https://doi.org/10.22099/jba.2017.3953

چکیده
  نظریه‌ی نقش‌گرایی هلیدی محصول نگاهی اجتماعی به زبان است که به کمک فرانقش‌های سه‌گانه‌ی اندیشگانی، بینافردی و متنی در زبان اتفاق می‌افتد.‌ با تأکید بر جنبه‌ی اجتماعی این چارچوب نظری پژوهش پیش رو ...  بیشتر