دوره 16 (1403)
دوره 15 (1402)
دوره 14 (1401)
دوره 13 (1400)
دوره 12 (1399)
دوره 11 (1398)
دوره 10 (1397)
دوره 9 (1396)
دوره 8 (1395)
دوره 7 (1394)
دوره 6 (1393)
دوره 5 (1392)
دوره 4 (1391)
دوره 3 (1390)
دوره 2 (1389)
دوره 1 (1388)
موضوعات = نقد
تعداد مقالات: 60
بررسی تطبیقی «مرگ» در اشعار مولانا و هنری وان بر اساس نظریهی حرکت جوهری ملاصدرا
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 آبان 1403
چکیده
مسألهی مرگ از موضوعات اصلی مورد توجه اکثر شاعران و فیلسوفان جهان بوده و هست. شاعران عارف مسلکی مانند مولانا در شعر فارسی و هنری وان در شعر انگلیسی در اشعار خویش بسیار به این مسئله پرداختهاند. آنها ... بیشتربررسی عشقورزی خسرو و شیرین نظامی از دیدگاه فلسفۀ «میل به زیستن» شوپنهاور
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 دی 1403
چکیده
روایتهای عاشقانه، رکن مهمی از تاریخ فرهنگ بشری هستند. در این میان، منظومۀ خسرو و شیرینِ نظامی که دارای اهمیت و شهرتی جهانی است، هنوز ویژگیهایی پنهان دارد که با ابزار بینارشتهای میتوان از زاویههای ... بیشتربررسی ترجمههای انگلیسی منطقالطّیر عطّار بر پایة برداشت درست از متن مبدأ (مطالعة موردی ترجمههای شعله وُلپی و دیک دیویس از داستان شیخ صنعان)
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 شهریور 1403
چکیده
ترجمهی شعر، مستلزم فهم درست آن است. دشواری فهم شعر، معمولاً سبب برداشت نادرست مترجمین از آن و بروز خطا در ترجمه میشود. پژوهش حاضر به شیوهی توصیفی و با رویکرد انتقادی به واکاوی ترجمههای شعله وُلپی ... بیشترنقش خواننده فرضی در سرایش دو مرثیه فارسی و عربی سعدی در سوگ بغداد
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 بهمن 1403
چکیده
رویکرد خوانندهمحوری از نیمه دوم قرن بیستم با عطف توجه ویژه به نقش خواننده در فرآیند فهم و ادراک متن و معناسازی از آن، دامنه دریافت معانی متون ادبی را به تناسب افق انتظارات مخاطبان گسترش دادهاست. بر ... بیشترتأملی انتقادی بر تصحیح حبیب یغمایی از گرشاسبنامهی اسدی طوسی
دوره 16، شماره 3 ، آذر 1403، ، صفحه 1-22
چکیده
اگر آوازه و محبوبیّت شاهنامهی فردوسی را اوّلین و مهمّترین عامل ناشناختگی و کتابخانهنشینی گرشاسبنامه بدانیم، بیشک دوّمین عامل این گمنامی را باید مربوط به تنها تصحیح موجود این اثر ادبی دانست. ... بیشترگفتمان «شعوبی گرایی» در روایت شاهنامۀ فردوسی (براساس تحلیل گفتمانی ارنستو لاکلائو و شنتال موفه)
دوره 16، شماره 1 ، خرداد 1403، ، صفحه 137-164
چکیده
گفتمان شعوبیه واکنشی دربرابر سروری حاکمیت غیرایرانی بر جان و ناموس ایرانیان بود که از حدود قرن اول تا قرنهای ششم و هفتم هجری قمری ادامه یافت. این مقاله روایت شعوبی را براساس الگوی تحلیل گفتمانی لاکلائو ... بیشترتأثیر جنسیت بر رفتارهای سوگواری در مرثیههای شخصی فارسی
دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، ، صفحه 1-30
چکیده
سوگسرودههای شخصی در میان گونههای غنایی، بسیار به حسیّات طبیعی و عواطف راستین انسانی نزدیک است. ظهور فردیت شاعر در مرثیههای شخصی، امکان مطالعات روانشناختی/ مؤلفمحور را در این گونهی ادبی فراهم ... بیشترآشنایی زدایی از عناصر دیوانی در غزل شاعران سبک هندی
دوره 12، شماره 3 ، آذر 1399، ، صفحه 1-30
چکیده
آشناییزدایی از مهمترین فنون گریز از ابتذال، در هر دو حوزهی ساختار و محتوای هنرِ شعر است که ابزارِ خیال شاعران برای دریافتی متمایز و مهیّج از زبان و انتقال آن به مخاطب واقع شده است. این مبحث مهم ... بیشترتجزیه و تحلیل گفتمانی و متنی رباعیات مولوی
دوره 12، شماره 3 ، آذر 1399، ، صفحه 87-112
چکیده
در تجزیه و تحلیل گفتمانی رباعیات مولوی که برپایهی ساخت گفتمانی و متنی پیشنهادی لطفالله یارمحمدی در خصوص رباعیات خیام صورت گرفته، نخست رباعیات مولوی به دو دستهی متمکن و مغلوب تقسیم گردیده و سپس سازههای ... بیشترنقد و تحلیل روایت حکایت « زن صالحه که شوهرش به سفر رفته بود » در الهینامه عطار بر اساس نظریه گرماس
دوره 12، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 188-213
چکیده
آلزیرداس ژولینگریماس (algirdas julien greimas) یکی از نظریهپردازان حوزهی روایت است که پس از پراپ در زمینهی ساختارگرایی الگویی ارائه میکند که به الگوی کنشی معروف است. این الگو دربردارندهی مؤلفههایی ... بیشترواکاوی«تأثیرات سراسربینی» و «خودسانسوری» در پرتو نقد هنر خویشتن
دوره 12، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 262-290
چکیده
در تاریخ ادبیات ملل جهان شواهد متعددی را میتوان یافت که نشان میدهد گاهی پدیدآوران، بهناچار، از بیان مطلب و یا تصریح بر آن، پرهیز کردهاند و حتی اصول زیباشناختی را برای رعایت احتیاط و پوشیدهگویی ... بیشترتحلیل نوستالژیِ وطن در میراثِ شعری بانوی تاجیک، گلرخسار صفی اوا
دوره 11، شماره 4 ، اسفند 1398، ، صفحه 47-70
چکیده
گلرخسار صفی اوا (تولد 1947م) یکی از برجسته ترین نمایندگان ملی گرایِ شعرِ معاصر تاجیک است. وی با قرار گرفتن در فضای ناسیونالیسم فرهنگی و پناه بردن به خاطرات قومی ـ ملی، حسِ نوستالژیک عمیقی در مخاطب ... بیشتربازتاب شیوه استیلایی زمامداران غزنوی و سلجوقی در اشعار درباری آن دوره(با نیم نگاهی به اندیشه ماکیاولی)
دوره 11، شماره 4 ، اسفند 1398، ، صفحه 113-138
چکیده
نظریه استیلایی قدرت در ایران پس از اسلام، در دورههایی که مذهب تسنن رواج داشته و کارآمدی و مصلحتنگری را جزء اصلی اندیشههای سیاسی خویش قرار داده، نمود بیشتری داشته است. بدین ترتیب، در دورهی استیلای ... بیشترتحلیل و نقد تصحیح دیوان مشتاق اصفهانی
دوره 11، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 129-148
چکیده
میرسیّد علی مشتاق اصفهانی از شاعران بنام قرن دوازدهم و از تأثیرگذاران مکتب بازگشت است. رویگردانی از سبک هندی که همزمان با دورة فترت صفویان بود، زمینهای را برای مشتاق و دوستانش فراهم کرد تا شیوة شاعران ... بیشترسبک شناسی گفتمان راوی در بوستان سعدی
دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1398، ، صفحه 123-140
چکیده
چکیده پژوهش حاضر در پی ارائهی تصویری از ماهیت راوی بوستان سعدی و بهتبع آن مخاطبی است که راوی در انتظار اوست. هدف دیگر دریافتن سبک راوی بر اساس تحلیل زبانی کلام وی و پاسخ به این پرسش است که آیا راوی ... بیشترساخت های گرافیکی و منطق ارجاع در غزل های حافظ
دوره 11، شماره 1 ، خرداد 1398، ، صفحه 83-104
چکیده
ساخت هندسی غزلهای حافظ، یکی از بارزترین ویژگیهای شعر حافظ است که در تحقیقات حافظ پژوهی بارها مورد توجه قرار گرفته است. اگرچه دربارۀ انسجام عمودی غزلهای حافظ، دیدگاههای متفاوت و حتی متباینی ... بیشتربررسی صور خیال شعر نابینایان با تأکید بر شعر شوریده شیرازی و مهین زورقی
دوره 10، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 95-118
چکیده
صور خیال شعر شاعران نابینا، از موضوعاتی است که تاکنون مورد توجّه، نقد و بررسی قرار نگرفته است. در این مقاله، صور خیال این شاعران با توجّه به محرومیتشان از درک زیباییهای بصری، در روشی توصیفی-تحلیلی مورد ... بیشترتحلیل نظام شَوِشی در غزل کمال خجندی: رویکرد نشانه- معناشناختی
دوره 10، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 119-140
چکیده
کمال خجندی، غزلسرای نامآشنا و لطیفجان قرن هشتم و آغاز قرن نهم است. غزل های کمال، در مایههای عاشقانه، رندانه و ملامتی سروده شده است. ستایش عشق و رندی، تبیین فضاهای مربوط به عشق، عشقبازی و عشقباری ... بیشتربهره گیری ادبی از اصطلاحات و لغزشهای عروض و قافیه در ساخت تصویر و مضمون شعر
دوره 10، شماره 2 ، شهریور 1397، ، صفحه 73-92
چکیده
شاعران فارسی در دورههای مختلف از حوزههای متنوعی جهت ساخت تصویر و مضمون بهره جستهاند. یکی از این موارد خلق مضمون و تصویر برپایة اصطلاحات شعری است. هدف این مقاله نشان دادن وجوه مختلف بهکارگیری اصطلاحات ... بیشترتحلیل روانشناختی شخصیت "بهرام" در هفت پیکر نظامی با تکیه بر فرآیند قصه درمانی
دوره 10، شماره 2 ، شهریور 1397، ، صفحه 109-128
چکیده
منظومه ی هفت پیکر به لحاظ ساختار داستانی و قصه گویی های پی در پی که در متن روایت اصلی رخ می دهند، روند ویژه ای را در شخصیت پردازی و حادثه آفرینی طی می کند. داستان های تو در تو بیش از آن که در پی رسیدن به آخرین ... بیشترمکاشفات پیشگویانه در اشعار حافظ شیرازی
دوره 9، شماره 4 ، اسفند 1396، ، صفحه 1-18
چکیده
ادبیات مکاشفهای، به عنوان یک نوع ادبی در حوزۀ متون ادبیِ دینی و عرفانی مطرح است و با کارکرد امیدآفرینی و نویدبخشی برای "آینده"، در عین خبر دادن از اسرار و رموز "گذشته"، مورد توجه و استقبال بوده است. این ... بیشتربررسی تطبیقی شخصیت «زن پارسا»ی عطار و «ورتا»ی پرده نئی از بهرام بیضایی براساس نظریه ارسطو
دوره 9، شماره 4 ، اسفند 1396، ، صفحه 99-118
چکیده
متون ادبی فارسی منبع مناسبی برای نمایشنامهنویسان و فیلمنامهنویسان است تا دستمایه اثری نمایشی شوند؛ لیکن فقدان مولفهها و جنبههای دراماتیک در آنها موجب میشود یا متون درخوری به نگارش درنیایند ... بیشترتأثیر مکرّرها در ایجاد لحن در غزلیّات شمس از دیدگاه فرمالیستی
دوره 9، شماره 4 ، اسفند 1396، ، صفحه 163-180
چکیده
چکیده تحلیل بافت اثر ادبی و عناصر سازنده آن در این تحقیق از طریق واژه های مکّرر ، توازن ، تصویر سازی ، استعاره ، شیوۀ بیان ، درنگ ، تکیه و تأکید... ، لحن های حماسی ، ستایشی ، شادی ، غم ، نیایشی را در این ابیات ... بیشترنقد بوم گرایانه ی دفتر شعر «از زبان برگ» سروده ی محمدرضا شفیعی کدکنی
دوره 9، شماره 3 ، آذر 1396، ، صفحه 1-18
چکیده
شاعران و نویسندگان معاصرهر یک از زاویه ای خاص و با دغدغه های بعضاً متفاوت به طبیعت و حیات وحش نگریسته و درباب آن سخن رانده اند.طبیعت بکر و دست نخورده، محیط زیست، انسان، حیوانات و گیاهان از جمله مباحثی ... بیشتربررسی و تحلیل فرایندهای فرانقش اندیشگانی در شعر «کسی که مثل هیچ کس نیست» اثر فروغ فرخزاد در چارچوب نظریهی نقش گرای هلیدی
دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1396، ، صفحه 97-120