دوره 16 (1403)
دوره 15 (1402)
دوره 14 (1401)
دوره 13 (1400)
دوره 12 (1399)
دوره 11 (1398)
دوره 10 (1397)
دوره 9 (1396)
دوره 8 (1395)
دوره 7 (1394)
دوره 6 (1393)
دوره 5 (1392)
دوره 4 (1391)
دوره 3 (1390)
دوره 2 (1389)
دوره 1 (1388)
موضوعات = نقد
تعداد مقالات: 60
استعاره مفهومی و سرنوشت چهار رباعی منسوب به خیّام
دوره 8، شماره 4 ، اسفند 1395، ، صفحه 25-46
چکیده
استعارهی مفهومی (Conceptual metaphor) پنجرهای برای شناختِ نظام فکری نویسنده است. بر اساس این نظریّه تمرکز یک نگاشتِ (mapping) استعاری در ذهن، موجب گسترش ذهنیّت فرد، آفرینش استعارههای مشابه و در نهایت اصالت سبک ... بیشترکاربرد آرای پیرس در مطالعة نشانههای الفبایی دیوان شاعران (مطالعة موردی: دیوان انوری)
دوره 8، شماره 2 ، شهریور 1395، ، صفحه 107-130
چکیده
در مقالهی حاضر، نگارنده، نخست جنبههای نشانهشناسی چارلز سندرس پیرس را تبیین میکند، آنگاه بر پایهی آرای وی به نشانهشناسی نگرشهای الفبایی انوری میپردازد و همه-ی سرودههای حروفی او را گزارش ... بیشترتحلیل روابط قدرت در قصیده ترسائیه خاقانی
دوره 8، شماره 2 ، شهریور 1395، ، صفحه 131-150
چکیده
چکیدهدر تحلیل روابط قدرت با تکیه بر تحلیل انتقادی گفتمان، متن ادبی یک کنش اجتماعی و بهطورکلی نشان دهندة شکلی از روابط قدرت است که در قالب گفتمان خود را عرضه میکند. در این مقاله با استفاده از نظریة فوکو ... بیشتربررسی، نقد و چند پیشنهاد در کمّیّت صامتها، مصوّتها و هجاهای عروض فارسی
دوره 8، شماره 2 ، شهریور 1395، ، صفحه 171-190
چکیده
چکیدهیکی از مهمترین دستاوردهای عروض جدید، استفاده از واحد آوایی «هجا» به جای واحدهای «سبب»، «وتد» و «فاصله» است که در عروض قدیم مورد استفاده قرار می گرفت. «هجا» از دو واحد ... بیشترپیوندهای بینامتنی منظومهی «آرش کمانگیر» کسرایی و «خوان هشتم» اخوانثالث
دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 157-180
چکیده
بینامتنیّت یکی از مباحث مهم در نظریّه های ادبی معاصر است که در ایران نیز عمدتاً به سبب مطابقت با سابقه و ذائقه ی پژوهشی ایرانیان در زمینه ی بررسیِ وام گیری ها و تأثیر و تأثّر متون، در صدر نظریّه های ادبی ... بیشترنقدی بر تصحیح اشعار تاریخ ذوالقرنین
دوره 7، شماره 4 ، اسفند 1394، ، صفحه 77-96
چکیده
چکیدهتصحیح نسخههای خطّی، از کارهای ارزشمند علمی، در یک قرن اخیر است که زمینهی احیای بسیاری از آثار منظوم و منثور گذشته را فراهم کردهاست. این کار، باعث شده تا متون علمی، ادبی، تاریخی و دینی بسیاری، ... بیشتربازشناخت نظریة «گذار فرامن قوم ایرانی از احکام غریزهمحور شاه» در داستان سیاوش (با تکیه بر دیدگاه ادبیـ روانکاوانة فروید)
دوره 7، شماره 4 ، اسفند 1394، ، صفحه 97-116
چکیده
این جستار ، بر بنیاد دیدگاههای فروید به طرح دیدگاهی ادبیـ روانکاوانه میپردازد؛ اساس این دیدگاه، بر یافتن پاسخِ این پرسش استوار است که آیا میتوان به وسیلهی نقد روانکاوانهی داستان سیاوش، پیوندی ... بیشترخوانشی لاکانی از غمنامه رستم و اسفندیار
دوره 7، شماره 4 ، اسفند 1394، ، صفحه 141-166
چکیده
روانکاوی فروید و به تبع آن نقد روانکاوی به دلیل وجود پارهای از مشکلات اساسی و عمده از جمله فروکاست شدید و فردی شده این نظریه، مورد انتقاد بسیاری از روانشناسان و منتقدان قرار گرفت. فیلسوف و روانکاوِ ... بیشتربررسی شیوۀ بازنمایی زنان در هفتاد سنگ قبر
دوره 7، شماره 3 ، آذر 1394، ، صفحه 1-18
چکیده
کتاب شعر هفتاد سنگ قبر اثر یدالله رویایی، مجموعهای از سنگ قبرها و کتیبههاست. هر سنگ در این کتاب مخصوص یک نام است که در ذهن شاعر جایگاه ویژهای داشته و بخشی از هویّت فکری او بوده است. بر روی هر سنگ نیز ... بیشتربررسی چگونگی نامگذاری عنوان شعر در ادبیات سنتی و معاصر و کارکردهای زیباشناختی آن
دوره 7، شماره 3 ، آذر 1394، ، صفحه 19-37
چکیده
عنوان شعر، حکم شناسنامهی شعر را دارد که برای بررسی و سخن گفتن در مورد یک شعر میان منتقدان و دیگر افراد مهم محسوب میشود. هدف این مقاله بررسی چگونگی نامگذاری عنوان شعر در ادبیات سنتی و معاصر است. این ... بیشترتحلیل شخصیّت یاور گریماس در چهار منظومۀ غنایی
دوره 7، شماره 3 ، آذر 1394، ، صفحه 125-152
چکیده
در تحقیق حاضر به بررسی و مقایسۀ نقش کنشگر یاور در چهار داستان غنایی «ویس ورامین» فخر الدّین اسعد گرگانی، «لیلی و مجنون» و «خسرو و شیرین» نظامی و «یوسف و زلیخا»ی جامی پرداخته شده ... بیشترنوع ادبی سوگندنامه
دوره 7، شماره 2 ، مرداد 1394، ، صفحه 1-24
چکیده
سوگندنامه نوع ادبی ویژهای در ادبیات فارسی است. در این نوع ادبی که نمونههای فراوانی از آن در دیوانهای شاعران و تذکرهها و جُنگها ضبط شده است، شاعر بر طبق مبانی و اصولی خاص و شناخته شده، میکوشد تا ... بیشتردلایل اجتماعی گرایش ایرج میرزا به ادب غنایی
دوره 7، شماره 2 ، مرداد 1394، ، صفحه 25-50
چکیده
چکیدهاززمانیکه نخستین باریونانیان انواع ادبی رابه چهارنوع حماسه، غنا، ادب تعلیمی و نمایشی تقسیم کرده اند، هزاران سال می گذرد؛ البته قرن ها گذشت تا فرمالیست های روس در قرن بیستم، نوع حماسه رامربوط به ... بیشترواکاوی شخصیت فرهاد، در منظومهی خسرو و شیرین نظامی
دوره 7، شماره 2 ، مرداد 1394، ، صفحه 73-90
چکیده
چکیده خسرو وشیرین ، شخصیت هایی تاریخی هستند اما از فرهاد ردپای محوگونه ای در برخی متون بر جای مانده است وجایگاه تاریخی او لغزان وقابل تردید می نماید . شیرین در داستان نظامی ، شخصیتی آرمانی دارد که با روایت ... بیشترمبانی جمال شناسی از دیدگاه سعدی
دوره 7، شماره 2 ، مرداد 1394، ، صفحه 135-156
چکیده
در این مقاله از جمالشناسی آثار سعدی سخن رفته است. با مطالعهی آثار سعدی در مییابیم که او هم مثل افلاطون به ملازمهی خیر و زیبایی باور دارد و زیبایی را اسباب اصلاح نفوس آدمیان میداند. او به اخلاق و ... بیشترداستان انبیاء در کتاب مقدس و بازتاب آنها در اشعار حسین منزوی
دوره 7، شماره 2 ، مرداد 1394، ، صفحه 157-180
چکیده
چکیدهحسین منزوی (1325-1383) از برجستهترین و تأثیرگذارترین غزلسرایان معاصر است که با خلاقیت و نوآوری خود، روح تازهای در قالب غزل فارسی دمید و سبب تحول و اعتلای آن شد. از مشخصههای بارز غزل منزوی، بسامد ... بیشترشیوههای تعلیلی شاعران سبک آذربایجانی
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 29-48
چکیده
هدف عمدۀ تصویرگری در شعر آن است که شاعر بتواند به یاری شگردهای مختلف بلاغی در برقراری رابطه بین ضمیر خود و ذهن مخاطب موفق و اثرگذار عمل نماید، از همین رو است که میتوان شباهتهای بسیاری بین فنون ادبی ... بیشترنقش روابط مفهومی در توسعه و دگرگونی معنایی نشانهها ی زبانی (مطالعۀ موردی نیاز در شعر حافظ)
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 49-74
چکیده
چکیده: آفرینندگان متون ادبی برای بیان نگرش خود به پدیدهها، گاه معانی برخی نشانهها را گسترش می-دهند تا آنجا که گاه این معانی را دگرگون میکنند. این نشانهها واژگان کلیدی هستند که دسترسی به معانی آنها ... بیشترشکل گیری نهضت پیش ـ رمانتیسم ادبی در شعر فارسی (با تکیه برمثنوی ناظر و منظور وحشی بافقی)
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 123-146
چکیده
شکل گیری نهضت پیش ـ رمانتیسم ادبی در شعر فارسی(با تکیه برمثنوی ناظر و منظور وحشی بافقی)چکیدهرمانتیسیزم، مکتبی اجتماعی ـ سیاسی ـ اقتصادی است که پس از ایجاد آرامش نسبی در جوامع مختلف بشری شکل گرفته و بر ... بیشترسیر "نظریة الهامی" (بوطیقای الهام) و منابع الهام در فرهنگ ایران باستان و شعر فارسی دورة اسلامی
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 147-176
چکیده
کهنترین نظریة ادبی بشر نظریة الهامی بوده است. این نظریه در اولین مظاهر خود، در باور انسان عصر اساطیر، الهام را به خدایان و فرشتگان نسبت میداد و در جدیدترین مظاهر خود، روان ناخودآگاه انسان را منبع الهام ... بیشتررویکرد روایتشناسی به شخصیت و سرنمون ازلی با تکیه بر داستانهای شاهنامه
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 177-198
چکیده
روایت از شاخصهای برجسته و از عناصر بسیار مهم در داستان، حماسه، اسطوره و بنیاد هرگونه جمله خبری است. تمامی دلالتهای زبانی برای اینکه بتوانند به بهترین صورت پیام را از فرستنده به خواننده برسانند ازروایت ... بیشترروایت شناسیِ منظومه ی نشانی از سپهری بر اساس دیدگاه ژنت
دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1393، ، صفحه 1-22
چکیده
روایتشناسی از دیدگاه ساختارگرایان به مطالعهی طبیعت، شکل و نقش روایت میپردازد و میکوشد توانایی و فهم متن روایت را نشان دهد. در نزد ژنت روایتشناسی عبارت است از مطالعههای روایتها به مثابهی ... بیشترگفتگو در شعر فروغ فرّخ زاد با تکیه بر منطق مکالمه ی میخاییل باختین
دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1393، ، صفحه 23-46
چکیده
میخاییل باختین، صاحبِ نظریه ی منطق مکالمه بر ویژگی گفتگویی متون مختلف تأکید دارد و آن را حاصل تعامل متقابل گوینده و شنونده می داند. از دیدگاه او گفتگو در بستر اجتماعی شکل می گیرد و با گفتارهای گذشته و ... بیشترتحلیل ژرفساخت گونه ی عشق و پیوند در حماسه
دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1393، ، صفحه 47-80
چکیده
فرضیّه ی اصلی این جستار، اثبات تمایز و تفاوت موجود میان گونه ی عشق حماسی و غنایی بوده، موضوعی که تا کنون نه در ایران پژوهشی پیرامون آن انجام یافته و نه حتّی پژوهندگان چنین تمایزی را در تحقیقات خود مدّ ... بیشترگرشاسب؛ شبهقهرمانِ حماسهی اسدی
دوره 6، شماره 3 ، آذر 1393، ، صفحه 93-116