TY - JOUR ID - 2575 TI - نوع ادبی سوگندنامه JO - شعر پژوهی(بوستان ادب) JA - JBA LA - fa SN - 2008-8183 AU - احمدی دارانی, علی اکبر AD - دانشگاه اصفهان Y1 - 2015 PY - 2015 VL - 7 IS - 2 SP - 1 EP - 24 KW - سوگندنامه KW - قسم‌نامه KW - قسمیات KW - قسمیه KW - قصیدة مدحی KW - نوع ادبی DO - 10.22099/jba.2015.2575 N2 - سوگندنامه نوع ادبی ویژه‌ای در ادبیات فارسی است. در این نوع ادبی که نمونه‌های فراوانی از آن در دیوانهای شاعران و تذکره‌ها و جُنگ‌ها ضبط شده است، شاعر بر طبق مبانی و اصولی خاص و شناخته شده، می‌کوشد تا با به کارگیری ساختارهایی ویژه و در ضمن قصیده‌ای مدحی، خود را از اتهاماتی که به وی وارد شده است، تبرئه نماید و برای آن ‌که ممدوح، سخن وی را باور کند، پیاپی سوگند‌ می‌خورد. در تحقیقاتی که تاکنون دربارة این نوع ادبی منتشر شده است، محقّقان به صرف این که در شعری سوگند آمده باشد؛ آن را سوگندنامه محسوب کرده‌اند، در حالی که آوردن سوگندهای پیاپی در قالب قصیده، مهم‌ترین مشخّصة این نوع ادبی است و اگر چنانکه در ضمن قالبهای شعری دیگری چون قطعه، غزل و مثنوی سوگند آمده باشد، نمی‌توان آن را به معنای دقیق، سوگند نامه خواند. در برخی از جُنگها و دیوانهای شعر، سوگندهای پیاپی را در غیر از قالب قصیده، قسم‌نامه یا قسمیه خوانده‌اند. در این نوشتار تمام نمونه‌های سوگندنامه‌ها را که از آن آگاهی داشته‌ایم، بر اساس سیر تاریخی آنها، از قدیم به جدید گرد آورده‌ایم و قالب، موضوع، درونمایه، ساختار، لحن، مخاطب و مناسبات بینامتنی آنها را بررسی کرده‌ایم. UR - https://jba.shirazu.ac.ir/article_2575.html L1 - https://jba.shirazu.ac.ir/article_2575_17c1f2a634d9913548f0b42b10aa868d.pdf ER -