TY - JOUR ID - 4992 TI - مقاله کوتاه: رخ به خون شستن کاسه‌گردانان (شرحی نو از یک بیت حافظ) JO - شعر پژوهی(بوستان ادب) JA - JBA LA - fa SN - 2008-8183 AU - سلطان محمدی, امیر AD - دانشگاه اصفهان Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 11 IS - 1 SP - 201 EP - 211 KW - کاسهگردانی KW - لالة واژگون KW - این جفا KW - بازشستن DO - 10.22099/jba.2018.30153.3081 N2 - دیوان حافظ سرشار از ابیات بحث‌انگیز است در این سیاهه نیز نگارنده به نقد شروح یکی از این ابیات بحث‌انگیز پرداخته‌است. در بادی نقص‌ شروح قبلی نمودار گردیده‌است که شامل: توجه نکردن به فضای کلی غزل، شرح ناقص، توجه نکردن به فضای فکری حافظ و نکات دستوری و یک نسخه‌سازی است. کلید شرح بیت ترکیب «کاسه‌گردانان» و «این جفا» است که در شروح، اولی یا در معنای گدایی آمده‌است یا ساقی‌گری و دومی به عهد ذهنی جفای دوران امیرمبارزی است که متناسب با فضای غزل و فلسفة فکری حافظ نیست. کاسه‌گردانی در معنای برگرداندن کاسة شراب و کاسه‌گردان در حقیقت محتسب و عوامل اوست که کاسه‌های شراب را به زمین می‌ریزند. جفا نیز یعنی همین ظلم (کاسة شراب را تهی کردن) که با ایهامی چند پهلو زیبایی بیت را دو چندان می‌کند که از نظر حافظ عامل آن (کاسه‌گردانی) شایستة نفرین است. این شرح متناسب با واقعیت‌های تاریخی- اجتماعی فضای عصر امیرمبارزالدین است. UR - https://jba.shirazu.ac.ir/article_4992.html L1 - https://jba.shirazu.ac.ir/article_4992_c284ce320e0cf0bf648efdf0e2e256bc.pdf ER -