The Lexical and Semantic Connection of a Verse from Hafez with Mithraism

Document Type : short article

Author

Associate Prof Persian Language and Literature, Shiraz University of Medical ‎Sciences,‎

Abstract

Abstract
Although a lot of research has been done in the realm of Hafez's poetry, it can still be addressed from different angles. In this article, a verse from Hafez's sonnet, is analyzed with the aim of showing its connection with the ritual of Mithraism.
ز دوستان تو آموخت در طریقت مهر
سپیده‌دم که هوا چاک زد شعار سیاه
The dawn learned from your friends in the rite of affection
When it ripped the air and the black design
For this purpose, firstly, the more accurate recordings and the more correct readings were noticed and analyzed by referring to statistical comparison of eleven printed and prominent copies of Hafez's Divan and paying attention to the poetic connections of the verse's words. To reach the mentioned goal, the accurate recording of the words of the verse and its more correct reading was specified, the opinions of several scholars were discussed and criticizes, and the link between the key words of the verse with the symbols mentioned in the ritual of Mithraism was provided with the help of intra-textual and extra-textual signs. The main achievement of this research is strengthening the theory of Hafez’s attention to Mithraism.
 
 

Keywords

Main Subjects


حافظ، شمس­الدین محمد (1362). دیوان حافظ (به تصحیح و توضیح پرویز خانلری)، (چاپ دوم). تهران: خوارزمی.
___________________ (1363). دیوان خواجه حافظ شیرازی (به اهتمام سید ابوالقاسم انجوی شیرازی)، (چاپ پنجم). تهران: جاویدان.
___________________ (1370). دیوان خواجه شمس­الدین محمد حافظ شیرازی (به اهتمام محمدرضا جلالی نایینی و نظیر احمد)، (چاپ هفتم). تهران: امیرکبیر.
___________________ (1371). دیوان حافظ (بر اساس نسخه­ی قدسی)، (تحقیق و بررسی عزیزالله کاسب)، (چاپ دوم). تهران: کورش.  ­
­___________________ (1373). دیوان حافظ (به تصحیح بهاءالدین خرمشاهی)، (چاپ اول). تهران: نیلوفر.
___________________ (1373). دیوان حافظ شیرازی (به تصحیح قزوینی­-­ غنی)، (چاپ هشتم). تهران: انجمن خوشنویسان ایران.
___________________ (1374). حافظ به سعی سایه. تهران: کارنامه.
___________________ (1376). دیوان حافظ (تدوین و تصحیح از رشید عیوضی)، (چاپ اول). تهران: صدوق.
___________________ (1378). دیوان حافظ (به کوشش هاشم جاوید و بهاءالدین خرمشاهی)، (چاپ اول). تهران: فرزان.
___________________ (1387). دیوان حافظ (به تصحیح سلیم نیساری)، (چاپ اول). تهران: سخن.
___________________ (1389). دیوان حافظ (به کوشش سید محمد راستگو)، (چاپ اول). تهران: نشر نی.
حمیدیان، سعید. (1396). شرح شوق، ج ۵، تهران: قطره.
خرمشاهی، بهاءالدین (1371). غزل‌های حافظ (تدوین سلیم نیساری)، (چاپ دوم). تهران: انتشارات بین­المللی الهدی.
خرمشاهی، بهاءالدین. (1397). دانشنامه­ی حافظ و حافظ پژوهی (به سرپرستی عبدالله جاسبی). ج ۴، تهران: نخلستان پارسی.
رضی، هاشم. (1371). آیین مهر. تهران: بهجت.
لاژار، فلیکس. (1391). راز و رمزهای آیین میترا. ترجمه­: سیدحسن آصف آگاه، تهران: طهوری.
هروی، حسین­علی. (1367). شرح غزل‌های حافظ. ج ۳، تهران: نشر نو.