بررسی تمایز و قیاس ناپذیری سبک هندی با سبک‌های قبل از آن از چشم انداز نظریه‌ی تامس کوهن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران

2 عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران

چکیده

چکیده
سبک هندی یکی از سبک‌هایی است که با سبک‌های قبل از خود، یعنی خراسانی و عراقی، تفاوت‌های آشکاری دارد و اغلب متخصصان و منتقدان، این سبک را به منزله‌ی نوعی گسست ادبی می‌دانند که به سبب آن شعر فارسی یک دوره‌ی متمایز و قیاس‌ناپذیر از دوره‌های قبل را تجربه کرده است.
نویسندگان این مقاله بر این باورند که این موضوع، یعنی تمایز و قیاس ناپذیری این سبک، را می‌توان از
چشم‌انداز نظریه‌ی تامس کوهن، فیلسوف برجسته‌ی علم، تبیین کرد و به چگونگی و چرایی این تمایز پاسخ داد. با این رویکرد، سبک هندی را نمی‌توان ادامه و دنباله‌ی سبک عراقی دانست؛ بلکه این سبک، دارای پارادایم خاص خود است و شاعران این سبک به مجموعه‌ای از اصول و موازین مشترک پایبندند که با موازین دوره‌های قبل قابل مقایسه نیست و بر این اساس، مفاهیم، روش‌ها و مشاهدات شاعران این دوره، با دیگران متفاوت است و بدین سبب این سبک، با سبک‌های دیگر قابل قیاس نیست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigation of distinction and Incommensurable of Indian style by before styles by Thomas Kuhn's theory of vision

نویسنده [English]

  • morad Esmaeeli 1
چکیده [English]

Abstract
Indian style is one style that has obvious differences by prior styles, means to the Iraqian and Khorasanian, and most experts and critics know this style as a break form, because they know that Persian Poetry has experienced a distinct analogy for an earlier period.
The authors believe that the issue of Incommensurable and distinction of this style, it can
be viewed of the theory of Thomas Kuhn, eminent philosopher of science, and to explain how and why of this distinction is answered. With this approach, cannot be said the Indian style of continue and the follow of Iraqian style, but this style has its own paradigm and poetic style to set of principles and share with the standards that are not comparable to the previous period. Accordingly, concepts, methods and observations poets of this period is different from the others because of this, this style is not comparable to other styles.

کلیدواژه‌ها [English]

  • indian style
  • Thomas Kuhn
  • Incommensurable
  • distinction
  • Separation

مراجع

آذربیگدلی، لطفعلی بن آقاخان. (­1336). آتشکده­ی آذر. تصحیح و تعلیق حسن سادات ناصری، تهران: کتاب.
اکاشا، سمیر. (1387). فلسفه­ی علم. ترجمه­ی هومن پاینده، تهران: فرهنگ معاصر.
اکرمی، محمدرضا. (1390). استعاره در غزل بیدل. تهران: مرکز.
باربور، ایان. (1357). «پارادایم­ها در علم و دین». کیان، ترجمه­ی ابراهیم سلطانی، سال 6، شماره­ی 34، صص 20- 31.
پورنامداریان، تقی. (1377). خانه­ام ابری است: شعر نیما از سنت تا تجدد. تهران: سروش (انتشارات صدا و سیما).
براون، ادوارد گرانویل. (1377). تاریخ ادبیات ایران: از صفویه تا عصر قاجار. ترجمه­ی بهرام مقدادی، تهران: مروارید.
بلخی، جلال الدین محمد. (1387). کلیات شمس. بر اساس چاپ بدیع‌الزمان فروزانفر. تهران: هرمس.
چالمرز، آلن فرانتیس. (1378). چیستی علم: درآمدی بر مکاتب علم شناسی فلسفی. ترجمه­ی سعید زیباکلام، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت).
حسن­پور آلاشتی، حسین. (1384). طرز تازه: سبک­شناسی غزل سبک هندی. تهران: سخن.
حسینی، حسن. (1367). بیدل، سپهری و سبک هندی. تهران: سروش.
حقی، علی. (1381). «گذر از روش‌شناسی علم به روش‌ستیزی علم». نشریه­ی الهیات و معارف اسلامی (مطالعات اسلامی)، شماره­ی 56، صص23- 62.
خاتمی، احمد. (1371). سبک هندی و دوره­ی بازگشت (یا نشانه­هایی از سبک هندی در شعر دورهی اول بازگشت ادبی). تهران: بهارستان.
خاتمی، احمد و همکاران. (­1388). «نگاهی به چرایی بازگشت ادبی از منظر نظریه­ی میشل فوکو». مجله­ی تاریخ ادبیات، شماره 60، صص73- 88.
دشتی، علی. (بی­تا). نگاهی به صائب. تهران: امیرکبیر.
ریتزر، جورج. (­1384). نظریه­ی جامعه‌شناسی در دوران معاصر. ترجمه­ی محسن ثلاثی، تهران: علمی.
سردار، ضیاء­الدین. (1385). توماس کوهن و جنگ­های علم. ترجمه­ی جمال آل احمد، تهران: چشمه.
شفیعی­کدکنی، محمدرضا. (1378). ادبیات فارسی از عصر جامی تا روزگار ما. ترجمه‌ی حجت الله اصیل، تهران: نی.
ــــــــــــــــــــــــ . (1379). شاعر آیینه­ها (بررسی سبک هندی و شعر بیدل دهلوی). تهران: آگاه.
ــــــــــــــــــــــــ . (1375). شاعری در هجوم منتقدان: نقد ادبی در سبک هندی پیرامون شعر حزین لاهیجی. تهران: آگه.
شمس قیس رازی. (1360). المعجم فی معاییر اشعارالعجم. تصحیح عبدالوهاب قزوینی، تهران: زوار.
شمس لنگرودی، محمد. (­1367). گردباد شور جنون (سبک هندی، کلیم کاشانی و گزیده­ی اشعار). تهران: چشمه.
ـــــــــــــــــــــــ . (1372). مکتب بازگشت (بررسی شعر دوره­های افشاریه، زندیه، قاجاریه). تهران: مرکز.
شمیسا، سیروس.(­1374). سبک‌شناسی شعر. تهران: فردوس.
صائب تبریزی،  محمدعلی. (­1371). دیوان صائب تبریزی. به کوشش محمد قهرمان، ج1-6. تهران: علمی و فرهنگی.
صفا، ذبیح الله. (1363). تاریخ ادبیات در ایران. ج5، بخش 1، تهران: فردوسی.
غلامرضایی، محمد. (­­1381). سبک‌شناسی شعر فارسی از رودکی تا شاملو. تهران: جامی.
کشمیری، غنی. (1362).دیوان غنی کشمیری. به کوشش احمد کرمی، سلسله نشریات «ما».
فتوحی رودمعجنی، محمود. ( 1385/الف). نقد ادبی در سبک هندی. تهران: سخن.
ــــــــــــــــــــــــــ . (1385/ب). بلاغت تصویر. تهران: سخن.
فرخی سیستانی. (1371). دیوان حکیم فرخی سیستانی. به کوشش محمد دبیرسیاقی، تهران: کتابفروشی زوار.
قزلسفلی، محمد­تقی. (1387). ماهیت پارادایمی اندیشه­ی سیاسی. مازندران: دانشگاه مازندران.
قهرمان، محمد. (1376). برگزیده­ی اشعار صائب و دیوان اشعار دیگر شعرای معروف سبک هندی. تهران: سمت.
کرایب، ایان. (1378). نظریه­ی اجتماعی مدرن: از پارسونز تا هابرماس. ترجمه­ی محسن ثلاثی، تهران: علمی.
کوهن، تامس ساموئل. (1389). ساختار انقلاب­های علمی. ترجمه­ی سعید زیباکلام، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت).
ــــــــــــــــــــ.(1375). «اصطکاک اساسی: نقش سنت و ابداع در تحقیق علمی». برها­ن­ها و دیدگاه­ها: مقاله­هایی در فلسفه­ی علم و فلسفه­ی ریاضی، ترجمه و گردآوری شاپور اعتماد، تهران: مرکز.
کاشانی، کلیم. (1362). دیوان کلیم کاشانی. با مقدمه و حواشی و فرهنگ لغات مهدی افشار، تهران: زرین.
گوپاموی، محمدقدرت­الله. (1336). تذکره­ی نتایج‌الافکار. بمبئی: چاپخانه­ سلطانی بمبئی نمبر3.
لازی، جان. (1377). درآمدی تاریخی به فلسفه­ی علم. ترجمه­ی علی پایا، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت).
لودی،  شیرعلی­خان. (1377). تذکره­ی مراه الخیال. به اهتمام حمید حسینی، با همکاری بهروز صفرزاده، تهران: روزنه.
محبتی، مجتبی. (1388). از معنا تا صورت: طبقه‌بندی و تحلیل ریشه­ها، زمینه­ها، نظریه‌ها، جریان­ها، رویکردها، اندیشه­ها و آثار مهم نقد ادبی و ادبیات فارسی. تهران: سخن.
محمدی، محمدحسین. (1374). بیگانه مثل معنی (نقد و تحلیل شعر صائب و سبک هندی). تهران: میترا.
مقدم­حیدری، غلامحسین. (1385). قیاس‌ناپذیری پارادایم­های علمی. تهران: نشر نی.
مؤتمن، زین العابدین.(1371). تحول شعر فارسی. تهران: طهوری.
نعمانی، شبلی. (1368). شعرالعجم یا تاریخ شعرا و ادبیات ایران. (ج3 و4 و5)، ترجمه‌ی سیدمحمدتقی فخر داعی گیلانی، چاپخانه­ی آشنا.
وطواط، رشیدالدین. (1362). حدایق‌السحر فی دقایق‌الشعر. به اهتمام عباس اقبال آشتیانی، تهران: کتابخانه­ی سنایی و کتابخانه­ی ظهوری.
Andersen, Hanne, Peter Barker and Xiang Chen .(2006).The Cognitive Structure Of Scientific Revolution. CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS.
Fuller, Steve. (2003).The Struggle For The Soul Of Science: KUHN vs. POPPER.Publishe by Icon Book UK.
Grandy, Richard E. (­2003). “Kuhn’s World Chenge”.Thomas Kuhn, Edited by Thomas Nickles. CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS, Pp 246- 260.
Longino, Helen E. (2003). “Does The Structure Of Science Revolution Permit a Feminist Revolution in Science”Thomas Kuhn, Edited by Thomas Nickles. CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS.Pp  261- 281.
Nickles,Thomas .(2003).“Normal Science: From Logic to Case-Based and Model-Based
Reasoning”. Thomas Kuhn, Edited by Thomas Nickles. CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS, Pp 142- 177. 
Rouse, Joseph. (2003). “Kuhn’s Philosophy of Scientific Practice”.Thomas Kuhn, Edited by Thomas Nickles. CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS. Pp 101- 121.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار