بررسی سه قطره خون هدایت بر مبنای نظریه «قدرت» میشل فوکو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه گیلان

چکیده

 
بررسی سه قطره خون هدایت بر مبنای نظریه «قدرت» میشل فوکو
 
دکتر عباس خائفی*
دانشگاه گیلان
 
چکیده
از دیدگاه فوکو، همه‌ی اندیشه‌های اجتماعی و دانش بشری ریشه در روابط قدرت دارد. تمامی نهاد‌های اجتماعی حتی به ظاهر انسان‌دوستانه، سعی دارند که انسان را محدود سازند و آزادیش را سلب کنند: آزادی فردی، اجتماعی و سیاسی. نظریه‌های فوکو در بسیاری از رشته­های علوم انسانی و حتی در ادبیات داستانی، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در مقاله­ی حاضر ضمن معرفی این رهیافت­ها، ساختار و اجزای داستان سه قطره خون صادق هدایت بر مبنای نظریه­ی قدرت از فوکو، بررسی می‌گردد.
واژه‌های کلیدی: سرکوب، سه قطره خون، صادق هدایت، قدرت، میشل فوکو .
 
*  استادیار زبان و ادبیات فارسی khaefi@guilan.ac.ir
تاریخ دریافت مقاله: 2/11/89    تاریخ پذیرش مقاله: 11/8/90

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Investigation into Hedayat’s Three Drops of Blood Based on Foucault’ Theory of “Power”

چکیده [English]

 
 

Khaefi *

Guilan Univeristy
 For Foucault, all social thoughts and human knowledge have their roots in power relationships. All social institutions, even those apparently humanitarian ones attempt to constrain human beings and their individual, social, and political freedom.  .  Foucault’s theory is applied in many fields of Humanities and even in storytelling literature. Having introduced the approaches, the structure and the components of Hedayat’s "Three Drops of Blood" is investigated based on Foucault’ Theory of "Power"
 
 
*  Assistant Professor in Persian Language & Literature, khaefi@guilan.ac.ir

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Foucault
  • Three Drops of Blood
  • Repression
  • Power
  • Sadeq Hedayat
استونز، راب. (1379). متفکران بزرگ جامعه‌شناسی. ‌ترجمه‌ی مهرداد میردامادی، تهران: مرکز.
پرهام، باقر. (1378). مقدمه­ی نظم گفتار. در میشل فوکو، نظم گفتار، ‌ترجمه‌ی باقر پرهام، تهران: آگاه.
تایشمن، جنی و وایت، گراهام. (1379). فلسفه­ی اروپایی در عصر نو. ‌ترجمه‌ی محمدسعید خیایی کاشانی، تهران: مرکز.
تسلیمی، علی. (1383). گزاره‌هایی در ادبیات معاصر ایران (داستان). تهران: اختران.
تسلیمی، علی. (1388). «تحلیل سه قطره خون با رویکرد جامعه‌شناسی ساخت‌گرا». فصل‌نامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان (ادب پژوهی)، شماره‌ی 7 و 8، صص171-188.
صنعتی، محمد. (1382). تحلیل‌های روان‌شناختی در هنر و ادبیات. تهران: مرکز.
فوکو، میشل. (1378). نظم گفتار. ‌ترجمه‌ی باقر پرهام، تهران: آگاه.
فوکو، میشل. (1382). تاریخ جنون. ‌ترجمه‌ی فاطمه ولیایی، تهران: هرمس.
فوکو، میشل. (1384). مراقبت و تنبیه: تولد زندان. ‌ترجمه‌ی نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نی.
قربانی، محمدرضا. (1372). نقد و تفسیر آثار صادق هدایت. تهران: ژرف.
مکاریک، ایرنا. (1384). دانش‌نامه­ی نظریه‌های ادبی معاصر. ‌ترجمه‌ی مهران مهاجر، محمد نبوی، تهران: آگاه.
همایون کاتوزیان، محمدعلی. (1373). بوف کور هدایت. تهران: مرکز.
هدایت، صادق. (1356). سه قطره خون. تهران: جاویدان.
Ball, Stephen J, ed. (1990). Foucault and Education. London: Routledge.
McNay, Lois. (1994). Foucault: A Critical Introduction. Cambridge:Polity Press.