بررسی تطبیقی وجوه نوستالژی در دو بومی‌سرودة « آدورون»1 و « مِشِی نازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس

2 عضو هیات علمی دانشگاه هرمزگان

3 دانشجوی دکتری دانشگاه هرمزگان

چکیده

شعر بومی یکی از جلوه‌گاه‌های فرهنگیِ هر قومی است. در این‌گونه سروده‌ها ، شاعر تلاش می‌کند آنچه را که با زبان رسمی قادر به افادة آن نیست، به وسیلة زبان و گویش محلی خاص خود به شعر درآورد .دو بومی سرودة «آدورون» اثر جانعلی خاوند و « مِشِی نازی» سرودة طهماسب بدرود که هر دو به گویش رودباری سروده شده‌اند، آیینة تمام نمای فرهنگ مردم جنوب کرمان هستند. هر دو سروده بازتاب رجعت حسرت بار شاعر به روزگار گذشته با بهره‌گیری از گویش محلی ویژة قوم خویش است. این دو منظومه اگرچه در یک زمان سروده نشده‌اند ، اما محدودة زمانی تقریباً یکسانی را درنظر دارند. در این پژوهش تلاش می‌شود مؤلفه‌ها و نیز دلیل نگاه نوستالژیک این دو شاعر به عناصر فرهنگیِ جامعه‌ای که در آن زیسته اند، بررسی شود. به همین منظور ، مفاهیم نوستالژیک دو منظومه زیر دو عنوان کلیِ خاطرة فردی و جمعی مورد تحلیل و مقایسة تطبیقی قرار گرفته است. بررسی این مقاله نشان می‌دهد که هر دو شاعر دربهره‌گیری از مؤلفه‌های نوستالژی اشتراک دارند و از این مؤلفه‌ها به عنوان ابزاری برای مقابله با پدیدة تجدد بهره می‌گیرند؛ اما میزان و نحوه کاربرد عناصر فرهنگ‌عامّه در دو منظومه ، تفاوتهایی دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A survey on nostalgic elements in two local poems of “ Adoravon” and “Meshey Nazi”

چکیده [English]

In dialect poetry the poet tries to compose what s/he cannot utter in the formal language. Two dialect poems, "Adoravon" by Janali Khavand and “Meshey Nazi” by Tahmasb Bedrud, both in Roudbari dialect of Kerman, Iran, reflect the culture of the people in southern part of Kerman. Both poems show nostalgia for the past.  In this study we analyze the components of their nostalgic look at cultural aspects of society in which they have lived. To this purpose, nostalgic concepts of these poems, under two general titles of individual memory and collective memory have been studied. It is argued both poets use the same concepts with regards to nostalgia but employ different elements of folklore to express nostalgia.
Keywords: Folklore, Dialect Poems of Kerman, Nostalgia,  Adoravon”,  “Meshey Nazi”

کلیدواژه‌ها [English]

  • folklore
  • nostalgia
  • Adoren
  • Meshi nazi

مراجع

احمدپناهی، محمد. (۱۳۷۳). «آفاق مضمون در ترانه‌های ملّی ایران». ادبستان فرهنگ و هنر، ش۵۵، صص۵۰-۵۴.
اسنودن، روت. (۱۳۹۱). خودآموز فروید. ترجمه‌ی نورالدین رحمانیان، تهران: آشیان.
ـــــــــــــ . (۱۳۹۲). خودآموز یونگ. ترجمه‌ی نورالدین رحمانیان، تهران: آشیان.
اشرف‌زاده، حمیدرضا. (۱۳۸۱). «رمانتیسم، اصول آن و نفوذ آن در شعر معاصر ایران». نشریه‌ی دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی مشهد، س۳۵، ش۱و۲، صص۲۵-۳۰.
انوشه، حسن. (۱۳۷۶). فرهنگ‌نامه‌ی ادبی فارسی. ج۲، تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
برمن، مارشال. (۱۳۹۲). تجربه‌ی مدرنیته. ترجمه‌ی مراد فرهادپور، تهران: طرح نو.
تفضلی، حمید. (۱۳۸۲). «سخنی پیرامون مشروطه و پدیده‌ی تجدد در ایران». ایران‌شناسی، ش۵۸، صص۳۴۷-۳۵۴.
تقی‌زاده، صفدر. (۱۳۸۱). «نوستالژی». بخارا، ش۲۴، صص۲۰۲-۲۰۵.
ریچاردز، بَری. (۱۳۹۱). روانکاوی فرهنگ عامه. ترجمه‌ی حسین پاینده، تهران: ثالث.
سیدحسینی، رضا. (۱۳۹۱). مکتب‌های ادبی. تهران: نگاه
شریفیان، مهدی. (۱۳۸۶). «بررسی فرآیند نوستالژی در اشعار سهراب سپهری». پژوهش‌نامه‌ی ادب غنایی، ش۸، صص۵۱-۷۲.
ــــــــــــــــ . (۱۳۸۷). «بررسی فرآیند نوستالژی در اشعار فریدون مشیری». فصل‌نامه‌ی علوم انسانی دانشگاه الزّهرا، س۱۷و۱۸، ش۶۸و۶۹، صص۶۳-۸۶.
شعله، مهسا. (۱۳۸۴). «دروازه‌های قدیم در خاطره‌ی جمعی شهر معاصر». نشریه‌ی هنرهای زیبا، ش۲۷، صص۱۷-۲۷.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (۱۳۹۱). موسیقی شعر. تهران: آگه.
شمیسا، سیروس. (۱۳۹۱). مکتب‌های ادبی. تهران: قطره.
صفری، جهانگیر. (۱۳۸۹). «بررسی نوستالژی در دیوان ناصرخسرو». پژوهش‌نامه‌ی ادب غنایی، ش۱۵، صص۷۵-۹۸.
طاهری‌نیا، علی‌باقر. (۱۳۹۰). «بررسی پدیده‌ی نوستالژی در اشعار ابن‌خفاجه». پژوهش‌نامه‌ی ادب غنایی، س۹، ش۱۷، صص۱۴۹-۱۷۲.
فورست، لیلیان. (۱۳۹۲). رمانتیسم. ترجمه‌ی مسعود جعفری، تهران: مرکز.
کچویان، حسین. (۱۳۸۶). تطورات گفتمان‌های هویتی ایران. تهران: نی.
نظری، غلامشاه. (۱۳۹۰). تأثیر اقلیم بر شاعران رودبارزمین. پایان‌نامه‌ی کارشناسی‌ارشد دانشگاه هرمزگان.
نیک‌نفس، اسلام. (۱۳۷۷). بررسی گویش کهنوج و جیرفت. کرمان: مرکز کرمان‌شناسی.
Hoynby, A.S. (1995). Oxford advanced learners dictionary. Oxford university pre.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار