بررسی گلستان سعدی با تکیه بر یافته‌های روان‌تحلیل‌گری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه کردستان

2 دانشگاه علامه طباطبایی تهران

3 علوم پزشکی کردستان

چکیده

همراه با جست‌وجوی درک عمیق متون ادبی و فهم اهدافی که پدیدآورندگان آن‌ها دنبال کرده‌اند، بررسی متون ادبی با هدف افزایش شناخت عوامل مؤثر در شکل‌گیری آن (از جمله، عوامل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، بین‌شخصی و عوامل درونی یا روان‌شناختی)، به‌طور روزافزونی مورد توجه قرار گرفته است که مبین ارزش فزاینده‌ی آن‌هاست. بررسی روان‌پویشی آثار ادبی، مورد رغبت بسیاری از محققان است. اما در ادبیات فارسی، شاید بیش‌ترین بررسی از این نوع، با استناد به آثار یونگ انجام گرفته است. در صورتی که بررسی روان‌تحلیلی متون ادبی، به گستره‌ی بسیار وسیع‌تری از یافته‌های بالینی روان‌شناسان تحلیل‌گر اشاره دارد.پژوهش حاضر از زوایای دیگری به تحلیل روان‌پویشی گلستان سعدی، به‌عنوان یک اثر معروف در ادبیات فارسی، پرداخته است. با توجه به دشواری قراردادن گستره‌ی وسیع تحلیل اثر ادبی ظریف و پیچیده‌ای مانند گلستان در یک مقاله، گزیده‌هایی از این اثر به‌عنوان بخش‌هایی مهم، مورد بررسی قرار می‌گیرند. حداقل، چهار مدل تفسیری برای گلستان قابل تأمل است. این مدل‌ها، مستقیم، انعکاسی، مخاطب­محور و ترکیبی هستند. دیدگاه‌های روان­تحلیلی به گلستان نیز می­توانند متمرکز بر محتواها یا فرایندهای قابل دستیابی در آن باشد. همچنین، می‌توان هریک از باب‌ها را تحلیل موضوعی کرد. دستیابی به تحلیل‌هایی از کل کتاب، کار بسیار دشوار، اما ارزشمندی است. اساس گلستان بر چشم‌انداز به زندگی استوار است که حضور پدیده‌ی مرگ در آن بسیار پررنگ ‌است. به­طور کلی، می­توان مفاهیم مهمی مانند انحلال تعارض‌های روان‌شناختی یا تحول روان‌شناختی را از خلال این کتاب دریافت.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Psychoanalytic Review on Golestan of Sa'adi

چکیده [English]

The aim of investigating literary texts, in addition to obtaining a profound understanding of such texts and the aim of those who have created them, is improving our knowledge about their influencing factors (social, cultural, political, economic, interpersonal, and internal or psychological factors). This is indicative of the increasing value of the texts of literature. Many researches adopt a psychodynamic approach to the inquiry of the literature. In Persian literature, the majority of the studies of this kind have been done based on Jung's approach. However, the psychoanalytic inquiry of literature addresses a wider scope of clinical findings of psychoanalysts. The current research focuses on a psychodynamic investigation of Golestan of Sa’adi, as a famous Persian literary text, from a different perspective. Given the difficult task of conducting a psychoanalytic investigation on a large portion of Golestan in one article, only some selected parts of this masterpiece have been analyzed. The results of the study show the influence of the unconscious factors and the hidden emotional processes throughout the book and indicate the residual of the past conflicts with parents and drives.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Golestan
  • .Sa’adi
  • Psychoanalysis
  • Unconscious

مراجع

حسن‌لی، کاووس. (1380) سعدی آتش‎زبان (مجموعه مقالات). شیراز: هفت اورنگ.
حسن‌لی، کاووس. (1380) فرهنگ سعدی‎پژوهی. شیراز: بنیاد فارس‎شناسی و مرکز سعدی‎شناسی.
دشتی، علی. (1364) در قلمرو سعدی. تهران: اساطیر.
ریچاردز، بری. (1382) روا‌ن‌کاوی فرهنگ عامیانه. ترجمه‌ی حسین پاینده، تهران: طرح نو.
سعدی، مصلح­الدین. (1387) گلستان. تصحیح و توضیح غلامحسین یوسفی، تهران: خوارزمی.
صنعتی، محمد. (1380) تحلیل‌های روان‌شناختی در هنر و ادبیات. تهران: نشر مرکز.
یاوری، حورا. (1374) روان‌کاوی و ادبیات. تهران: نشر تاریخ ایران.
 
ب) منابع انگلیسی
Erikson, E. H. (1950) Child and society. N Y; W.W. Norton & Company Inc.
Fredrickson, J. (1999) Psychoanalytic psychotherapy: Learn to listen from different perspectives. Philadelphia: Brunner/Mazel.
Freud, S. (1900) The interpretation of dreams. Standard edition, 4 & 5.
Freud, S. (1916) Some character-types met with in psycho-analytic work. Standard edition, 14.
Freud, S. (1917) Introductory lectures on psychoanalysis; lecture 28. Standard edition, 16.
Freud, S. (1923) The ego and the id and other works. Standard edition, 19.
Greenson, R. R. (1974) The technique and practice of psychoanalysis. London: The Hogarth Press.
Krims, M. B. (2006) The mind according to Shakespeare. The USA: Praeger.
Kurzweil, E. & Phillips, W. (1983) Literature and Psychoanalysis. New York: Columbia University Press.
Martin, H. (2001) Introduction to the session on 'Literature and psychoanalysis'. Psychoanalysis downloader (the online journal of Australian psychoanalytical society). Literature and Psychoanalysis Conference.
Svraklc, D. M., and Cloninger, C. R. (2005) Personality disorders. In Sadock, B. J. & Sadock, V. A. (Ed.). Kaplan & Sadock's comprehensive textbook of psychiatry. New York; Williams & Wilkins.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار