برش‌های درون مصراعی در شعر شفیعی کدکنی ( با تأکید بر هزاره‌ی دوم آهوی کوهی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه لرستان

2 دانشگاه رازی کرمانشاه

چکیده

چکیده:
برش‌های درون مصراعی یکی از تجلیات کمتر شناخته‌شده‌ی موسیقی شعر است که در صورت استفاده بجا از طریق ایجاد وقفه‌ها و درنگ‌های موسیقایی در لابه‌لای مصراع‌های شعری علاوه بر برجسته‌سازی زبان و نیز دیداری کردن شعر، طنین و آهنگ موسیقایی آن را نیز افزایش می‌دهد.شفیعی کدکنی به‌خصوص در آخرین دفترهای شعری‌اش از این شیوه به شکل گسترد ه ای استفاده کرده است.در این پژوهش که باهدف بررسی برش‌های درون مصراعی در شعر شفیعی کدکنی صورت گرفت مشخص شد در مجموعه "هزاره‌ی دوم آهوی کوهی" درمجموع 390 بار از برش‌های درون مصراعی استفاده‌شده است. البته پراکندگی این مقوله در دفترهای مختلف شعری یکسان نیست. از این میان« در ستایش کبوترها» 96 مورد(61/24%) بیشترین رقم را به خود اختصاص داده است و دفترهای "مرثیه‌های سرو کاشمر" با 85مورد (79/21%)"غزل برای گل آفتابگردان" با 82 مورد( 02/ 21%) "ستاره‌ی دنباله‌دار "با66 مورد ( 93/16%) و خطی ز دل‌تنگی با 61 مورد( 64/15%) پس‌ازآن قرار می‌گیرند.طی این بررسی همچنین مشخص شد که برش‌های درون مصراعی در شعر شفیعی عمد تا با سه هدف ، تشدید طنین و ضرباهنگ موسیقیایی شعر، دیداری کردن شعر ونیز برجسته‌سازی سازه‌های نحوی صورت گرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Line breaks in shafii kadkani”s poem (with emphasis on the Hezare ye dovom e ahoo ye koohi)

نویسندگان [English]

  • mohsen hoseini 1
  • masoume farajpour 2
چکیده [English]

Line breaks is one of the lesser known aspects of music of poetry . The musical intervals AmongThe verse of a poem  could be increased If this technique is used properly as well as Fore grounding the language and resonance of musical poetry .shafii in His most recent collection of his poems have been widely used this technique.The aim of this  study   was to investigate the Line breaks in  Shafi's poem.By this study was clearly Determined the distribution of these categories are not the same in  poem collections .For example,in  collection of  “dar setayesh e kabootarha”  this technique has been used 96 times and as well as used 85 times in “sarve kashmar”This study also revealed the Line breaks have been made with three goals in his poetry. The fore grounding of Syntactic structures, the increase of rhythm of music of poetry, However Some of the line breaks fall among the unites of verse to give poems a particular appearance and to create visual images
Keywords: music of poetry, shfii kadkani, line breakes, Hezareye dovom ahoo ye  koohi.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords:music of poetry
  • shfii kadkani
  • line breakes
  • Hezareye dovom ahoo ye koohi
احمدی، بابک. (1375). ساختار و تأویل متن. ج2، تهران: مرکز.
پور نامداریان، تقی. (1374). سفر در مه؛ تأملی در شعر احمد شاملو. تهران: زمستان.
رضی، احمد. (2009). «شعرهای تصویری و دیداری در ادبیات معاصر ایران».الدراسات الادبیه، لبنان: جامعه لبنان، شماره پیاپی، 53-65 (آخرین بازنگری 8/1/94)
<http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=138878 >
روزبه، محمدرضا. (1385). «کارکردهای جمال‌شناسانه­ی تقطیع در شعرسپید». مجله­ی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه قم، سال اول، شماره 2، صص95-118.
شاملو، احمد. (1382). مجموعه­ی آثار. تهران: نگاه.
شاملو، احمد. (1384). مرثیه‌های خاک و شکفتن در مه. تهران: نگاه.
شعیری،حمیدرضا؛ قبادی، حسینعلی؛ ‌هاتفی، محمد. (1388). «معنا در تعامل متن و تصویر؛ مطالعه­ی نشانه‌شناختی دو شعر دیداری از طاهره صفارزاده». پژوهش‌های ادبی، سال 6، شماره 25، صص39-70.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1379). موسیقی شعر. تهران: آگاه.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1382). هزاره دوم آهوی کوهی. تهران: سخن.
شمس لنگرودی (محمدتقی جواهری گیلانی). (1381). تاریخ تحلیلی شعر نو. ج1، تهران: مرکز.
صفوی، کورش.( 1373). از زبان‌شناسی به ادبیات. ج1، تهران: چشمه.
صهبا، فروغ؛ عمران‌پور، محمدرضا. (1386). «برش‌های درون­مصراعی در شعر معاصر». فصل‌نامه پژوهش‌های ادبی؛ سال 4؛ شماره 15، صص81-111.
طوسی، نصیرالدین (خواجه نصیر). (1367). اساس الاقتباس. تصحیح محمدتقی مدرس رضوی، تهران: دانشگاه تهران.
فلکی، محمود. (1385) موسیقی در شعر سپید فارسی. تهران: دیگر.
قیس رازی شمس‌الدین محمد. (1373). المعجم فی معاییر الاشعار العجم. تصحیح سیروس شمیسا، تهران: فردوس.
کابلی، ایرج. (1376). وزن‌شناسی و عروض. تهران: آگه.
محمدعلی، محمد. (1372). گفت‌وگو(با شاملو، دولت‌آبادی و اخوان ثالث). تهران: قطره.
Higgins, Dick:pattern poetry ;Guide to an unknown literature ; State University of New York;1987.