نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سمیه ارشادی ¹
• احمد ذاکری ²

¹ دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

² دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

چکیده

از جمله مصادیق بارز حقوق بشردوستانه در مخاصمات بین‌المللی، قواعد مربوط به چگونگی رفتار با اسرای جنگی است که قدرت اجرایی بیشتری نیز نسبت به سایر مقررات مربوط دارد. از میان پیمان‌نامه‌های بین‌المللی، کنوانسیون سوم ژنو، مصوب (1949) مهم‌ترین و جامع‌ترین سند در حمایت از حقوق اسرای جنگی است. بحث اسارت از جمله موضوعات قابل توجه در شاهنامه هم به‌شمار می‌آید که در خلال جنگ‌ها و با نمونه‌های گوناگون و گاه متفاوتی از سوی شاعر، دیده می‌شود و از آنجا که این اثر به دلیل وسعت همه‌جانبه‌، دربردارنده آداب و قوانین جنگ و مظاهر تمدنی اقوام ایرانی و انیرانی از روزگار کهن در این حوزه است، یکی از غنی‌ترین و مهم-ترین منابعی است که می‌تواند بازتابی از عناصر آیینی و سیاسی حکومت‌ها را پیرامون حقوق اسرا در ادوار مختلف تاریخی نمایان سازد.
هدف این پژوهش بررسی ابعاد گوناگون حقوق اسرای جنگی در شاهنامه و تحلیل آن بر مبنای مواد و بندهای کنوانسیون سوم ژنو است. بررسی‌های انجام شده، نشان‌ می‌دهد که شاهان ایرانیِ شاهنامه، نسبت به شاهان انیرانی به حقوق و کرامت انسانی اسرا بیشتر پایبند بوده و برخوردی بشردوستانه‌تر با آنان داشته‌اند؛ از سویی، توجه به حقوق اسرا در دوره تاریخی، به‌ویژه در میان شاهان ساسانی، نسبت به دو دوره دیگر محسوس‌تر است و در این میان، زنهاردهی به اسیران بیشترین نمونه‌ها را در بر می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

• اسرا
• جنگ
• حقوق اسرای جنگی
• کنوانسیون سوم ژنو
• شاهنامه فردوسی

20.1001.1.20088183.1397.10.1.1.9

موضوعات

• متون حماسی

عنوان مقاله [English]

The Rights of Prisoners of War in Shahnameh According to the Third Geneva Convention (1949)

نویسندگان [English]

• somayeh ershadi ¹
• ahmad zakeri ²

¹ PhD student of Persian literature, Karaj, Islamic Azad University, Karaj, Iran.

² Department of persian Langue Literature, karaj Branch. Iislamic Azad University. Karaj. Iran

چکیده [English]

The Rights of Prisoners of War in Shahnameh
According to the Third Geneva Convention (1949)
 
S. Ershadi*                   A. Zakeri*^*
Islamic Azad University of Iran, Karaj Branch
Abstract
One of the significant aspects of human rights in international conflicts that actually has greater executive power than other relevant provisions is the rules governing the treatment of prisoners of war. Among the international treaties, the Third Geneva Convention, adopted in 1949, is the most important and the most comprehensive document on the protection of the rights of prisoners of war. Captivity and discussion about the rights of prisoners of wars is one of the remarkable issues in Shahnameh that is seen during the wars and with various and sometimes different patterns by the poet. Since Shahnameh includes the customs and laws of war and represents Iranian civilization as well as other ethnicities of the ancient times in this area, it is one of the richest and important resources that can reveal aspects of rituals and policies of governments about the rights of prisoners in different historical periods. This study aims to evaluate different aspects of the rights of prisoners of war in Shahnameh based on the articles and provisions of the Third Geneva Convention. It is argued that Iranian kings in Shahnameh in comparison to non-Iranian kings were more committed to the human dignity and rights of prisoners of war and behaved more humanely towards  them. On the other hand, respecting the rights of prisoners of war in the historical period, especially among the Sassanid Kings, is more tangible than the other two periods and it mainly covers securing the prisoners. 
Keywords: prisoners of war, the rights of prisoners of war, the Third Geneva Convention, Shahnameh.



* PH. D. candidate in Persian Language & Literature, ershadi.s92@gmail.com


** Associate Prof of Persian Language & Literature, a- zakeri@kiau.ac.ir 

کلیدواژه‌ها [English]

• prisoners
• war
• the rights of prisoners of war
• the Third Geneva Convention
• Shahnameh