نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فاطمه امیری ¹
• علی اکبر احمدی دارانی ²

¹ گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی.دانشگاه اصفهان. دانشجوی دوره دکتری(ادبیات غنایی)

² دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان

چکیده

یکی از انواع شعر فارسی توصیف بناها و ساختمان‌هاست. شعر ساختمان از آغاز شعر فارسی تا دوران معاصر نمونه‌های فراوان دارد و از آنجاکه تاکنون محقّقان به معرفی و بیان ویژگی‌ها آن به عنوان نوعِ ادبی مستقلی نپرداخته‌اند، چندان شناخته شده نیست. توصیف بناها و ساختمان‌ها برای شاعران فرصتی ایجاد می‌کرده ‌‌است که به مدحِ ممدوح یا بانی یا صرفاً به توصبف بنا بپردازند و قدرت و مهارت خود را در شاعری نشان دهند. در این پژوهش شعر بنا و ساختمان از لابلای صفحات بیش از سیصد متن فارسی چون دیوان‌های شاعران، کتاب‌های تاریخ و تذکره استخراج و بنابر ترتیب تاریخی از قدیم به جدید نقد و تحلیل شده ‌است تا به این پرسش‌ها پاسخ داده‌ شود که غرض شاعران از سرودن این نوع شعر چه بوده ‌است و در دوره‌های مختلف شاعران چه قالب و ساختاری برای آن برگزیده‌اند؟ درونمایه‌ی این نوع شعر چیست و شاعران از چه وجوه بلاغی خاص برای سرایش چنین شعری بهره برده‌اند؟ و در این دوره‌ی هزارساله چه مناسباتی در بین این اشعار وجود دارد؟

کلیدواژه‌ها

• "شعر ساختمان"
• "ماده‌تاریخ"
• "عبدی‌بیگ شیرازی"
• "جنّات عدن"

موضوعات

• ادبیات قدیم

عنوان مقاله [English]

The Building poetry

نویسندگان [English]

• fatemeh amiri ¹
• aliakbar ahmadidarani ²

¹ university of isfahan

² Associate Prof in Persian Language and Literature of University of isfahan

چکیده [English]

One of the types of Persian poetry is the description of buildings and structures. This type of poetry has many examples from the beginning of Dari Persian poetry to the contemporary era, and since researchers have not introduced and expressed its characteristics, it is not well known. The description of the buildings has created an opportunity for the poets to praise Mamdouh or the founder or simply to praise the building and show their power and skill in poetry.In this research, the poetry of buildings has been extracted from the pages of more than 300 Persian texts, such as divans of poets, books of history, and tazkira, and has been criticized and analyzed according to historical order from old to new .In order to answer these questions, what was the purpose of the poets in writing this type of poetry and what format and structure did the poets choose for it in different periods? What is the content of this type of poetry and what special rhetorical aspects have the poets used to compose such poetry? And in this thousand-year period, what are the relationships among these poems?

کلیدواژه‌ها [English]

• "building poetry"
• "Madeh Tarikh"
• "Abdibeyg Shirazi"
• "Jannat Aden"