نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مصطفی ملک پائین ¹
• علی اکبر سام خانیانی ²

¹ دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند

² دانشگاه بیرجند

چکیده

     روایت‏های شاهنامه به ویژه در قسمت پهلوانی دارای ساختاری مشابه است که از اصلی اسطوره‏ای در شیوه‏ی روایت پیروی می‏کند. شخصیت‏ها، کنش‏ها و ترتیب وقایع در این روایات به طور فراوانی همساز و همگام با بخش‏های روایت آن‏ها است. در این مقاله کوشش شد خوانشی نو با تکیه بر کهن‏الگوها و نمادهای نظریّه‏ی یونگ و تلفیق آن با نظرِ نورتروپ فرای درباره‏ی میتوس‏های شکل دهنده‏ی اثر ادبی، در بافت روایت منظومِ "حمله‏ی کیکاوس به مازندران" در شاهنامه‏ی فردوسی ارائه شود. به همین سبب نمادهای اسطوره‏ای این حکایت بررسی و مفاهیم آن به استناد بیان شد، سپس نقش این نمادها در پیرفتِ بخش‏های مختلف حکایت در ارتباط با میتوس‏های فرای بیان شد. در پایان روشن شد روایت مذکور داری سه بخش ساختاری است که بیانگرِ میتوس‏های تابستان، زمستان و بهار در نظریه‏ی نورتروپ فرای است و نمادها و کهن‏الگوهای هر بخش در خدمت ساختار میتوس همان بخش هستند. چنین رویکردی در دیگر روایت‏های شاهنامه هم‏چون حمله‏ی کیکاوس به هاماوران هم به روشنی قابل مشاهده است.
 

کلیدواژه‌ها

• کلیدواژه‏ها: شاهنامه
• فردوسی
• اسطوره
• کهن‏الگو
• میتوس

20.1001.1.20088183.1392.5.4.8.7

موضوعات

• حماسه و اسطوره
• متون حماسی
• متون نظم
• نقد

عنوان مقاله [English]

The Archetypal Analysis of the Story of Keykavous Attack in Mazandaran

نویسنده [English]

• aliakbar samkhaniani ²

¹

²

چکیده [English]

Myth has close relations with literature and mythical concepts and foundations have been always present and have had different forms in poems, stories and narratives and so on. Young and Fry ideas on unconsciousness and myth have helped critics to make a new approach to mythically readout texts. In this essay it is tried to offer a new reading based on the Ancient Archetypes and Symbols in Young ideas and its combination with those of Northrop Fry on the nature mitoses forming a literary work, in context of verse story of “Keykavous Attack in Mazandaran” in Ferdowsi’s Shahname; therefore the mythical symbols of this story are reviewed and its concepts are expressed using different proofs, then the role of these symbols is determined in sequence of different sections of story in relation with the Fry’s mitoses. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

کلیدواژه‌ها [English]

• Shahname
• myth
• Archetype
• symbol
• Mitosis