سیاوش و سودابه (بررسی تطبیقی موارد مشابه در اساطیر و ادبیات ملل)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شیراز

چکیده

داستان­های «سیاوش و سودابه»، «یوسف و زلیخا» و «هیپولیت و فدرا» در میان ملل جهان شهرت ویژه­ای دارند. طرح اصلی اغلب این داستان­ها چنین است که همسر پادشاه یا بزرگی، عاشق ناپسری یا پسرخوانده­ی خود شده و عشق و تمایلات خویش را بدو ابراز می­کند؛ اما پسر به سبب پاک­دامنی و وفاداری به پدر یا پدرخوانده­ی خویش به خواهش‌های نامادری هوس‌باز، پاسخ نمی­دهد. زن نیز با توطئه­چینی و نیرنگ در پی انتقام برمی‌آید و پدر را می­فریبد تا مجازات و آزارهای سختی را بر پسر خود روا دارد. درمقاله­ی حاضر، نخست موارد گوناگون عشق میان نامادری و ناپسری در روایات اساطیری، ادبی و تاریخی ملل مختلف به کوتاهی، نقل و سپس به مقایسه­ی آن­ها با یک­دیگر پرداخته شده است؛ پرداختن به دلیل یا دلایل اساسی طرح گسترده­ی این چنین داستان­هایی در میان ملل مختلف، از مباحث دیگر این پژوهش است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Siyavash and Sudabeh:A Comparative Study of Love between Stepmother and Stepson in Mythology, Literature and the History of the Nations

نویسندگان [English]

  • akbar nahvi
  • ali amini
چکیده [English]

The Stories of Siyavash, Hyppolytus and Joseph are well-known throughout the world. The plot of these stories is almost about the wife of a king or a dignitary falling in love with her stepson or adopted son. Because of the chastity and the loyalty to the father, the stepson does not respond to and is not trapped in his stepmother’s lust. Therefore, accusing the stepson of rape the woman tries to avenge him. She also deceives her husband to severely punish his son. (In some stories, the son falls in love with the stepmother or trapped in her fraud.) The present article tries to relate the various instances of this kind of love between stepmother and stepson in different mythological, literary, and historical texts of different nations and to compare these examples to find why such a plot is widespread throughout the world, and among various nations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stepmother and Stepson
  • mythology
  • literature
  • History
  • Siyavash
  • Sudabeh
  • comparative literature

مراجع

کتاب مقدس. (1383).ترجمه­ی فاضل­خان همدانی، تهران، اساطیر.
آپولیوس. (1379).  الاغ طلایی. ترجمه عبدالحسین شریفیان، تهران: اساطیر.
امیدسالار، محمود. (1380). «یاداشتی پیرامون چند زن در شاهنامه». مجله­ی نامه­ی ایران باستان مرکز نشر دانشگاهی، سال 1، شماره­ی 1.
اورپیدس. (1338). هلن- هیپولیت-آلست-ایون. ترجمه­ی محمد سعیدی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
فردوسی، ابوالقاسم. (1387). شاهنامه (از روی چاپ مسکو).به کوشش سعید حمیدیان، تهران: قطره.
صفا، ذبیح­اله. (1345). راحه الارواح فی سرورالمفراح (بختیارنامه). تهران: دانشگاه تهران.
صفا، ذبیح­اله. (1347). بختیارنامه و عجایب­البخت. تهران: دانشگاه تهران.
ظهیری سمرقندی، محمد بن علی. (1948). سندبادنامه. تصحیح احمد آتش، استانبول: وزارت فرهنگ.
علوی، هدایت­الله (1377). زن در ایران باستان. تهران: هیرمند.
کویاجی، ج.ک. (1362).  آیین­ها و افسانه­های ایران و چین باستان. ترجمه­ی جلیل دوستخواه، تهران: شرکت سهامی کتاب­های جیبی.
کویاجی، ج.ک. (1378). اسطوره‌ها‌ی ایران و چین. ترجمه­ی کوشیار کریمی طاری. تهران: نسل نو اندیش.
 گریشمن، رومن. (1375). ایران از آغاز تا اسلام. ترجمه­ی محمد معین، تهران: علمی و فرهنگی.
مهابهارت. (1358). ترجمه­ی میرغیاث­الدین قزوینی، به کوشش محمدرضا جلالی نائینی، تهران: طهوری.
Bailey, Rayna. (2008). Immigration and migration.Infobase Publishing: New York.
 Balina, Mariana. (2005). An Anthology of Russian and Soviet Fairy Tales. Northern university Press: USA.
 Baring-Gould, Sabine. (1913).  A Book of Folk-lore. Forgotten Books: London.
 Bunson, Margaret R. (2002). Encyclopedia of Ancient Egypt.Facts on file Inc: New York.
 Gibbon, Edward. (1814).  Miscellaneous  Works of  Edward Gibbon, By John Lord. John Murray: London.
 Hansen, Kathryn. (1992). Grounds for Play: The Nautanki Theater of North India. University of California Press: Los Angeles.
 Hartland, Edwin Sidney. (1895). The Legend of Persus. David Nutt in the Strand: London.
 Heliodorus. (1905). Aethiopica.Translated By Franklin T. Richards. (reprinted: Princeton University Press: 2008)
 Hochman, Stanley. (1984).  Encyclopedia of World  Drama. MC Graw-Hill: USA.
 Kennard, Joseph Spencer. (1964). The Italian Theatre:From It’s Beginning to the Close of the Seventeent Century. B. Blom: New York.
 Lenski, Noel E. (2006). The Cambridge Companion to the Age of Constantine Vol. 13. Cambridge University Press: New York.
 March, Jennifer R. (1998). Cassel Dictionary of Classical Mythology. Cassell: London.
 Marzolph, Ulrich. (2004).  Arabian Nights Encyclopedia. ABC.CLO Inc: Santa Barbara.
 Monaghan, Patricia. (2003). The Encyclopedia of Celtic Mythology and Folklore. Facts on file, Inc: New York.
 Noel, François Joseph Michael. (1803). Dictionnaire de la Fable.Le Normant: Paris.
 O’Connor, Ralph. (2000). "Stepmother Sagas ."Scandinavian Studies, Spring, Vol. 72 Issue 1.
 Pausanias. (1918). Description of Greece.Translated by: W. H. S. Jones. Harvard University Press: London.
 Pollock, Sheldon I. (2003). Literary Chltures in History. University of California Press: Los Angeles.
 Pritchard, James B.(2011). Ancient Near East. Princeton University Press: New jersey. 
 Rambakshi, Shiri. (2003).  Advanced History of Ancient India. Anmol Publication: New Delhi.
 Schiller, Fredrick. (1834).  Don Carlos. Translated By William and Joseph Neal.John D. Toy: Baltimore.
spence, Lemis. (?). A dictionary of Medieval Romance and Romance Writers.Georg Routlege & Sons: London.
 Thorburn, John E. (2005). The Facts on File Companion to Classical Drama.Facts on File Inc: New York.
 Toohey, Peter. (2004). Melancholy, Love And Time Boundaries of the Self in Ancient Literature. University of Michigan Press: USA.
 Watson, Patricia A. (1995).  Ancient Stepmothers.Myth, Misogyny and Reality.EJ Brill: Leiden.
 Wilson, Liz. (2003). The Living and the Dead: Social Dimensions of Death in South Asian Religions. State University of  New York [Press]: New York.- Woodard, Roger D. (2007). The Cambridge companion to Greek mythology.Cambridge University Press. New York.-Wright, Aldis. (1878) Generdes, A Romance in Seven-line Stanzas.Trubner& Co: London.
Wright,  Thomas. (1846). The seven sages: In English verse. Percy Society: London.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار