نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین آقاحسینی ¹
• راضیه حجتی زاده ²

¹ دانشگاه اصفهان

² دانشگاه اصفهان، دانشکده ادبیات

چکیده

نشانه شناسی که اول بار خود را با آراء زبانشناس سوئیسی، «فردینان دو سوسور»، در حوزه مطالعات زبانی مطرح کرد، هدف خود را بررسی چگونگی ارتباط دالّ و مدلول در سطوح مختلف زبانی قرار داد. نشانه شناسی پیش از آن که خود یک علم باشد، روشی خاص در بررسی و ارزیابی متون است. هرچند نشانه شناسی از دل مباحث زبانی سوسور و به ویژه، مساله ی چگونگی ارتباط دال و مدلول سربرآورده است، اما به حوزه های دیگری چون نقد ادبی و بالاخص، نظریه ی خوانش و «حقانیت خواننده» نیز راه یافته است و به نظر می رسد به غیر از جنبه زبانشناختی این روش، که عمدتا بر سویه پیام در نظریه ارتباطی «یاکوبسن» متمرکز است، بتوان از آن در نظریه های مخاطب محور و بالاخص در حوزه بلاغت، برای بررسی تاثیرات مختلف آن بر خواننده بهره گرفت.این مقاله در نظر دارد ضمن طبقه بندی نشانگان شعر حافظ از حیث ماهوی، به کارکرد متفاوت هر یک بر روی مخاطب بپردازد و سپس، به شناسایی انواع زبان در غزل حافظ، با توجه به دایره نشانگان وی همت بگمارد.

کلیدواژه‌ها

• نشانه شناسی
• غزل
• زبان
• مخاطب
• حافظ

20.1001.1.20088183.1393.6.1.1.1

موضوعات

• متون عرفانی
• نقد

عنوان مقاله [English]

The Role of Signs in Hafez' Poems

چکیده [English]

Semiotics, for the first time, was introduced in the field of language studies by Ferdinand de Saussure. The goal of semiotics is to study the relation between signified and signifier. Semiotics is an approach rather than a science. Although Semiotics has been rooted in Saussure's ideas and the relation between signified and signifier, it can also be extended to literary criticism and specifically to reader-response theory. It seems that Semiotics has other applications other than its linguistic function which is mainly based on Jacobson's theory. Semiotics has other functions; for instance it can be used in reader–response theories for investigating the influence of signs on readers. This paper tries not only to investigate Hafiz's poems from Semiotic point of view and to categorize its signs, but also to study the influence of each sign on the readers and also to distinguish different languages Hafiz employs in his sonnets.

کلیدواژه‌ها [English]

• Key words: Semiotics
• Sonnet
• language
• addressee
• Hafez