روایت شناسیِ منظومه ی نشانی از سپهری بر اساس دیدگاه ژنت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی

چکیده

روایت‌شناسی از دیدگاه ساختارگرایان به مطالعه‌ی طبیعت، شکل و نقش روایت می‌پردازد و می‌کوشد توانایی و فهم متن روایت را نشان دهد. در نزد ژنت روایت‌شناسی عبارت است از مطالعه‌های روایت‌ها به مثابه‌ی بازنمایی لفظیِ حوادث و موقعیت‌هایی که در زمان نظم یافته است. طبق این تعریف، روایت‌شناسی بر ارتباطات ممکن میان داستان و متن روایی، به‌ویژه زمان، وجه و آوا می‌‌پردازد.
هدف از این پژوهش، بررسی و تحلیل شعر نشانی براساس مؤلّفه‌های رواییِ ژنت است که براساس منابع کتابخانه‌ای و روش تحلیلی- توصیفی و پس از مباحث مقدماتی درمورد اهمیّت سپهری، شعر نشانی، جایگاه ژنت در نزد ساختارگرایان و تعریفِ عناصر رواییِ ژنت، در قسمت اصلی مقاله، به آن پرداخته شده است.
یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شعر نشانی، از طریق سفر به زمان گذشته و آوردنِ آن به زمان حال، علاوه بر زیبایی‌آفرینی و تأثیرگذاری، آدمی را به نامیرایی و تسلط بر زمان امیدوار می‌کند و با تطبیقِ بین زمان متن و حجم متن، با ضرباهنگ و شتابی بالا موجبِ رسایی و تأثیر داستان در ذهن روایت‌نیوشان می‌شود. همچنین رابطه‌ی بین دفعه‌های تکرار یک حادثه در داستان و دفعه‌های روایت شده، به‌صورت بسامدِ مفرد بیان می‌شود. با وجود فاصله‌‌گیریِ سطوحِ داستان و گزارش و حضور اندک راوی، جزئیّات و اطلاعات نسبتاً بیش‌تری ارائه می‌شود و طرحِ اسطوره‌ی جستجو، بهانه‌ای می‌شود تا نظرگاهِ رهگذر، مبنی بر چگونگیِ راه‌بردن به خانه‌ی دوست، مجالِ بروز و ظهور پیدا کند. نهایت این‌که: سپهری از بیرون ذهن شخصیت به حوادث داستانی می‌نگرد و خواننده بیش‌تر تک‌گوییِ همین رهگذر را خطاب به سوار می‌خواند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Narrative Science of Neshani of Sepehri

چکیده [English]

Abstract
From the perspective of narrative struc to study the nature and role of narrative tries and tries to show understanding of the narrative text. Gérard Genette's narrative is the study of biology at the versions of events as literal representations position is that at the time of order. According to this definition of narrative communication possible between story and narrative text and especially time, money, and Ava will pay.
The purpose of this study is based on principal component analysis does narrative poetry of Gerard Genette's narrative -based resources and analytical - descriptive and preliminary discussions on the importance of the sphere of poetry does the validity and status in the eyes of Gerard Genette French structuralists, generalities about the story and narrative genetic elements described in the paper, it is discussed.
text size , reach and impact of the rhythm and lead a relatively high pace of the story telling in mind Neshani will be. The relationship between time - times of repeating a story and narrated the incident to be expression is a single frequency. the distance measurement and reporting of the story and the narrator minor, relatively more detail and information is provided and plan search myths, excuses a way to view, based on how To houses a friend, a chance to manifest. Finally: the sphere of the mind, personality and singer looks more uni narrative of events seems like a way to mount addressed to sing.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: : narrative
  • narratogy
  • Genette
  • Sepehri
  • Time
  • Neshani
آسابرگر، آرتور. (1380). روایت در فرهنگ عامیانه، رسانه و زندگی روزمره. ترجمه­ی محمدرضا لیراوی، تهران: سروش.
احمدی، بابک.(1388). ساختار و تأویل متن. تهران: مرکز.
اخوّت، احمد. (1371). دستور زبان داستان. اصفهان: فردا.
اسکولز، رابرت. (1379). درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیّات. ترجمه­ی فرزانه طاهری، تهران: آگاه.
بامشکی، سمیرا. (1391). روایت­شناسی داستان­های مثنوی. تهران: هرمس.
براهنی، رضا. (1380). طلا در مس. تهران: زریاب.
برتنس، هانس. (1384). مبانی نظریه­ی ادبی. ترجمه­ی محمدرضا ابوالقاسمی، تهران: ماهی.
پاینده، حسین. (1383). «تباین و تنش در ساختار شعر سپهری». نشریه­ی دانشکده­ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، سال 47. شماره­ 192، صص 195- 212.
جاهدجاه، عباس و رضایی، لیلا. (1390). «بررسی تداوم زمان روایت در حکایت­های فرعی کلیله و دمنه». مجلّه­ی علمی پژوهشی بوستان ادب دانشگاه شیراز، سال 3، شماره­ 3، صص27- 48.
حقوقی، محمد. (1378). مروری بر تاریخ ادب و ادبیات امروز ایران. تهران: قطره.
رامشینی، مهدی. (1380). سهراب سپهری و جبران خلیل. تهران: فرهنگسرای میردشتی.
ریکور، پل.(1383). زمان و حکایت: پی­رنگ و حکایت تاریخی. ترجمه­ی مهشید نونهالی، تهران: گام نو.
ــــــــــ. (1384). زمان و حکایت: پیکربندی زمان در حکایت داستانی. ترجمه­ی مهشید نونهالی، تهران: گام نو.
ریمون­کنان، شلومیت. (1387). روایت داستانی بوطیقای معاصر. ترجمه­ی ابوالفضل حری، تهران: نیلوفر.
زرقانی، مهدی.(1384). چشم­انداز شعر معاصر ایران. تهران: ثالث- با همکاری انتشارات دبیرخانه­ی شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی.
زرین­کوب، عبدالحسین.(1378). نقد ادبی. تهران: امیرکبیر.
ژنت، ژرارد. (1384). «حکایت قصوی و حکایت واقعی». مجله­ی زیباشناخت، ترجمه‌ی انوشیروان گنجی­پور، سال 9، شماره­ی 12. صص 75- 95.
سپهری، سهراب.(1387). هشت کتاب. تهران: طهوری.
شفیعی­کدکنی، محمدرضا. (1380). ­ادوار شعر فارسی (از مشروطیت ­تا­ سقوط سلطنت). تهران: سخن.
شریفیان، مهدی. (1386). «نقد عرفانی شعر نشانی سپهری». مجله­ی علوم انسانی دانشگاه الزهرا، سال 16 و 17، شماره­های 61 و 62. صص 157- 182.
شمیسا، سیروس. (1382). نگاهی به سپهری. تهران: صدای معاصر.
صنعتی، محمد. (1390). تحلیل روان­شناختی زمان و نامیرایی در سینمای تارکوفسکی و هنر و ادبیات ذهنیت. تهران: مرکز.
عابدی، کامیار. (1376). از مصاحبت آفتاب. تهران: ثالث.
عطار نیشابوری، محمد بن ابراهیم. (1372). منطق­الطیر. تهران: علمی و فرهنگی.
غیاثی، محمدتقی. (1387). معراج شقایق (تحلیل ساختاری شعر سهراب سپهری). تهران: مروارید.
فورستر، ادوارد مورگان. (1369).جنبه­های رمان. ترجمه­ی ابراهیم یونسی، تهران: نگاه.
کالر، جاناتان. (1385). نظریّه­ی ادبی. ترجمه­ی فرزانه طاهری. تهران: مرکز.
کالر، جاناتان. (1388). بوطیقای ساخت­گرا (ساخت­گرایی، زبان­شناسی و مطالعه­ی ادبیات). ترجمه­ی کوروش صفوی، تهران: مینوی خرد.
مارتین، والاس. (1391). نظریّه­های روایت. ترجمه­ی محمد شهبا، تهران: هرمس.
مقدادی، بهرام.(1378). فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی (از افلاطون تا عصر حاضر). تهران: فکر روز.
میرصادقی، جمال.(1382). ادبیّات داستانی (قصه، رمانس، داستان کوتاه، رمان). تهران: سخن.
میرصادقی، میمنت.(1385). واژه­نامه­ی هنر شاعری. تهران: کتاب مهناز.
میور، ادوین.(1373). ساخت رمان. تهران: علمی و فرهنگی.
ولک، رنه و اوستین وارن.(1390). نظریّه­ی ادبیّات. ترجمه­ی ضیاء موحد و پرویز مهاجر، تهران: نیلوفر.
Genette, Gerard. (1966). Figures II. Paris: seuil.
.......................................(1982) .Figures of Discourse. Trans. Marie-Rose Logan.New York: Columbia University Press.
Shen, Dan. (2008).What Narratology and Stylistics Can do for Each Other in a Companion to Narrative Theory. Ed James Phelan and Peter H. Rabinowitz, Oxford: Blackwell.
Prince, Gerald. (2003). A Dictionary of Narratology. London: University of Nebraska Press.