نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• نرگس اسکویی

مدرس دانشگاه آزاد بناب

چکیده

هدف عمدۀ تصویرگری در شعر آن است که شاعر بتواند به یاری شگردهای مختلف بلاغی در برقراری رابطه بین ضمیر خود و ذهن مخاطب موفق و اثرگذار عمل نماید، از همین رو است که می‌توان شباهت‌های بسیاری بین فنون ادبی و بلاغی و شیوه‌های منطقیِ تعلیل، نظیر قیاس و استدلال یافت. شاعران ممتاز سبک آذربایجانی، خاقانی شروانی، نظامی گنجوی، مجیرالدین بیلقانی، فلکی شروانی، مهستی گنجوی، از شیوه‌های عملی و هنری تعلیل و توجیه در سخن (تشبیه، تمثیل، مذهب کلامی، تشخیص، حسن تعلیل، سوگند و تلمیح) بسیار استفاده نموده‌اند تا مدعای خود را بهتر و حسی‌تر در اذهان جای دهند. در این مقاله پس از شرح مختصری از نظریۀ استفان تولمین در باب استدلال، روش‌های تعلیلی و توجیهی شاعران سبک آذربایجانی را در شعر -همراه با شواهد مکفی از آثار این گویندگان- برشمرده‌ایم و این روش‌ها را بر مقیاس سه رکن پیشنهادی تولمین در باب استدلال (ادعا، پشتیبان و زمینه) سنجیده‌ایم. و در آخر به بررسی تاثیر شیوه‌های تعلیلی در مختصات سبکی شعر آذربایجانی پرداخته‌ایم.

کلیدواژه‌ها

• استفان تولمین
• استدلال
• سوگند
• مذهب کلامی
• اسلوب معادله
• سبک آذربایجانی

20.1001.1.20088183.1394.7.1.2.9

موضوعات

• نقد

عنوان مقاله [English]

Reasoning Methods in the Azarbaijanian Style

چکیده [English]

Imagery helps the poet to successfully bring his mental concepts home to his readers with the help of various rhetorical techniques; therefore, there are many similarities between literary and rhetorical tropes, and the techniques used in logical reasoning. Such features can be found in different literary periods and various literary styles; however, in some historical eras, due to some specific social considerations, rhetorics took precedence over other poetic styles; school of Āzirbayjān can be cited as an example of rhetorical excellence.  Great poets of this school—Khāqānī Shirvānī, Nizāmī Ganjavī, Mujīrudīn Baylaqānī, Falakī Shirvānī, Mahastī Ganjavī—made a good use of  simile, metaphor, personification, allegories and allusions in order to put across their claims more effectively. This article briefly explores the theories of Stephen Toulmin  about persuasive reasoning as the stylistic feature typical of Āzirbayjān School of poetry; the theories will then be elucidated with ample textual evidence taken from poems of Āzirbayjān School. Our analytic approach draws on the three principles Toulmin has put forth: making a claim, providing support and contextualization. The researcher proceeds to examine the effect of logical reasoning upon the stylistic grid of Āzirbayjān School of poetry.
Key words:Āzirbayjān School, Methods of Reasoning, Stephen Toulmin,
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Key words: Azarbaijanian Style
• Reasoning Methods
• Estefan Tolmin
• allegories