نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• جواد دهقانیان ¹
• یاسر فراشاهی نژاد ²

¹ دانشگاه هرمزگان

² دانشجو

چکیده

چکیده
خسرو وشیرین ، شخصیت هایی تاریخی هستند اما از فرهاد ردپای محوگونه ای در برخی متون بر جای مانده است وجایگاه تاریخی او لغزان وقابل تردید می نماید . شیرین در داستان نظامی ، شخصیتی آرمانی دارد که با روایت های تاریخی نزدیک به روزگار نظامی چندان همسو نیست. با نگاهی دقیق به خسرو و شیرین می توان دریافت که نظامی شیرین را عامدانه تطهیر می کند و با این روش الگویی از معشوق آرمانی به دست می دهد. بن مایۀ عامیانه داستان به ما نشان می دهد که فرهاد بر خلاف تصور تاریخی جامعه تنها نقش یک قربانی عشقی را در این منظومه بازی می کند. فرهاد در این داستان بازیچۀ شیرین است و به میان کشیدن او، کنش متقابلی است از طرف شیرین در برابر هوس رانی های لگام گسیختۀ خسرو. در این منظومه عشق فرهاد که یکسویه و بیمارگونه می نماید با شور و اشتیاق بسیار توصیف می شود و از آنجا که چنین عشقی با مشخصات جامعۀ ایرانی هماهنگ بوده ،مورد اقبال عام قرار گرفته و فرهاد الگوی عاشق و دلدادۀ راستین گشته است. در این جا کوشش شده تا بر اساس فرضیۀ تئوری توطئه خوانش جدیدی از این منظومه ارایه گردد و نشان داده شود که فرهاد چگونه نقش یک قربانی از پیش تعیین شده را ایفا می کند. در نهایت مقاله می کوشد از تصویر عاشق آرمانی در ادبیات و فرهنگ ایران – که این منظومه در ساخت و شکل گیری آن نقش عمده داشته است- به نوعی کلیشه زدایی کند.

کلیدواژه‌ها

• کلید واژه:نظامی
• تطهیر شیرین
• فرهاد
• تئوری توطئه
• الگوی عشق

20.1001.1.20088183.1394.7.2.4.3

موضوعات

• متون غنایی
• متون نظم
• نقد

عنوان مقاله [English]

A Deconctractional reading of Farhad's Carachter in Khosro and Shirin of Nizami

نویسندگان [English]

• javad dehghanian ¹
• YASER FARASHAHI NEJAD ²

¹

² STUDY

چکیده [English]

khosrow and Shirin are historical characters but just a vague trace of Farhad is remained in some texts and his historical position is slippery and doubtful. On the other hand, he has an idealistic character in Nezami story which is not in line with historical narrations that are close to the Nezami age. By scrutinizing work of Khosrow and Shirin, we can find that Nezami catharsis Shirin deliberately and present a model of idealistic beloved in this way. This popular theme shows us that, in contrast with historical perception of society, Farhad plays role of only a love victim in this poem. Farhad is gimcrack of Shirin in this story and his role is a reciprocal reaction from Shirin against uncontrolled fancy of Khosrow. Farhad's love which is unilateral and pathological is described with great enthusiasm in this poem and since this kind of love has been consistent with features of Iranian society, it is accepted by common people and Farhad becomes model of lover and real inamorato. Here it is attempted to provide a new reading of this poem on the basis of conspiracy theory and demonstrate that how Farhad plays role of a predetermined victim. At last, this article tries to de-stereotype the picture of idealistic lover in Iranian culture and literature- which this poem has main role in constructing and forming it.  
Keywords: Nezami, Shirn Catharsis, Farhad, Conspiracy Theory, Love approch.

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: Nezami
• Shirn Catharsis
• Farhad
• Conspiracy Theory
• Love approch