دلایل اجتماعی گرایش ایرج میرزا به ادب غنایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه آزاد اسلانی واحد دورود

چکیده

چکیده
اززمانیکه نخستین باریونانیان انواع ادبی رابه چهارنوع حماسه، غنا، ادب تعلیمی و نمایشی تقسیم کرده اند، هزاران سال می گذرد؛ البته قرن ها گذشت تا فرمالیست های روس در قرن بیستم، نوع حماسه رامربوط به دوران طفولیت جوامع بشری و نوع غنارامرتبط بادوران جوانی آن بدانند. اکنون با ید دیدآیابین طبقه اجتماعی آفریننده اثر و گرایش به هریک از این انواع ادبی رابطه ای وجود دارد؟این پرسشی است که این مقاله درصدد پاسخ به آن است.
ایرج میرزا یکی از برجسته ترین شاعران دوره مشروطه است که البته به لحاظ پایگاه اجتماعی با دیگر شاعران این دوره متفاوت است. تعلق او به طبقه اشراف ساختار و محتوای شعر او را از دیگر شاعران این دوره متفاوت می کند در این مقاله از منظری ویژه برخی جنبه های شعر او را نقد می کنیم.
آن منظر ویژه ، بهره بردن از «ساختارگرایی تکوینی» است؛ ساختارگرایی تکوینی عنوان روش «لوسین گلدمن» است.در این روش ساختار اثر ادبی متأثر از طبقه اجتماعی است که شاعر به آن تعلق دارد وهر طبقه اجتماعی ذیل سه محور جهان بینی خالق اثر، طبقه اقتصادی و کارکرد تاریخی آن طبقه بررسی می شود. بنابراین طبقه اجتماعی وتعاریف واجزای آن به طور کلی وبه ویژه درموردایرج مورد بررسی قرار گرفته است.سپس تأثیر آن بر زبان شعر او بازنموده شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

what is The social reasons of Iraj S tendedsy Toward lyrique

چکیده [English]

Since antiquity, literary genres have been classified by Greeks into four kinds: epic, lyric, dramatic and didactic literature. It took a long time before new ideas were put forward by Russian formalists in the 20th century: they believed that epics belonged to infantile societies and lyrics came into fashion in adolescent societies. Now, the question is whether or not we can trace any relationships between the social class of poets and their preference for certain literary genres. This research is an effort to find an answer for this question by borrowing from Goldman who relies upon "Genetic structuralism" in his analyses. Literary works are structured by the poets' social class. Each social class will be analyzed in terms of the ideology, economic status, and historical function. Īraj Mīrzā is one of the greatest poets of the Constitutional Era. Compared to his contemporaries, he had a particular social standing due to his aristocratic background and therefore his poems were different from those of other poets who frequented literary coteries at the time. In this research, social class, its definitions and components have been examined in general and Īraj Mīrzā has been contextualized in particular to lay bare the influence of social factors upon his poetic landscape.
Keywords: Social Class, Historical Function, Economics, Verbal Combination, Structure in Poem.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keyterm: social class
  • historical function of social class
  • econe Omics
  • verbal combination
  • structure in poem
 آدمیت، فریدون. (1351). اندیشه‌ی ترقی و حکومت قانون، عصر سپهسالار. تهران: خوارزمی.
ــــــــــــــــ (1357). اندیشه‌های میرزا آقاخان کرمانی. تهران: پیام.
ــــــــــــــــ (1349). اندیشه‌های میرزا فتحعلی آخوندزاده. تهران: شرکت سهامی خوارزمی.
ــــــــــــــــ (2535). ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران. تهران: پیام.
آریان‌پور، امیرحسین. (1354). جامعه‌شناسی هنر. تهران: دانشگاه تهران، انجمن کتاب دانشجویان.
آرین‌پور، یحیی. (1372). از صبا تا نیما. تهران: زوار.
آکوف، آلن و تایلر. (1354). پنج دیدگاه در کشمکش‌های اجتماعی. تبریز: نوبل.
ایرج میرزا. (1352). دیوان اشعار. تصحیح محمدجعفر محجوب، تهران: اندیشه.
بهار، محمدتقی. (1382). دیوان اشعار. (بر اساس نسخه‌ی چاپ 1344) تهران: آزادمهر.
پوینده، محمدجعفر. (1377). درآمدی بر جامعه‌شناسی ادبیات. مجموعه مقاله. تهران: نقش جهان.
چیمه، محمداختر. (1352). «کلامی درباره‌ی ایرج  شیرین سخن». یغما. سال 26، تهران: مهر
دهباشی، علی. (1387). شرح آثار و احوال ایرج میرزا. تهران: اختران.
روزبه، محمدرضا. (1381). ادبیات معاصر ایران (شعر). تهران: روزگار.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1380). ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت. تهران: سخن.
ـــــــــــــــــــــــــ. (1354). «درآمدی بر انواع ادبی». رشد ادبیات، سال 24، شماره‌ی 33و34، ص19.
شمیسا، سیروس. (1381) . انواع ادبی. تهران: فردوس.
طبری،  احسان. (1358). برخی بررسی‌ها در باره‌ی جهان بینی‌ها و جنبش‌های اجتماعی در ایران. تهران: آلفا.
کسروی، احمد. (1340). تاریخ مشروطه‌ی ایران. تهران: امیرکبیر.
کینگ، ساموئل. (1346). جامعه‌شناسی. ترجمه‌ی مشفق همدانی، تهران: امیرکبیر .
گلدمن، لوسین. (1357). فلسفه و علوم انسانی. ترجمه‌ی حسین اسدپور پیرانفر،  تهران: جاویدان.