نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علی اکبر احمدی دارانی ¹
• اکرم هراتیان ²

¹ دانشگاه اصفهان

² دانشگاه آزاد خوراسگان

چکیده

          دکتر علی‌اکبر احمدی دارانی*                  اکرم هراتیان*^*
             دانشگاه اصفهان                  دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان
 
چکیده
حافظ در برخی از شعرهای خود، از ترکیب‌ها و مضمون‌های رایج در نامه‌های دیوانی و اخوانی بهره گرفته است. این ترکیب‌ها و مضمون‌ها به صورتی ثابت، در نامه‌های دیوانی و اخوانی پیش از روزگار حافظ و هم‌زمان او، تکرار می‌شده ‌است و اگر نمونه‌هایی از آن‌ها در شعر فارسی پیش از حافظ یافت شود، در ضمن نامه‌های منظوم است. در این نوشتار، تمام منشآت و نامه‌های در دسترس و شیوه‌نامه‌های نگارش نامه‌های دیوانی و اخوانی پیش از روزگار حافظ تا زمان او را بررسی کرده‌، سابقه‌ی کاربرد این ترکیب‌ها و مضمون‌ها را در این نامه‌ها نشان داده‌ایم. حافظ آگاهانه و با ظرافت، از این ترکیب‌ها و مضمون‌ها بهره‌ برده است که این امر نشان‌گر آشنایی حافظ با نامه‌های دیوانی و اخوانی است.
 
 
* استادیار زبان و ادبیات فارسی aliakbar_ahmadidarani@yahoo.com (نویسنده‌ی مسئول)
** مربّی زبان و ادبیات فارسی akramharatian@yahoo.com
تاریخ دریافت مقاله: 22/3/89             تاریخ پذیرش مقاله: 7/12/89

کلیدواژه‌ها

• آرزومندی . ارباب . پیک دوانیدن. تهنیت صحّت  . حافظ . حرز جان. حسبه‌لله. رونق کارخانه. ضمیر منیر

20.1001.1.20088183.1390.3.2.1.2

عنوان مقاله [English]

Tracing some Compounds and Themes of Hafez’ Poetry in Divani & Ekhvani Letters

چکیده [English]

 

A. Ahmadi Darani* A. Haratian*^*

             Esfahan University                 Islamic Azad University,
                                                      Khorasgan Branch
 
Some poems of Hafez are characterized by the presence of compounds and themes which are prevalent in Divani (official) and Ekhvani (friendly) letters. These features, borrowed from the letters written in verse can be seen in pre-Hafez poetry, too. In this article, all Monshaat (letters) and manusals for writing Divani and Ekhvani letters before Hafez up to his time have been studied; moreover, the history of using the compounds and themes in such letters has been presented. Hafez’s conscious and delicate use of these compounds and themes shows that he was familiar with Divani and Ekhvani letters.
 
*Assistant Prof. of Persian Language & Literature, aliakbar_ahmadidarani@yahoo.com
 Instructor of Persian Language and Literature, akramharatian@yahoo.com**

کلیدواژه‌ها [English]

• Key words: .Hafez
• .Letter
• .Arbab e Hajat (poor person)
• .Arezoomandi (desir)
• .Peik Davanidan (sending an envoy)
• .Dar Tahniaye sehat (congratulation for regaininghealth)
• .Herz e Jan (incantation)
• .Hesbatan Lellah(for God sake)
• .Ronagh e Karkhane (brishness of Office)
• .Zamir e monir (clair voyance)