نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• عبداله واثق عباسی

دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

سعدی شیراز و سعدی هند
 
دکتر عبدالله واثق عباسی*
دانشگاه سیستان و بلوچستان
 
چکیده
«امیر نجم‌الدین حسن بن علاء سجزی دهلوی» از پارسی‌گویان ممتاز دیار هند است. این شاعر و نویسنده‌ی برجسته، ‌اندکی پس از سعدی ظهور کرد. تأثیر‌پذیری امیرحسن از سعدی شیراز- به ویژه در غزل- تا بدان پایه است که با وجود شاعری برجسته چون امیرخسرو دهلوی (طوطی هند)، به «سعدی هند» شهرت می‌یابد. در حقیقت تأثرات امیرحسن از شیخ شیراز، جنبه‌های مختلف: واژگانی، ترکیب‌سازی، زیباشناختی، عروضی، اشتراک در اندیشه، عاطفه، مضامین و بن‌مایه‌های شعری آنان را دربرمی‌گیرد. اگرچه غزل روشن، روان و گرم امیرحسن غزل طربناک، دلاویز و شورانگیز سعدی را فرایاد می‌آورد، غزل سعـدی از نظر رسایی، روانی، شیرینی، انسجام کلام و سلامت ترکیب بر غزل امیرحسن رجحان دارد. شوقی که از غزل امیرحسن زبانه می‌کشد، نشان‌گر این معناست که امیرحسن نیز چون سعدی، از شراب عشق و عرفان سرمست است و عشق همچون خون در رگ‌های غزل او جاری است و این رمز و راز ماندگاری سخن اوست. این مقاله بر آن است تا رگه‌های خویشاوندی ذوق و زبان امیرحسن و سعدی را هم در غزل‌هایی که بر یک وزن و ردیف و قافیه سروده‌اند و هم در مضامین و بن‌مایه‌های مشترک شعرشان، نشان دهد.
 
 
 
 * استادیار زبان و ادبیات فارسی vacegh@yahoo.com 
دریافت مقاله: 12/4/ 1389                    پذیرش مقاله: 23/11/1389

کلیدواژه‌ها

• امیرحسن دهلوی . سعدی . سعدی هند . شعر فارسی . غزل

20.1001.1.20088183.1390.3.2.9.0

عنوان مقاله [English]

Sa’di of Shiraz and the  Sa’di of India

چکیده [English]

Vasegh Abbasi*     

Sistan & Baluchestan University
 
Amir Najm al-Din Hasan ebne Alae Sajzi Dehlavi is one of the well-known poets of India composing poems in Persian. This famous poet and writer emerged a little after Sa’di. Amir Hasan has been influenced by Sa’di, especially in sonnets, so much that, although Amir Khosro Dehlavi--known as the Indian parrot--lived at the same, he is  known as the Sa’di of India. In fact, Amir Hasan’s works have been influenced by Sheikhe Shiraz and, hence, are similar to his poems in different respects like diction, synthesis,aesthetics, meter, thoughts expressed, feelings, themes, and motifs. Although the clear, fluid and mellow sonnets of Amir Hasan reminds us of  Sa’di’s gay, melodic and lovely sonnets, they are not comparable to Sa’di’s sonnets in terms of clarity, fluidity, mellowness, coherehce, and synthesis. The enthusiasm arising from Amir Hasan’s sonnets shows that, similar to Sa’di, he is drunk with  love and mysticism and love flows in his sonnets like blood in his veins; that is the secrect for the long-lasting popularity of Amir Hassan’s poems.. This article intends to show the similarities between the taste, styles, themes and motifs of the two poets found in their sonnets that have the same meter and rhyme.
 
 
 
 
*Assistant Prof. of Persian Language & Literature, vacegh@yahoo.com.

کلیدواژه‌ها [English]

• Key words: Sa’di
• Amir Hasan Dehlavi
• Persian poetry
• Ghazal