شیوه‌های کاربرد آیات و احادیث در مکالمه‌های حکایات گلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

سعدی درگلستان به دلایل چندی که اولین و مهم‌ترین آن همان رواج استفاده از آیات و احادیث در نثر فنی است، به گونه‌ای متفاوت به استفاده از آیات و احادیث پرداخته است.حکایت نویسی که خود نوعی داستان با ویژگی‌هایی مخصوص، خاصه در نثر و کلام سعدی است،گلستان را به صورت نثری با ویژگی‌های انواع متون داستانی درآورده است. یکی از مهم‌ترین عناصرکه در واقع از عناصر اصلی تشکیل دهنده‌ی درام بوده و درحکایات بـه ابعـادگسـترده‌ای دیـده می‌شود، دیالوگ یا مکالمه است؛ لذا آیات و احادیث، مناسب‌ترین جایی که می‌توانند درحکایات آورده شوند در خلال گفتـگوهاسـت کـه بـه گـونه‌ای کامـلاً طـبیعی در زبـان سـعدی در مــیان گفتـگوهــا آورده می‌شوند و هرگز کلام را از عادی بودن خارج نمی‌کنند. مکالمه‌های قرآنی به شکل‌های مختلف گاه از زبان شخصیت‌ها و گاه از زبان راوی بیان می‌شوندکه خود به سه شکل متفاوت در حکایات آمده است. نتیجه‌ی حاصل به روشنی بیانگر این مطلب است که، میزان کاربرد مکالمه‌های قرآنی از زبان راوی دارای بسامد بیشتری نسبت به کاربرد آن در مکالمه‌های دیگر اشخاص بوده است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Use of Qur'anic Verses and Traditions in Golestan's Dialogues

چکیده [English]

Dr. A. Amiri khorasani                        N. Fa'al
        Shahid Bahonar University, Kerman
 
Abstract
Sa'di's use of Qur'anic Verses and Traditions in Golestan's dialogues is different from his contemporaries. In Sa'di's prose, writing anecdotes has a special place and has made Golestan into a prose text with different characteristics of fiction. Dialogues are also used to make the dramatic aspect of Hekāyāt or stories in Golestan. Thus it is the best place to bring in Verses and Traditions to make them blend naturally within the text.  Qur'anic dialogues are uttered in different way through the characters and sometimes through the narrator; so they can be divided into three categories. This study shows that the narrator uses these dialogues more than the other characters.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keyword:   Sa'di  . Prose of Golestan   . Anecdote and fiction . Qur'anic Verses & Traditions  . Dialogue
  •  
قرآن کریم. (1383). ترجمه‌ی الهی قمشه‌ای، مهدی، تهران: صبا.
اگری، لاجوس. (1383). فن نمایشنامه نویسی. ترجمه‌ی دکتر مهدی فروغ، تهران: نگاه.
خزائلی، محمد. (1362). شرح گلستان. چاپ پنجم، تهران: جاویدان.
زرین‌کوب، عبدالحسین. (1385). از گذشته‌ی ادبی ایران. تهران: سخن.
سعدی، شیخ مصلح‌الدین. (1381). گلستان سعدی. به تصحیح غلامحسین یوسفی، چاپ ششم، تهران: خوارزمی.
شمیسا، سیروس. (1382). سبک شناسی نثر. چاپ هفتم، تهران: میترا.
مک کی، رابرت. (1385). ساختار داستان: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه نویسی، ترجمه‌ی محمد گذر آبادی، تهران،: هرمس.
مکی، ابراهیم. (1385). شناخت عوامل نمایش. چاپ پنجم، تهران: سروش.