بررسی تطبیقی عناصر و مضامین ایرانی و سامی در کلیات سعدی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 معلم/پرورش

2 استادیار/دانشگاه شهیدچمران اهواز

3 استاد دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

پژوهش حاضر با بررسی همه‌ی آثار سعدی بر آن است که با توجه به جریان‌های فکری عصر، محیط زندگی و روحیه‌ی او نشان دهد میزان و نوع توجه این شاعر و نویسنده‌ی اندیشمند به عناصر و مضامین هر یک از دو فرهنگ ایرانی و سامی چگونه و چه اندازه بوده است. این مقایسه‌ به لحاظ سبک‌شناسی و تعیین سطح فکری آثار سعدی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شاعران و ادیبان زبان فارسی و سبک عراقی بسیار مهم به نظر می‌رسد. به همین منظور عناصر و مضامین ایرانی و سامی در سه بخش دین و فرهنگ، اقلیم و مظاهر جغرافیایی و شخصیت‌های انسانی به صورت آماری و تطبیقی بررسی و نشان داده شده است. نتایج آماری این پژوهش گویای برتری عناصر و مضامین ایرانی در حوزه‌های یاد شده است. چنین نتیجه‌ای گواه اصالت اندیشه‌های سعدی علی رغم سفر به سرزمین‌های اقوام سامی و زندگی در دوره-ای است که گرایش وسیع به علوم اسلامی و قصص، روایات و عناصر سامی بیش از بیش موجب کم-رنگ شدن عناصر فرهنگی، اقلیمی و باورهای ایرانی می‌شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Contrastive study of Iranian and Semitic elements and contents in Sa'dis works

چکیده [English]

In this study Sa'di's concern with elements and themes in Iranian and Semitic cultures are analyzed. This study is significant due to its stylistic nature of Sa'di as an important poet of Iraqi style. Thus Iranian and Semitic elements and themes are analyzed according to three classifications of religion and culture, land and geography, and characters. The results show Iranian contents and themes are dominant in his works. Though Sa'di travelled to the lands of different Semitic nations, his works are not that much affected by the widespread tendency to Islamic studies, Semitic narratives and elements,
Keyword: S'adi, Iranian  and Elements and Theme, Semitic Elements, Comparative  Study

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key word: sadis work
  • contrstive study
  • Iranian contents and elements
  • semetic elements and contents

مراجع

الکک، ویکتور. (۱۳۸۷). «زبان عربی در ایران؛ گذشته، حال، آینده». ترجمه‌ی حیدر محلاتی، فصلنامه‌ی ادبیات تطبیقی دانشگاه آزاد جیرفت، س۲، ش۶، صص۱۵۷-۱۸۲.
الیاده، میرچا. (۱۳۷۲). رساله در تاریخ ادیان. ترجمه‌ی جلال ستاری، تهران: سروش.
حسن‌لی، کاووس. (۱۳۸۰). فرهنگ سعدی‌پژوهی. شیراز: بنیاد سعدی‌پژوهی.
حمیدیان، سعید. (۱۳۸۳). سعدی در غزل. تهران: قطره.
رستگار فسایی، منصور. (۱۳۹۵). «دلبستگی‌های حافظ به فرهنگ ایرانی». دست‌یافتنی در dr-rastegar.persianblog.ir به تاریخ بازیابی ۱۶/۹/۱۳۹۵.
زرین‌کوب، عبدالحسین. (۱۳۶۲). با کاروان حله. تهران: جاویدان.
ــــــــــــــــــــــ. (۱۳۷۹). حدیث خوش سعدی. تهران: سخن.
سعدی، مشرف‌الدین. (۱۳۸۸). کلیات سعدی. تصحیح محمدعلی فروغی، تهران: ققنوس.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (۱۳۷۰). صور خیال در شعر فارسی. تهران: آگه.
شمیسا، سیروس. (۱۳۶۶). فرهنگ تلمیحات. تهران: فردوسی.
صفا، ذبیح‌الله. (۱۳۸۱). تاریخ ادبیات ایران. ج۲، تلخیص محمد ترابی، تهران: فردوسی.
فروزانفر، بدیع‌الزمان. (۱۳۵۱). «سعدی و سهروردی» در: مجموعه‌مقالات فروزانفر، به کوشش عنایت‌الله مجیدی، تهران: دهخدا.
فروغی، حسن. (۱۳۷۷). «گلستان و بوستان سعدی». ارج‌نامه‌ی ایرج، ج۱، به کوشش محسن باقری، تهران: توس، صص۵۱۷-۵۲۶.
محقق، مهدی. (۱۳۳۸). «متنبّی و سعدی». راهنمای کتاب، س۲، ش۲، صص۲۱۶-۲۲۲.
موحد، ضیا. (۱۳۷۳). سعدی. تهران: طرح نو.
مؤید شیرازی، محمدجعفر. (۱۳۶۲). شناختی تازه از سعدی. شیراز: لوکس (نوید).
ندا، طه. (۱۳۸۹). ادبیات تطبیقی. ترجمه‌ی زهرا خسروی، تهران: فرزان.
هخامنشی، کیخسرو. (۲۵۳۵). حکمت سعدی. تهران: امیرکبیر.
یاحقی، محمدجعفر. (۱۳۶۶). «جلوه‌های شاعرانه‌ی قصص اسلامی در آثار سعدی». ذکر جمیل سعدی. ج۳. تهران: وزارت و ارشاد اسلامی، صص۳۰۱-۳۱۶.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار