هفت پیکر در نفیر نی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه هرمزگان

2 دانشگاه پیام نور

چکیده

عناصر و اصطلاحات به کار رفته در حکایتهای هفت‌پیکر، جنبهی سمبلیک و نمادین دارد و از دیدگاه‌های گوناگون، قابل تجزیه و تحلیل است. دراین مقاله، این حکایتها از دیدگاه عرفانی و سیروسلوک عارفانه، تحلیل شده است. در قصه‌ی شهر سیاهپوشان، تأکید بر صبر سالک است؛ در حکایت معشوق سرکش، استقامت در مقابل عتاب معشوق مورد نظر است. بشر پرهیزگار، بر زهد و ورع، اصرار دارد و عاشق خردمند گنبد سهشنبه، لزوم رمزگشایی را یادآور میشود؛ ماهان کوشیار، ضرورت حضور پیر و توکل بر خدا را رمز موفقیت میداند، در حکایت ششم نیز بازگشت عواقب اعمال انسان به خیروشر است و در نهایت، پاک‌دامنی قهرمان قصهی هفتم در مقابل دیو نفس، مشکلترین عقبهی این سلوک روحانی است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Haft Paikar Through the Sound of the Ney

چکیده [English]

 
 Dorri*              S.M. Kheirandish**
Hormozgan University            Payame Noor University
 
Abstract
The elements and terms used in Haft Paikar tales are symbolic and can be read from different viewpoints. In this paper, these tales are analyzed from the point of view of mysticism and spiritual path (seir o soluk).In the story of the city black dresses the emphasis is on patience.  In the tale of The Wild Beloved, Tolerating the despising beloved is the longed-for objective. The God-fearing Boshr insists on right doings and the wise beloved in the Dome of Tuesday highly believes in the importance of secret seeking. Mahan Kushyar focuses on the presence of Saint and dependence on God as the crucial keys to success. In the sixth tale, the end signifies the moral theme of meeting the consequence of one's own deed. Finally, the chastity of the hero protecting himself from the tempting soul is the most difficult end in the seventh tale.
 
 
 
* Assistant Professor of Persian Language & Literature, drdorri_3415@yahoo.com
** Assistant Professor of Persian Language & Literature, kheirandish1960@yahoo.com

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Haft Paikar
  • Nezami
  • Mysticism
  • Spiritual Path
قرآن کریم. (1374). ترجمه‌ی بهاالدین خرمشاهی، تهران: نیلوفر و جامی.
اسدی توسی، ابونصر علی‌بن‌احمد. (1386). گرشاسبنامه. تهران: دنیای کتاب.
آن مادروس. (1369). تحلیل آثار نظامی. ترجمه‌ی کامل احمدنژاد، تهران: علمی.
بیرونی، ابوریحان. (بی‌تا). التفهیم لاوایل الصناعه التنجیم. تصحیح جلال‌الدین همایی، تهران: انجمن آثار ملی.
حافظ، شمس‌الدین محمد. (1380). دیوان غزلیات. تصحیح غنی و قزوینی، تهران: صفی‌علی‌شاه.
حدودالعالم‌ من ‌المشرق‌الی‌المغرب. (1340). تصحیح منوچهر ستوده، تهران: دانشگاه تهران.
سجادی، سیدجعفر.(1362).فرهنگ لغات و اصطلاحات و تعبیرات عرفانی. تهران: طهوری.
سعدی، مصلح‌الدین. (1363). بوستان. تصحیح محمد خزایلی، تهران: جاویدان.
سعدی، مصلح‌الدین. (1363). گلستان. تصحیح محمد خزایلی، تهران: جاویدان.     
عطار نیشابوری، فریدالدین. (1383). منطقالطیر. تصحیح شفیعی کدکنی، تهران: سخن.
فردوسی، ابوالقاسم. (1388). شاهنامه. تصحیح ژول مول، تهران: الهام.    
طسوجی، عبدالله. (1328). هزار و یک شب. تهران: کتابخانه‌ی علی‌اکبر علمی.
قریب، بدرالزمان. «هفته در ایران قدیم». نامهی فرهنگستان، سال 8، شماره‌ی3، صص12-28.
کاسی، فاطمه. (1387). «تحلیل ساختاری داستان پادشاه سیاه‌پوش از منظر بارت و گرماس». ادبپژوهی، شماره‌ی5، صص190-210.
لوشر، ماکس. (1380). روانشناسی رنگها. ترجمه‌ی ویدا آبی‌زاده، تهران.
مولوی، جلال‌الدین محمد. (1372). مثنوی. تصحیح محمد استعلامی، تهران: زوار.
نخشبی، ضیا. (1372). طوطینامه. تصحیح فتح‌الله مجتبایی و غلامعلی آریا، تهران: منوچهری.
نظامی گنجوی، ابومحمدالیاس. (1380). هفتپیکر. تصحیح حسن وحید دستگردی، به کوشش سعید حمیدیان، تهران: قطره. 
واردی، زرین‌تاج. (1386). «بررسی رنگ در حکایت‌های هفت‌پیکر نظامی».  ادب‌پژوهی، شماره‌ی2، صص165-180.