نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• یحیی کاردگر ¹
• فاطمه صادقی تبار ²

¹ عضو هیأت علمی دانشگاه قم

² دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم

چکیده

صور خیال شعر شاعران نابینا، از موضوعاتی است که تاکنون مورد توجّه، نقد و بررسی قرار نگرفته است. در این مقاله، صور خیال این شاعران با توجّه به محرومیتشان از درک زیبایی‌های بصری، در روشی توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. مبنای این پژوهش دیوان شوریده شیرازی و سه دفتر منتشر شده مهین زورقی است. پرسش اصلی این پژوهش آن است که آیا میتوان برای حواس دیگری غیر از بینایی در بر ساختن صورت‌های خیالی در شعر فارسی نقشی قائل شد؟ این تحقیق با نگاهی به تأثیر حواس گوناگون بر تصاویر شعری نابینایان و میزان بهره‌گیری آنها از این حواس، سهم عناصر دیداری و غیر دیداری و لایه‌های پنهانی شعر یک نابینا و تاثیر نابینایی بر شعرشان را نقد و تحلیل کرده است. پژوهش حاضر نشان می‌دهد شاعران نابینا در به‌کارگیری مفاهیم حسی و رنگ‌ها در صور خیال، تفاوت عمده‌ای با بینایان ندارند؛ امّا برای جبران فقدان حس بینایی میکوشند از ظرفیتهای حواس دیگر بهره گیرند. از این رو بسامد برخی از عناصر خیالی چون حسآمیزی و کنایه در شعرشان بیشتر است. عدم تنوّع رنگ، برجستگی برخی اعضا چون دست و زبان و ابهام در صورخیال از ویژگیهای بارز صورخیال شعر نابینایان است.

کلیدواژه‌ها

• شاعران نابینا
• شوریده شیرازی
• صور خیال
• مهین زورقی

20.1001.1.20088183.1397.10.3.5.7

موضوعات

• نقد

عنوان مقاله [English]

A Study of Imagery in the Poetry of Blind Poets with an Emphasis on Shurideh Shirazi and Mahin Zoraqi

نویسنده [English]

• fateme sadeghitabar ²

¹

² graduated in persian language and literature from qom university

چکیده [English]

 
ABSTRACT
The imagery in poetry of blind poets is not a subject approached by critics. In this paper, the imagery used by such poets is discussed. This study focusses on divan of Shurideh Shirazi (1859-1926) and three published books of Mahin Zoraqi (b. 1965). This paper studies the visual and nonvisual imagery and the effect of blindness in the poetry of the blind. It is argued that there is not much difference in imagery of senses and colors used by the blind and not blind poets; however, the blind poets use other techniques to fill the gap such as synesthesia and irony. Some of features they use are lack of a various colors, focusing on hand and tongue and ambiguity.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: Blindness
• Shurideh Shirazi
• Imagery
• Mahin Zoraqi