شعر پژوهی(بوستان ادب)

مجله علمی پژوهشی شعرپژوهی (بوستان ادب) دانشگاه شیراز

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

تعهد به پویاییِ اخلاق تعهد؛ مطالعه جامعه‌شناختی اشعار قیصر امین‌پور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار بخش جامعه شناسی و برنامه ریزی اجتماعی دانشگاه شیراز. ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه شیراز. شهر شیراز، ایران

3 استادیار بخش جامعه‌شناسی و برنامه ریزی اجتماعی دانشگاه شیراز

چکیده

بازنمایی جامعه در ادبیات ایران، پس‌ از انقلاب 57، اشکال جدیدتری به خود گرفت. مسئله «تعهد» که از مفاهیم کلیدی انقلاب اسلامی بود، به‌زودی به شاخصی برای داوری آثار ادبی تبدیل شد، بااین‌وجود حتی تا به امروز اغلب پاسخ‌ها به پرسش‌هایی از قبیل ادبیات در قبال چه چیزی باید تعهد داشته باشد؟ شاعر متعهد کیست؟ و ... چندان شفاف نبوده‌اند. در این پژوهش، برای واکاوی چیستی «تعهد در ادبیات»، اشعار قیصر امین‌پور مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. این پژوهش تعهد در ادبیات را در دو وجه عمده‌ی «تعهد اجتماعی» و «تعهد ادبی» پی گرفته است. رویکرد این پژوهش کیفی و روش آن میمه‌سیس است. مطالعه هم‌زمان اشعار قیصر امین‌پور و بستر اجتماعی شکل‌گیری آن‌ها، این بینش را فراهم آورد تا اشعار این شاعر در سه دوره‌ی «بودن برای دیگری»، «بودن بدون دیگری» و «بودن کنارِ دیگری» دسته‌بندی شوند. پس از تحلیل تعهد ادبی و تعهد اجتماعی در هرکدام از این دوره‌ها، نتیجه گرفته شد که تعهد قیصر امین‌پور امری پویا و در هر دوره متغیر بوده است، و از‌همین‌رو قیصر که از ابتدا شاعری متعهد بوده، توانسته تا انتها شاعری متعهد باقی بماند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Sociological Study of Qeisar Aminpoor’s Poetry with regards to Ethics

نویسندگان [English]

  • Jahangir Jahangiri 1
  • Mohammad Hassan Heidarian 2
  • Mansour Tabiee 3

1 Associate Professor of Sociology, faculty of Sociology and Social Planning Department, Shiraz University, Shiraz, Iran.

2 Master student of Sociology, Shiraz University. Shiraz. Iran.

3 Assistant Professor, Sociology and Social Planning Department, Shiraz University, Shiraz, Iran.

چکیده [English]

A Sociological Study of Qeisar Aminpoor’s Poetry with regards to Ethics
Abstract 
In this study, Qeisar Aminpoor’s poetry are studied in order to explore the subject of “commitment in literature”. This paper considered “commitment in literature” from two aspects of “social commitment” and “literary commitment”. The approach of this research is qualitative and its method is mimesis. A study of Qeisar Aminpoor’s poetry within the social context provides an insight that his poems can be categorized into three periods: “being for the others” “being without the others” and “being beside the others”.  It is argued that Qeisar Amin'poor‘s commitment is dynamic and changeable in any period. Therefore, he was a committed poet from the beginning and he stayed committed up to the end. 
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Ethics
  • Social Commitment
  • Literary Commitment
  • Sociology of Literature
  • Committed Literature
  • Qeisar Aminpoor
مراجع
ابطحی، سیدحسین. (1376). «الگوی تصمیم‌گیری بر مبنای اخلاقیات». مدیریت و توسعه، دوره­ی 11، شماره­ی 1، صص 45-54.
اقتصادی‌نیا، سایه. (1386). «مروری بر کارنامه‌ی شعر قیصر امین‌پور». نامه­ی فرهنگستان، دوره­ی 9، شماره­ی 4، صص138-149.
اکبریانی، محمدهاشم. (1381). «شاعر دهه­ی شصت و هفتاد نتوانست شاعر دهه­ی هشتاد می‌تواند». کارنامه، شماره­ی 28، صص 42-46.
امین‌پور، قیصر. (1388). مجموعه­ی کامل اشعار قیصر امین‌پور. تهران: مروارید.
براهنی، رضا. (1371). طلا در مس: در شعر و شاعری. ج 1، 2 و 3، تهران: مؤلف.
بهره‌ور، مجید، نیک‌خواه، مریم. (1390) «جنگ و کودکی در آثار قیصر امین‌پور». ادبیات پایداری، دوره­ی 3، شماره­ی 5، صص 47-76.
چلبی، مسعود. (1375). جامعه‌شناسی نظم (تشریح و تحلیل نظری نظم اجتماعی)، تهران: نی.
ربانی، جعفر. (1391). «معلمان بزرگ ایران: قیصر امین‌پور 1338-1386». رشد معلم، دوره­ی 31، شماره­ی 2، صص8-11.
رسولی، حجت. (1384). «معیار تعهد در ادبیات». پژوهشنامه­ی علوم انسانی، شماره­ی 45 و 46، صص73-82.
روحانی، مسعود و عنایتی قادیکلایی، محمد. (1391) «تحلیل زیباشناختی ساختار آوایی شعر قیصر امین‌پور». فصلنامه­ی زبان و ادبیات فارسی، دوره­ی 20، شماره­ی 73، صص99-128.
شکارسری، حمیدرضا. (1385). «شاعری نه برای تمام فصول». شعر، شماره­ی 47، صص 57-62.
صالحی، پریسا و نیکوبخت، ناصر. (1391). «واژه‌گزینی‌های شعری قیصر امین‌پور از منظر تحلیل گفتمان انتقادی». پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شماره­ی 24، صص 75-99. 
صرفی، محمدرضا، هاشمی، سیدرضا. (1389). «دفاع مقدس، تعهد و تحول در شعر قیصر امین‌پور». ادبیات پایداری، دوره­ی 2، شماره­ی 3، صص 323-346.
صلاحی‌مقدم، سهیلا. (1389). «نوآوری در شعر قیصر امین‌پور». پژوهشنامه­ی زبان و ادبیات فارسی، دوره دوم، شماره 6، صص 133-160.
ضیائی، حسام، صفایی سنگری، حسام. (1389). «بررسی جامعه‌شناختی گفتمان‌های شعری دهه‌ی دوم پس‌ از انقلاب اسلامی (1367-1376 هـ.ش)». فصلنامه­ی مطالعات ملی، دوره­ی 11، شماره­ی 4، صص 153-176.
طاهری، قدرت‌اله. (1387). «نگاهی به جریان‌های شعری فعال در عصر انقلاب اسلامی». کتاب ماه ادبیات، دوره­ی 2، شماره­ی 22، صص28-41.
علوی‌مقدم، مهیار. (1383). «شاعر متعهد کیست و شعر متعهد چیست؟». فصلنامه­ی تخصصی ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، شماره­ی 3 و 4، صص 9-16.
فاضل، سید ابوتراب. (1378). «ریشه‌یابی مهم‌ترین چالش‌های انقلاب اسلامی ایران در دهه‌ی سوم». پژوهشنامه­ی متین، دوره­ی 1، شماره­ی 3، صص 247-278.
فتوحی، محمود. (1387). «سه صدا، سه رنگ، سه سبک در شعر قیصر امین‌پور». ادب‌پژوهی، دوره­ی 2، شماره­ی 5، صص 9-30.
فرامرز قراملکی، احد. (1387). درآمدی بر اخلاق حرفه‌ای. تهران: سرآمد.
فلیک، اووه. (1391). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه­ی هادی خلیلی، تهران: نی.
فیروزیان، مهدی و عظیمی‌پور، نسیم. (1392). «مفهوم مرگ نزد «قیصر امین‌پور» در دوره­ی نخست شاعری». پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شماره­ی 30، صص 49-73. 
گرجی، مصطفی. (1389). «چشم‌های نگران آینه تردیدند؛ بررسی و تحلیل حیرت و سرگردانی انسان معاصر در نگاه قیصر امین‌پور». ادب و زبان، دوره­ی جدید، شماره­ی 28، صص 317-337.
گرجی، مصطفی و آزاد، هاجر. (1392). «تحلیل مفهوم انتقادهای اجتماعی، فلسفی و سیاسی در مجموعه­ی اشعار قیصر امین­پور». پژوهش زبان و ادب فارسی، شماره­ی 30، صص 149-169.
گرجی، مصطفی و میری، افسانه. (1388). «بررسی و تحلیل نام‌های اشعار قیصر امین‌پور». جستارهای ادبی، دوره­ی 42، شماره­ی 4، صص79-104.
محمدی، علی و زارعی، جمیله. (1388). «بررسی و تحلیل آرایه­ی تشخیص در سروده‌های قیصر امین‌پور». متن‌پژوهی ادبی، دوره­ی 13، شماره­ی 41، صص 105-127.
مرتضوی، جمال‌الدین و نجفی بهزادی، سجاد. (1390). «بررسی و مقایسه‌ی صور خیال در شعر حسین منزوی و قیصر امین‌پور». فصلنامه­ی زبان و ادبیات فارسی، شماره­ی 70، صص 167-196. 
نادری، اسماعیل، روشن، محمدمهدی و نعمان انق. (1392). «دغدغه‌های اجتماعی شعر قیصر امین‌پور». پژوهش‌های ادبی و بلاغی، دوره­ی 2، شماره­ی 1، صص 81-89.
نراقی، آرش. (1392). مدارا و مدنیت (مقالاتی در باب اخلاق اجتماعی). تهران: نگاه معاصر.
نظرچوب ‌مسجدی، مریم. (1392). «پیوند حماسه و عرفان در اشعار قیصر امین‌پور». ادبیات پایداری، دوره­ی4، شماره­ی 8، صص 221-236.
نظری، ماه. (1389). موسیقی اشعار قیصر امین‌پور. دهخدا، شماره­ی 5، صص 137-165.
نیک‌منش، مهدی و مقیمی، فاطمه. (1388). «روش پایان‌بندی در شعر قیصر امین‌پور». ادب‌پژوهی، دوره­ی 3، شماره­ی 7 و 8، صص 101-123.
یعقوبی جنبه‌سرایی، پارسا. (1391). «بار تعلیمی جریان‌های شعر متعهد فارسی». پژوهشنامه­ی ادبیات تعلیمی، شماره­ی 15، صص 177-198.
یوسفی، علی؛ فرهودی‌زاده، مارینا و لشکری دربندی، مرضیه. (1391). «فشار هنجار تعهد اجتماعی در ایران». جامعه‌شناسی کاربردی، دوره­ی 23، شماره­ی 2، صص 179-192.
شعر پژوهی(بوستان ادب)
دوره 10، شماره 3 - شماره پیاپی 37
آذر 1397
صفحه 25-46
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار