تحلیل و نقد تصحیح دیوان مشتاق اصفهانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه اصفهان

چکیده

میرسیّد علی مشتاق اصفهانی از شاعران بنام قرن دوازدهم و از تأثیرگذاران مکتب بازگشت است. روی‌گردانی از سبک هندی که همزمان با دورة فترت صفویان بود، زمینه‌ای را برای مشتاق و دوستانش فراهم کرد تا شیوة شاعران گذشته را بازآفرینی کنند. مشتاق کاروان سالار شد و گروهی از شاعران هم‌عصرش نیز با او همگام شدند. وی که از شاعران سبک عراقی تأثیر پذیرفته در قالب‌های غزل، قصیده، رباعی، ترجیع‌بند و ترکیب‌بند طبع‌آزمایی نموده‌ است. تصحیحی که حسین مکّی در سال 1320 ش. از دیوان او منتشر کرده‌ است، تنها متن نصحیح شده از اشعار اوست. مصحِّح سه نسخه از جمله نسخة سعید نفیسی و اقبال آشتیانی را مقابله و مقایسه نموده؛ در حالی‌که بیش از بیست نسخه از این دیوان وجود دارد که مکّی آنها را مدّ نظر نداشته است. در این پژوهش سعی شده با نقد این اثر اشکالات وزنی، دستوری و چاپی که از مقابله با نسخه‌ها به دست آمده است، ارائه گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

criticizing and analyzing correction Moshtaq e Isfahani Divan

نویسندگان [English]

  • Mahboubeh Majidinia
  • aliakbar ahmadidarani
univresity of Isfahan
چکیده [English]

Mir Sayyed Ali Moushtag Esfahani is a poet of the twelfth century and is a follower of the school of return. A romantic Indian style, which coincided with the Safavid period, provided a platform for enthusiastic friends and friends to recreate the way of the past poets. He became enthusiastic about the caravan and a group of her contemporary poets joined him. He has been influenced by Iraqi style poets in Ghazal, Ode, Ruba'i, Prehistory and Composition. Correction that Hussein Maki was in 1320. It has been published, the only text is correcting his poems. Corrected the three versions, including the version of the late Saeed Nafisi and Iqbal Ashtiani, while there are more than twenty copies of this Divan that did not consider their correctors. In this research, we tried to critically evaluate the effects of weights, grammatical and print errors that were obtained from the version of the editions.
Keywords: Farsi Poetry, Literary return, Correction, Moushtag Esfahani, Hossein
Maki.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "bazgafhte adabi"
  • "correction"
  • "Moshtaqe Isfahani"
  • "hossein makki"
  • verse of persian"

مراجع

احمدی­پوراناری، زهره و همکاران. (1389). «بررسی تخلص در غزل­های نظیره­وار دوره­ی بازگشت ادبی».  فنونادبی،سال 2، شماره­ی 1، صص 31- 48.
آذربیگدلی، لطفعلی­خان. (1366). دیوان اشعار. به اهتمام حسن سادات­ناصری و غلامحسین بیگدلی، تهران: چاپ علمی.
__________________. (1377). تذکره­ی آتشکده. تهران: روزنه.
بهار، محمدتقی. (1382). سبک­شناسی. ج3، تهران: امیرکبیر.
 بیانی، مهدی. (1363). احوال و آثار خوشنویسان. تهران: علمی.
جمال‌زاده، سیّد‌محمّد‌علی. (1350). «مشتاق اصفهانی». مجله‌یکاوه (مونیخ آلمان)،شماره‌ی 35، صص 118-120.
حافظ، شمس‌الدین­محمد.(1375). دیوان اشعار. به تصحیح علامه قزوینی و قاسم غنی، تهران: داد.
خاتمی، احمد. (1374). پژوهشی در نثر و نظم دوره­ی بازگشت ادبی. تهران: پایا.
خاتمی، احمد؛ امن­خانی، عیسی و علی­مددی، منا. (1388). «نگاهی به چرایی بازگشت ادبی ازمنظر نظریه­ی گفتمان فوکو». تاریخ ادبیات دانشگاه تهران، شماره­ی3/60،صص73- 88.
خاقانی، بدیل­بن­علی.(1316). دیوان قصاید. به تصحیح و تحشیه­ی علی عبدالرسولی، تهران: چاپخانه­ی سعادت.
دنبلی، عبدالرّزاق بیگ (1349). تجربه‌الاحراروتسلیه‌الابرار. به تصحیح و تحشیه‌ی حسن قاضی طباطبایی، ج 1، تبریز: چاپخانه‌ی شفق.  
دهخدا، علی‌اکبر.(1373). لغتنامه. تهران: دانشگاه تهران.
زرّین‌کوب، عبدالحسین.(1367). سیری در شعر فارسی. تهران: نوین.
سعدی، مصلح­بن­عبدالله.(1377).دیوان اشعار. به‌کوشش خلیل خطیب­رهبر، تهران: مهتاب.
صبا، محمدمظفرحسین.(1343). تذکره­ی روز روشن. به تصحیح و تحشیه­ی محمدحسین رکن‌زاده­ی آدمیت، تهران: رازی.
علی­اصغری، محمود. (1389). «جایگاه دوره­ی بازگشت در سبک­شناسی». مجله­ی رشد آموزش زبان و ادب­فارسی، شماره­ی 96، صص 4- 9.
قاجار، محمود­میرزا. (1346). سفینه­المحمود. به کوشش عبدالرسول خیامپور، تبریز: شفق.
کی­منش، عباس. (1335). «انجمن­های ادبی از آغاز شعر فارسی دری تا سال 1335». مجله­ی دانشکده­ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، شماره­ی176، صص61-80.
گرجی، احمد، متخلص به اختر. (1343). تذکره­ی اختر. ج1، به کوشش عبدالرسول خیامپور، تبریز: بی‌نا.
مشتاق اصفهانی، میرعلی.(1320). دیوان. تهران: مروج.
منزوی،احمد.(1350). فهرست نسخه‌های خطی فارسی. تهران: مؤسسه­ی فرهنگی منطقه‌ای.
مهدوی، مصلح‌الدین (1384). دانشمندانوبزرگاناصفهان. ج2، اصفهان: گلدسته.
همایی، جلال‌الدّین (1347). «صفحه‌ای از تاریخ اصفهان قرن (11-14)». مجلّه‌یوحید، شماره‌ی 52،  صص 332-339.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار