تحلیل گفتمان «قصیده‌ی در‌از راه رنج تا راه رستاخیز» با الگوی لاکلائو و موف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی تمام وقت گروه زبان و ادبیات فارسی ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد آستارا، دانشجوی دکتری زبان وادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی

2 استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی تهران

چکیده

 
مقاله‌ی پیش رو، شعر روایی «قصیده‌ی دراز راه رنج تا رستاخیز» کسرایی را با رویکرد تحلیل گفتمان لاکلائو و موف بررسی و تحلیل می‌کند تا ستیز اجتماعی و هویت سوژه‌ها را به لحاظ کسب قدرت در دل گفتمان دهه‌ی پنجاه شمسی روشن سازد. جایگزینی دالِ «ملّت»، به جای «امّت» و برجسته‌سازی آزادی و برابری در ستیز با گفتمان مسلط، برآمده از شگرد و ساختار گفتمان انتقادی کسرایی‌ است. هدف پژوهش حاضر معرفی گفتمان سیاوش کسرایی در ستیز با گفتمان مسلط زمانه است و چگونگی شکل‌گیری و خلق سوژه از سوی گفتمان‌ها، سؤال اصلی این پژوهش محسوب می‎شود. مهم‌ترین یافته‌ی این پژوهش همانا شگرد گفتمانی کسرایی، یعنی برجسته‌سازی و وجه استعاری گفتمان است که در شرایط بحران اجتماعی، چهره‌ای آرمانی از گفتمان خودی در برابر آن دیگری ارائه می‌کند. وجه هنری و شاعرانه‌ی این شعر، به دلیل برجستگی سویه‌ی ایدئولوژیک و سیاسی آن، برجسته نیست.
 


 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Discourse Analysis of "The Long Ode to Suffering to the Resurrection", Based on the Laclau’s and Mouffe’s Critical Theory

نویسندگان [English]

  • Hafez Sadeghpoor 1
  • mohammad parsanasab 2
1 Department of Persian Language and Literature, Astara Branch, Islamic Azad University, Astara, Iran Student of Ph.D.Persian languages and literature Kharazmi University
2 professor, Persian languages and literature Kharazmi University Tehran
چکیده [English]

 
Abstract
The present article examines Siavash Kasrai's narrative poem "The Long Ode to Suffering to the Resurrection" employing the critical approach given by Laclau and Moff. It is to show the social conflict and the issues prominent in terms of gaining power in the discourse of the fifties. Substituting the status of " Ummah " for " nation ", together with emphasizing freedom and equality in the struggle against the dominant discourse, is the technique of the critical discourse employed by Kasrai. The main purpose of this study is to introduce the discourse of Siavash Kasraei which is in conflict with the dominant discourse of the time as well as the way issues (concepts) are formed and created by discourse. The most remarkable finding of this research is the discursive techniques used by Kasrai, i.e. highlighting discourse and focusing on metaphorical aspect of discourse, which during social crisis presents ideal images of 'we' against 'others'. The artistic and poetic aspects of this poem are overshadowed by its ideological and political aspect.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: discourse analysis
  • narrative poem
  • A Long ode of Suffering to Resurrection
  • Kasrai

مراجع

آبراهامیان، یرواند. (1384). ایران بین دو انقلاب. ترجمه‌ی احمد گل‏محمدی، محمد ابراهیم فتاحی، تهران: نشر نی.
آشوری، داریوش.(1373). دانشنامه‌ی سیاسی (فرهنگ اصطلاحات و مکتب‌های سیاسی). تهران: مروارید.
بیمن، ویلیام.(1381). زبان، منزلت و قدرت در ایران. ترجمه‌ی رضا ذوقدارمقدم، تهران: نی.
پردل، مجتبی.(1390). بررسی منتخبی از غزلیات حافظ براساس نظریه­ی گفتمان لاکلائو و موف. پایان‌‌نامه­ی کارشناسی­ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
تاجیک، محمد.(1383). گفتمان، پادگفتمان و سیاست. تهران: مؤسسه­ی تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
حاجتی، سمیه؛ صفایی سنگری، علی.(1392). «تحلیل اجتماعی-شناختی اشعار احمد مطر و سیاوش کسرایی». مجله­ی زبان و ادبیات عربی، سال5، شماره­ی9، صص45-79.
دانشنامه­ی جهان اسلام.(1393). «حزب توده ایران». زیر نظر غلامعلی حداد­عادل، ج13، تهران: بنیاد دائره‌المعارف بزرگ اسلامی.
داودی مقدم، فریده.(1392). «تحلیل نشانه - معناشناختی شعر «آرش کمانگیر» و «عقاب» تحول کارکرد تقابلی زبان به فرایند تنشی». جستارهای زبانی، دوره­ی4، شماره­ی1 (13)، صص105-124.
رویانی، وحید؛ حاتمی­نژاد، منصور.(1393). «آرش کمانگیر و میدان ادبی ایران». نقد ادبی، سال7، شماره­ی26، صص67-89.
سلطانی، علی‌اصغر.(1383). «تحلیل گفتمان به‌مثابه نظریه و روش». علوم سیاسی، ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺑﺎﻗﺮﺍﻟﻌﻠﻮﻡ(ﻉ)، شماره‌ی28، صص153-180.
عرب یوسف­آبادی، فائزه.(1396). «تحلیل گفتمان انتقادی مکتوبات حلّاج بر مبنای الگوی لاکلائو و موف». جستارهای زبانی، دوره­ی8، شماره­ی6، صص1-21.
فرکلاف، نورمن.(1379). تحلیل انتقادی گفتمان. ترجمه­ی فاطمه شایسته پیران، تهران‌: مرکز‌ مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
قمری، داریوش.(1380). تحول ناسیونالیسم در ایران 1332-1320. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
کسرایی، سیاوش.(1378). مجموعه اشعار؛ از آوا تا هوای آفتاب. تهران: نگاه.
کسرایی، محمدسالار؛ پوزش­شیرازی، علی.(1388). «نظریه­ی گفتمان لاکلا و موفه، ابزاری کارآمد در فهم و تبیین پدیده‌های سیاسی». فصلنامه‌ی سیاست، دوره‌ی39، شماره‌ی3، صص339-360.
لاکلائو، ارنستو؛ موف، شانتال.(1392). هژمونی و استراتژی سوسیالیستی به‌سوی سیاست دموکراتیک رادیکال. ترجمه‌ی محمد رضایی، تهران: ثالث.
لنگرودی، شمس.(1377). تاریخ تحلیلی شعر نو، ج3، تهران: مرکز.
مقدمی، محمدتقی.(1390). «نظریه‌ی تحلیل گفتمان لاکلا و موفه و نقد آن». فصلنامه‌ی معرفت فرهنگی اجتماعی، سال2، شماره‌ی2، صص91-124.
ملک‌زاده، مهدی.(1362). تاریخ انقلاب مشروطیت ایران. تهران: انتشارات علمی.
یورگنسن، ماریان، فیلیپس، لوئیز.(1392). تحلیل گفتمان. ترجمه­ی هادی جلیلی، تهران: نگاه.
Laclau, E, (1990). New Reflections on the Revolution of our Time, (London: verso).
Laclau (Ed), (1994). The Making of Political Identities,( London: verso).
Laclau, E, Mouffe (1996). Emancipation ( s ), (London: Verso).
Laclau E,& Mouffe C. (1985  [2001]).  Hegemony and Socialist  Strategy: Towards  a  Radical Democratic Politics. London: Verso.
Mouffe   C. (2008).   Critique   as   Counter-Hegemonic   Intervention.   Transversal   multilingual webjournal. Vienna: European Institute for Progressive Cultural Policies. Retrieved 18 Sept 2012: 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار