تشابهات صوری ادبیات سوررئالیستی درتذکرﺓ الاولیای عطار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

در این نوشتار؛ تلاش شده است تا نشانه‌های سوررئالیسم و اصول آن در نوشته‌ی ارزش‌مند عطار در تذکرﺓالاولیا، نشان داده شود. البته پژوهش‌هایی از این دست که مربوط به دو حوزه‌ی فرهنگی و دو عصر مختلف است، گاه ناهم‌خوانی‌هایی دارد که بر اهل فن، پوشیده نیست. به رغم آگاهی از این نکته که جغرافیای ظهور سوررئالیسم غرب امروز بوده است و خواست‌ها و خاستگاه‌های متفاوتی با قلمرو معرفتی عطار دارد، نشانه‌هایی را می‌توان در آثار عطار یافت که با اصول سورریالیست‌ها تا حدی قابل تفسیر است؛ مانند هزل، امر شگفت و جادو، خواب و رویا، نگارش خودبه‌خودی، جنون و دیوانگی و تصادف عینی. برآنیم تا به اجمال و به‌روش تحلیل و توصیف متن تذکرةالاولیا، این ویژگی‌ها را در آن بیابیم.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Superficial Similarities of the Surrealist Literature in Attar’s Tazkarat-Al Olia

چکیده [English]

 

Khalili Jahantigh*   F. Teimouri Fathi**

  Sistan & Balouchestan University       science & Research Berench Islamic
                                                                           Azad University  of Zahedan
Abstract
The present article tries to show motifs and conventions of surrealism in Attar’s precious work, Tazkarat al- Olia. It should be said, of course, that researches for such a work dealing with two different cultural realms, sometimes show differences known to the learned people. Despite the awareness of the point that the origin of surrealism has been the Modern West, and in spite of the fact that it bears demands and origins different from Attar’s cognitive realm, there can be found motifs in Attar’s works which are, to some extent, interpretable based on the principles of the surrealists, such as witticism, wonderful matter and magic, dream, automatic writing, insanity and madness, and objective concurrence. The study tries to explore briefly these characteristics in Tazkarat al- Olia using descriptive-analytic method.
 
 
 
* Associate Professor of Persian Language & Literature, shahnameh1390@yahoo.com
** Ph. D. Candidate of Persian Language & Literature, teymori7795@yahoo.com

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Dream
  • Ecstatic expression
  • Insanity
  • Miracles
  • Surrealism
  • Tazkarat al-Olia

مراجع

آرین‌پور، امیرحسین. (1357). فرویدیسم (با اشاراتی به ادبیات و عرفان). تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.
آل‌احمد، مصطفی. (1377). سوررئالیسم، انگاره‌ی زیبایی‌شناسی هنری. تهران:‌ نشانه.
احمدسعید، علی. (1380). تصوف و سوررئالیسم. ترجمه‌ی حبیب‌الله عباسی، تهران: روزگار.
احمدی، بابک. (1376). چهار گزارش از تذکرة الاولیا. تهران: مرکز.
براهنی، رضا. (1366). کیمیا و خاک. تهران: ‌مرغ آمین.
برتون، آندره. (1381). سرگذشت سوررئالیسم. ترجمه‌ی عبدالله کوثری، تهران: نی.
بقلی شیرازی، روزبهان. (1360). شرح شطحیات. تصحیح هنری کربن، تهران: ‌زبان و فرهنگ ایران.
بیگزبی، سی. وی. ای. (1375). دادا و سوررئالیسم. ترجمه‌ی حسن افشار، تهران:‌ مرکز.
بیهقی، حسین‌علی. (1374). «فضای فکری و فرهنگی عصر عطار». مجله‌ی دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه مشهد، شماره‌ی 1 و 2، سال 28، صص95-111.
پرتوی، ابوالقاسم. (1373). «شعر از دریچه‌ی چشم رنه شار». مجله‌ی دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه مشهد، شماره‌ی 4، سال 27. صص599-620.
پرهام، سیروس. (1349). رئالیسم و ضدرئالیسم در ادبیات. تهران: نیل.
ثروت، منصور. (1385). آشنایی با مکتب‌های ادبی. تهران: سخن.
خرمشاهی، بهاءالدین. (1381). حافظ‌نامه. تهران: علمی و فرهنگی.
رادفر، ابوالقاسم. (1373). «طنز چیست و طنزنویس کیست». مجله‌ی قند پارسی، دهلی نو: مرکز تحقیقات فارسی ایران و هند، شماره‌ی 7. صص139-150.
ریتر، هلموت. (1374). دریای جان. ترجمه‌ی عباس زریاب‌خویی، تهران: الهدی.
سیدحسینی، رضا. (1389). مکتب‌های ادبی. تهران: نگاه.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1384). «طنز حافظ». مجله‌ی حافظ، شماره‌ی 19، مهر، صص39-42.
عطار نیشابوری، فریدالدین. (1382). تذکرةالاولیا. تصحیح محمد استعلامی، تهران: زوار.
فتوحی رودمعجنی، محمود. (1389). بلاغت تصویر. تهران: سخن.
فروزانفر، بدیع‌الزمان. (1374). فرهنگ فروزان‌فر. گردآوری مریم‌السادات رنجبر، تهران: پرسش.
 کوثری، عبدالله. (1381). سرگذشت سوررئالیسم. تهران: نی.    

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار