بررسی جلوه های فرجام گرایی در اشعار احمد شاملو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز

2 دانشجوی ارشد ادبیات فارسی دانشگاه شیراز

10.22099/jba.2023.47017.4373

چکیده

جستار حاضر در پی بررسی نمودهای فرجا‌م‌گرایی در اشعار شاملو است. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی مجموعه اشعار احمد شاملو بررسی شده‌ و اشعاری که فرم فرجام­گرایانه دارند، موردتحلیل و وارسی قرار گرفته‌اند. بر­اساس شواهد موجود در پژوهش می­توان گفت که فرجام­گرایی یکی از مفاهیم برجسته در اشعار شاملوست که وجوه مختلفی از جهان­بینی وی را نمایان می­کند. فرجام­گرایی در شعر شاملو را می­توان به دو دسته‌ی کلی تقسیم کرد: اول آن گروه از اشعاری که فرم فرجام­گرایانه ندارند؛ اما در لایه­های زیرین خود ذهنیتی آخرالزمانی را ارائه داده‌اند و اشارات فرجام­گرایانه دارند و دوم، اشعاری که بر اساس فرم و روایت آخرالزمانی خلق شده­اند. علاوه‌براین، براساس نتایج تحقیق مشخص می­شود که فرجام­گرایی در شعر شاملو بیشتر کارکردی سیاسی و مبارزه‌طلبانه دارد و همچنان که با فرجام­گرایی مارکسیستی قابل‌قیاس است، گاهی به روایتی ضد­آخرالزمانی بدل می‌شود و رویکرد سکولار شاعر را نمایان می­کند.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Examining Eschatological Elements in the Poems of Ahmad Shamlou

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Kafi 1
  • Neda Hatami 2
1 associate Prof of Persian Language and Literature of Shiraz University
2 Shirazu.st.
چکیده [English]

Examining Eschatological Elements in the Poems of Ahmad Shamlou
 Introduction
One of the enduring and widely debated topics that has been the focal point of discussions among individuals, theorists, philosophers, religions, cultures, and nations is the concept of the world's ultimate fate. The idea of a beginning for the world implies that humanity consistently perceives the world in a linear path and envisions a destiny for it. Such a perspective leads to various cultures and nations, based on their ways of life, intellectual foundations, beliefs, traditions, and collective experiences, offering diverse predictions about the fate of the world. These predictions, at times, become influential and give rise to multiple movements on a societal level.Although eschatology is a significant topic in theology and divinity, it has also found prominence in broader fields such as literature and art, giving rise to a literary genre known as eschatological or apocalyptic literature.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords:Apocalypticliterature
  • Shamlu
  • contemporaryliterature
  • Eschatology

مراجع

اسماعیلی، حمیدرضا. (‌1389). انقلاب و فرهنگ سیاسی ایران. تهران: سوره‌ی مهر.
حیدریان شهری، احمدرضا. (1392). «رویکرد تطبیقی به بینش فرجام‌شناسانه‌ی شعر بدرشاکر السیاب و فروغ فرخزاد». زبان و ادبیات عربی، دوره‌ی 5، شماره‌ی 8، صص 59-83.
دورانت، ویل. (‌1378). تاریخ تمدن جهان (‌یونان باستان‌). ج‌۲، تهران: علمی فرهنگی.
ذوالفقارخانی، مسلم. (1397‌). «بررسی تطبیقی مؤلفه‌های ادبیات آپوکالیپسی در سفر احمد شاملو و بازگشت دیگر ویلیام باتلر ییتس». ادبیات تطبیقی دانشگاه شهید باهنر کرمان، سال ۱۰، شماره‌ی 19، صص 67-87.
شاملو، احمد. (‌1372). آیدا در آینه. تهران: مروارید.
ــــــــــــ. (1381). کلیات اشعار. تهران: نگاه.
ــــــــــــ. (‌1392). شعر شاملو از آغاز تا امروز. شعرهای برگزیده‌ی محمد حقوقی، تهران: نگاه.
ضیاءالدینی دشتخاکی، علی؛ قوام، ابوالقاسم. (1395). «فرجام‌گرایی و جلوه‌هایی از ارتباط آن  با نقد کهن الگویی در ادب فارسی». مطالعات نظریه و انواع ادبی، سال 1، شماره‌ی 2، صص 35-58.
گرجی، مصطفی. (1383). «نقد و تحلیل آپوکالیپس در آثار عرفانی –وحیانی و نقش آن در گفت‌وگوی فرهنگ‌ها». پژوهش‌های ادبی، شماره‌ی 4، صص 145-166.
ــــــــــــــ. (1384). «مکاشفات پیشگویانه‌ی هشت کتاب سهراب سپهری». پژوهش زبان و ادبیات فارسی، دوره‌ی جدید، شماره‌ی 5، صص 65-84.
مختاری، محمد. (‌1392‌). انسان در شعر معاصر. تهران: توس.
مکنزی، دی. ان. (1388). فرهنگ کوچک زبان پهلوی. ترجمه‌ی مهشید میرفخرایی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
یونگ، کارل گوستاو. (‌1377). انسان و سمبل‌هایش. ترجمه‌ی محمود سلطانیه، تهران: جامی.Bottom of Form
Top of Form
Bank, ritchie. (2012).Writing into the apocalypse - an examination of the method of writing into the dark ,within the context of post-apocalyptic fiction: An exegesis. https://ro.ecu.edu.au/theses/1739.
BBC - Religions - Christianity: End Times". BBC Online. 2011-07-19. Retrieved 2017-11-
Carter, John W. (2007). An Introduction to the Interpretation of Apocalyptic Literature, https://www.biblicaltheology.com/ Research/ CarterJ08.pdf
Fletcher, Nancy Helen. (2006). "Yeats, Eliot, and Apocalyptic Poetry" Graduate Theses and Dissertations. https://scholarcommons. usf.edu/etd/242
Foster, Gwendolyn‌ .‌(2016). Consuming the Apocalypse, Marketing Bunker Materiality , DOI:10.1080/10509208.2016.1144017
Hicks H.J. (2016) Introduction: Modernity beyond Salvage. In: The Post-Apocalyptic Novel in the Twenty-First Century. Palgrave Macmillan, New York. https://doi.org/10.1057/9781137545848_1
Moon, Hyong-jun, "The Post-Apocalyptic Turn: a Study of Contemporary Apocalyptic and Post-Apocalyptic Narrative". (2014) .Theses and Dissertations. 615.https://dc.uwm.edu/etd/615.

Lisboa, Maria manuel. (2011 ).The End of The World: Apocalypse and Its Aftermath in Western Culture (English Edition)

Landes, R. (2016, January 22). eschatology. Encyclopedia Britannica. https:// www.britannica.com/topic/eschatology
Richard A. Taylor David M. Howard Jr. (2016). Interpreting Apocalyptic Literature.An Exegetical Handbook, ‎ Kregel Academic.
Walls, Jerry L. (Editor). Professor of Philosophy of Religion, Asbury Theological Seminary Print publication date: (2007). Published to Oxford Handbooks Online: September. (2009). Print ISBN-13: 978-0-19-517049-8, doi:10.1093/ oxfordhb/ 9780195170498.001. 0001
Stifflemire, Brett Samuel, Visions of after the end: a history and theory of the post-apocalyptic genre in literature and film: (2017) ,the university of Alabama, http://ir.ua.edu/handle/123456789/3579
Taylor  Donald R. (2016).The Apocalypse-A Revelation of Jesus Christ.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار