نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مژگان عیوضی ¹
• داوود رمضانی پارسا ²
• محمدحسین نیکداراصل ³

¹ استادیار گروه زبان انگلیسی، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجه، دانشگاه پیام نور، تهران ایران.

² دکتری زبان و ادبیات فارسی فارغ التحصیل کارشناسی ارشد زبان و ادبیات انگلیسی، تهران، ایران

³ دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران

چکیده

در طبقه‌بندی آثار منظوم عطار، «منطق‌الطیر» جایگاه خاصی دارد و در این منظومه داستان بلند «شیخ صنعان» چه از نظر مهارت قصه‌پردازی و چه از دیدگاه پرداختن به معانی بلند عرفانی موقعیتی ممتاز دارد. نقد هرمنوتیکی پس از این‌که به واسطه‌ی دیدگاه‌های متألّه پروتستانی شلایر ماخر ظهور می‌کند، با دیلتای و پس از او هایدگر افق‌های تازه‌ای یافته و در اندیشه‌ی والای گادامر قوام تمام می‌یابد. گادامر با طرح و تبیین مفاهیمی چون «افق امتزاج»، «تاریخ تأثیر»، «سنّت» و «پیش‌داوری» و هم‌چنین فاصله گرفتن از «نیّت مؤلف» و تکیه بر «فهم» حاصل از دیالکتیک، نقش خواننده را پررنگ کرده و دریچه‌ی جدیدی را بر نقد ادبی و خوانش متن می‌گشاید. در این مقاله نگارنده با شیوه تحلیل محتوای کیفی، پس از مرور اجمالی تاریخچه‌ی هرمنوتیک به تبیین آرای گادامر و سپس تحلیل این داستان بر اساس مفهوم «امتزاج افق‌ها» ی هرمنوتیک فلسفی گادامر پرداخته است. نتیجه‌ی حاصل این‌که هسته‌ی مرکزی این داستان حرکت از نوعی ریاضت عابدانه به سمت تجربه‌ی عاشقانه که نمودی از همان عشق الهی است می‌باشد. در این تحلیل دختر ترسا نه یک وسیله‌ی آزمون صرف بلکه در نقش زنی کاردان ظاهر می‌شود که برای شیخ صنعان واسطه‌ی تجربه‌ای رو به تکامل در عشق است؛ عشقی که می‌توان آن را به‌منزله‌ی پلی برای درک عشق جاویدان الهی قلمداد کرد و از این نظر دختر ترسا خود نقش پیر راهنما را برای شیخ صنعان یافته است.

کلیدواژه‌ها

• عطار نیشابوری
• عشق
• شیخ صنعان
• گادامر
• هرمنوتیک
• امتزاج افق ها

موضوعات

• متون عرفانی

عنوان مقاله [English]

The evolutionary course of conduct in Attar’s Sheikh Sanaan based on the concept of"fusion of ‘horizons’ of Gadamer's hermeneutics.

نویسندگان [English]

• Mojgan Eyvazi ¹
• Davoud Ramezani parsa ²
• Mohammadhossain Nikdarasl ³

¹ Assistant Prof of English, Faculty of Literature and Foreign Languages, Payame Noor University, Tehran , Iran

² PhD in Persian Language and Literature, Tehran, Iran Graduated with a master's degree in English language and literature, Tehran, Ian

³ Associate Prof in Persian Language and Literature of Yasouj University, Yasouj, Iran

چکیده [English]

In the classification of Attar's poems Manteghotteyr has a special place and in this poem, the long story of "Sheikh Sanaan" has a privileged position both in terms of storytelling skills and in terms of dealing with deep mystical meanings. Hermeneutic criticism, after it emerged through Schleier Macher's Protestant views, found new horizons with Diltay and after him Heidegger, and reached its consistency in Gadamer's lofty thought. By designing and explaining concepts such as ‘fusion of horizons’, ‘effective history’, ‘tradition’ and ‘prejudice’, as well as distancing himself from ‘author's intention’ and relying on ‘perception’ resulting from dialectics, Gadamer highlights the role of the reader and opens a new window on literary criticism and text reading. In this article, the author examines Gadamer's opinions using the qualitative content analysis, and after briefly reviewing the history of hermeneutics, analyzes the story based on the concept of ‘fusion of horizons’ of Gadamer's philosophical hermeneutics. The result shows that the central core of this story is a movement from a kind of devout austerity to a romantic experience of manifestation of divine love. In this analysis, the Christian girl is not a mere test tool, but appears in the role of a mystical woman, who for Sheikh Sanaan is a mediator of an evolving experience in love. A love that can be considered as a bridge to understand God's eternal love, and in this sense, the Christian daughter has found the role of an old guide for Sheikh Sanaan.

کلیدواژه‌ها [English]

• Attar
• love
• Sheikh Sanaan
• Gadamer
• hermeneutics
• fusion of ‘horizons